Biyografi

Bir Ayasofya hattatı: Kadıasker Mustafa İzzet Efendi

Kadıasker Mustafa İzzet Efendi, Osmanlı sanat tarihine adını altın harflerle nakşetmiş bir isim. Henüz küçük yaşlarda okuduğu bir na'tı şerif ile sesinin güzelliği Sultan II. Mahmud'u etkilemiş ve eğitimine büyük önem verilmişti. Büyük bir hattat ve maharetli bir neyzen olan Mustafa İzzet Efendi, "Hattatlar içinde onun ayarında musikişinas yoktur; musikişinaslar içinde de onun mertebesinde hattat yoktur" sözüyle anılırdı. Ayasofya için nakşettiği hat levhaları bugün dahi "dünyanın en büyük yazıları" olma özelliğini koruyor.

• Eylül 2, 2019

Kösem Sultan nasıl öldürüldü?

Kösem Sultan Osmanlı tarihinin en etkili kadın sultanlarından biriydi. Sultan Ahmed'in humma hastalığına yakalanması sonucu ani ölümü, onu iktidara hazırlayan ilk perdeydi. Mahpeyker Kösem Sultan, bu olaydan sonra tahta geçecek isimleri bizzat kendi belirleyecek, "Valide Sultan" olarak iktidara kendi istekleri doğrultusunda yön verecekti. Birçok padişahtan daha uzun süre iktidar süren Kösem "öldürülen ilk valide sultan" olarak Osmanlı tarihine geçti. Peki, Kösem Sultan nasıl öldürüldü?

• Eylül 2, 2019

Tabula rasa nedir, John Locke kimdir?

Bristol doğumlu John Locke, kilise ile devletin ayrılması gerektiğini açıkça savunan ilk düşünür olarak tarihe geçer. 17'nci yüzyılın en önemli düşünürlerinden olan Locke'a göre insan zihni doğuşta boş bir levha gibidir. John Locke bu levha için 'tabula rasa' deyimini kullanır. Sizler için Locke'un doğum yıl dönümünde, Alev Alatlı'nın yeni serisi Nasihatname II'nin penceresinden "Tabula rasa"yı ve ABD'nin ikiyüzlülüğünü derledik.

• Ağustos 29, 2019

'Bir hayalim var' sözüyle hafızalara kazınan: Martin Luther King

"Bir hayalim var!" konuşmasıyla hafızalarımıza kazınan Martin Luther King, bundan 51 yıl önce bugün kaldığı otelin balkonunda uğradığı silahlı suikast sonucu öldürüldü. Siyahi bir kadının "yerini beyaz bir vatandaşa vermemesi", bugün ırkçılığa karşı verdiği mücadeleyle tanıdığımız Martin Luther King'in hayatındaki dönüm noktalarından yalnızca biriydi. O olaydan sonra siyahilere yönelik adaletsizlikleri, şiddet içermeyen eylemlere dönüştürecek; kısa sürede bu eylemler geniş kitlelere yayılacaktı. Peki, Martin Luther King kimdir? Onun mücadelesi siyahi vatandaşların sivil haklara kavuşmasında nasıl mihenk taşı oldu? Ölümünün yıldönümünde Martin Luther King'e dair bilinmeyenleri sizlerle buluşturuyoruz.

• Ağustos 28, 2019

Şule Yüksel Şenler kimdir? Şule Yüksel Şenler'in hayatı...

"Huzur Sokağı" ile özdeşleşen bir isim Şule Yüksel Şenler. 1960'lı yıllarda gazete yazıları ve konferanslarıyla ün kazandı; gazetelerde tefrika olarak yayımlanan bu romanı, önce sinema geçtiğimiz yıllarda ise televizyon seyircisiyle buluştu ve çok ses getirdi. Düzenlediği konferanslar ve yönettiği dernek ile bir neslin fikir dünyasını derinden etkiledi. İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren Şule Yüksel Şenler kimdir? Ömrünü gençliğin şuurlandırılmasına adayan ve başörtüsü mücadelesinin öncü isimlerinden Şule Yüksel Şenler'in hayatını sizlerle buluşturuyoruz.

• Ağustos 28, 2019

Modern tıbbın ve modern tarih yazıcılığının temellerini atan Osmanlı alimi

Şanizade Mehmed Ataullah Efendi, ömrünü ilme adayan Osmanlı alimlerinden biriydi. Yedi dil bilen ve tıp tahsili alan Şanizade, Batı dillerinden tercüme ettiği ve müellifi olduğu eserlerle modern tıbbın Osmanlı'daki öncülerinden oldu. Aynı zamanda modern tarih yazıcılığını da başlatan Şanizade, Sultan II. Mahmud tarafından bizzat seçilerek vakanüvisliğe getirildi. Farklı bilim dallarına ve güzel sanatlara da oldukça ilgili olan Şanizade Mehmed Ataullah Efendi'ye dair bilinmeyenleri sizler için derledik.

• Ağustos 27, 2019

Lady Montagu, Osmanlı'daki aşıyı Batı'ya nasıl tanıttı?

Lady Montagu'nun İstanbul'a dair hatıralarını yazan nadir kadın seyyahlardan biri olduğunu biliyor muydunuz? Osmanlı'ya yaptığı bu seyahat Avrupa'da büyük yankı uyandırmıştı. Ayrıca Osmanlı'da yaygın bir şekilde kullanılan çiçek aşısını, Avrupa'ya tanıtmış ve Lady Mary Montagu'un küçük oğlu da çiçek aşısı yapılan ilk İngiliz olarak tarihe geçmişti.

• Ağustos 21, 2019

Necib Mahfuz’a dair 1 bilgi 1 alıntı

Necib Mahfuz, dünya tarihine "Nobel ödülü kazanan ilk Müslüman" olarak geçen bir isim. Kaleme aldığı eserlerle Mısır edebiyatını dünyaya tanıttı, ülkenin en çok okunan ve bilinen eseri olan "Harafiş Destanı"nı yine o kaleme aldı. Mahfuz, aynı zamanda eserleri en fazla beyaz perdeye uyarlanan Arap yazar olarak tanınıyor. Onunla bütünleşen en önemli unsurlar ise sokak ve tekkeler. Geçtiğimiz günlerde doğup büyüdüğü bölgede bulunan bir tekke, müzeye çevrildi ve 13 yıl önce hayata veda eden Necib Mahfuz'un yaşamına ışık tutuyor.

• Ağustos 20, 2019

Kadim dostum Haluk Dursun

• Ağustos 20, 2019

Bir kültür neferi olarak Ahmet Haluk Dursun

Bir kültür neferi olarak uzun yıllardır çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Ahmet Haluk Dursun, "kültürel kalkınma için topyekun harekat" ideali için hem akademisyen hem de bürokrat olarak mesai harcadı. Tarih, kültür, mimari ve sanat mirasımıza sahip çıkan Dursun, pek çok tarihi belgeselin yapımında yer aldı, ardında birçok yazılı eser bıraktı. Geçirdiği trafik kazası sonucu hayatını kaybeden Ahmet Haluk Dursun'un başarılarla dolu yaşamını, Eyüp Sultan'la ilgili bir anısını ve "vasiyet" niteliği taşıyan son konuşmasında altını çizdiği detayları sizler için derledik.

• Ağustos 20, 2019