Osmanlı’nın namlı Valide Sultanı: Hatice Turhan
Ömrünü Osmanlı Devleti'nin varlığına vakfeden Hatice Turhan Sultan, valide-i muazzama olarak tarihin seyrini değiştiren önemli kadın sultanlardandır. Turhan Sultan, oğlu IV. Mehmed'in küçük yaşta tahta çıkmasıyla devlet işlerinde söz sahibi olur. Ancak bu dönemde Osmanlı iç karışıklıklar nedeniyle çöküşe doğru ilerlemektedir. Aldığı kararlar ve attığı adımlarla Osmanlı'nın yeniden yükselişe geçmesini sağlayarak tarihe adını yazdırır.
Osmanlı için mücadele eden Valide Sultan
🔸 Hatice Turhan Valide Sultan, Osmanlı'nın varlığını devam ettirebilmesi için canından geçen, hanedan için ömrünü vakfeden bir Osmanlı kadınıdır. Öyle bir isimdir ki devlet aleyhine ne var ise bertaraf etmek için elinden geleni yapar.
🔸 "Ya mezar ya ölüm ya istiklal ya ölüm" diyerek Osmanlı'ya adeta yeniden hayat veren Hatice Turhan, Sultan İbrahim'in eşi, Sultan lV. Mehmed'in ise validesidir.
🔸 Valide Sultan'ın Osmanlı sarayına gelmeden önceki hayatı hakkında ne yazık ki kaynaklarda kesin bir bilgi yer almaz.
◻ Vav TV'de yayınlanan Yön Veren Kadınlar programına konuk olan araştırmacı - yazar Ebubekir Subaşı meseleye dair şunları söyler, "Rus muydu, Ukran mıydı, Polonyalı mıydı bilinmez. Biri de kalkıp dese ki 'buralar bir zamanlar Hunların çok fazla kılıç çalıp at oynattıkları yerlerdi, o bir Türk'tü' buna da itiraz etmek mümkün değil. Kuzey taraftan göçenler için hala kullanmakta olduğumuz müşterek tabirler vardır. Eğer Kuzey'den gelirken Hıristiyan ise biz bunlara çoğunlukla Rus demişiz, Müslüman ise Tatar demişiz."
🔸 Turhan Valide Sultan'ın nereden geldiği muallak olsa da Kör Süleyman Paşa tarafından Osmanlı sarayına getirildiği bilinir.
Kudretli bir valide
🔸 Al-i Osman'ın rükn-i alisi yani Valide sultanların en kudretlisi olan Hatice Turhan'ın hayatı Osmanlı sarayına girmesiyle beraber çok büyük değişikliklere uğrar.
🔸 Şahsiyetini Osmanlı'nın varlığı için feda etmekten sakınmayan Valide Sultan, Osmanlı'nın geleceğini etkileyecek adımlar atar. Devletin iç karışıklıklarla boğuştuğu, sarayın entrikalarla yoğrulduğu, rüşvetin ayyuka çıktığı bir dönemde saltanat naibesi olur ve Köprülüleri iş başına geçirerek yeryüzünde hükmü yok olmaya yüz tutan Osmanlı'yı adeta yeniden ayağa kaldırır.
Saltanat naibi ne demek?
Tahtta hükümdar bulunmadığında ya da hükümdarın çocukluk döneminde devleti padişah adına yöneten kişi
Dönemin Osmanlısı
🔸 17. yüzyılda Osmanlı sarayı içerisinde karışıklıklar baş gösterir. Vezir ve Sadrazamlar makam sevdasına düşer. Bunun için de ellerinden geleni yaparak birbirlerini aşağı çekmeye çalışırlar.
◻ Turhan Sultan'ın Haseki Sultan olduğu zamanla ilgili Subaşı şu ifadeleri kullanır: "Osmanlı'nın için o sırada Kanuni devrindeki kanunların yürümesi yahut devlet adamları kadrosu artık yoktur. Böyle bir perişanlık devri gelmiştir".
Kösem Sultan ile mücadelesi
🔸 Sultan İbrahim katledildiğinde, oğlu Sultan 4. Mehmed henüz yedi yaşındadır. Bu durumda Kösem Sultan'ın eski sarayda oturması ve Hatice Sultan'ın Valide Sultan olması gerekir. Ancak Hatice Turhan Sultan'ın genç ve tecrübesiz olduğunu ileri süren Kösem Sultan, Valide Sultan olmaya devam eder.
🔸 Zamanla sarayın işleyişini öğrenen Hatice Turhan, Valide Sultan mertebesinin kendisine ait olduğunu dile getirir. İki valide artık aynı çatı altında barınamaz.
