Efendimizin kurduğu ilk pazar: Medine Çarşısı
Müslümanların Mekke'den Medine'ye gerçekleştirdiği hicret, İslam tarihinin en önemli yolculuğudur. Mekke'de türlü türlü işkencelere maruz kalan müminler için yeni yurt, Yesrib olur. Allah Resulü'nün (SAV) en yakın dostu Hz. Ebubekir (RA) ile birlikte çıktığı zorlu yolculuk yaklaşık on beş gün sürer. Şehirde Müslümanlar tarafından büyük bir coşkuyla karşılanan Resulullah'ın (SAV) ilk yaptığı işler mescit açmak ve pazar kurmak olur. Peygamberimiz (SAV) neden bir çarşı kurdu? İşte o çarşının hikayesi...
Mekke'de İslam dönemi
🔷 Mekke'de "el-emin" olarak anılan Efendimize (SAV), 610 yılında ilk vahiy iner ve peygamberlik görevi verilir. İlk üç yıl boyunca kutlu davet gizli bir şekilde sürer. Hicr suresinin 94. ayeti inince açıktan tebliğ dönemi başlar. Allah Resulü (SAV) Mekke'de on üç yıl boyunca peygamberlik görevini sürdürür.
🔷 Yüce Allah, Efendimize (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Sen, sana buyurulanı açıkça duyur, müşriklere aldırış etme!"
(Hicr Suresi, 94. ayet-i celile)
🔷 Mekke'deki işkenceler ve sosyo-ekonomik baskılar karşısında Müslümanlar, Efendimizin (SAV) izni ve işaretiyle yeni yurtları Medine için hazırlanmaya başladılar. Resulullah'ın (SAV) müjdesi şöyledir:
"Bundan böyle sizin hicret edeceğiniz şehrin, iki kara taşlık arasında hurmalık bir yer olduğu bana gösterildi." (Buhârî, Kefâlet, 4)
🔷 Müminlerin hicret edeceğini duyan müşrikler, zulümlerini artırsalar da hazırlıklar sürer. Hicret, Efendimizin (SAV) buyurduğu üzere artık Müslümanlar için farz idi. Zira Müslümanın dini yaşamını sürdüremediği bir yerde yaşaması caiz görülmez.
"Melekler, kendilerine zulmeden kişilerin canlarını aldıklarında, onlara, 'Ne işte idiniz?' derler. Onlar da: 'Biz yeryüzünde zayıf kimselerdik.' derler. Melekler 'Allah'ın arzı geniş değil miydi, siz de orada hicret etseydiniz ya!' derler. İşte bunların varacakları yer cehennemdir. O ne kötü gidiş yeridir. Ancak gerçekten âciz ve zayıf olan, çâresiz kalan ve hicret etmeye yol bulamayan erkekler, kadınlar ve çocuklar müstesnâ." (en-Nisâ, 97-98)
Müslümanların göç etme nedeni
🔷 İslam'ın açıktan tebliği ile birlikte bir kısım Müslüman olurken karşı çıkan insanların sayısı da epey fazladır. Müşrikler atalarının dini olan putperestliği ve güç düzenlerini bozacak yeni bir dini istemez. "Allah'tan başka ilah yoktur" sözüne şiddetle karşı çıkarlar ve müminlere türlü türlü işkenceler etmeye başlarlar.
🔷 Baskı ve zulümlerin yanı sıra Müslümanlara yönelik bir de ekonomik ve sosyal boykot başlattılar. Müşrikler, Mekke'yi inananlar için yaşanılması güç bir hale getirir. Bu zor duruma dayanamayan müminler, kendilerine yeni bir yurt aramaya başlar.
🔷 Efendimiz (SAV) en yakın dostu Hz. Ebubekir (RA) ile bir gece vakti, O'nu öldürme planı yapan müşriklerden gizli bir şekilde yolculuğa çıkar. 13 gün süren zorlu seferden sonra Yesrib'e (Medine) varır.
🔷 Allah-ü Teala o geceyi Enfâl Suresi'nin 30'uncu ayetinde şöyle hatırlatır:
"Hatırlar mısın? İnkâr edenler seni etkisiz hale getirmek veya öldürmek ya da yurdundan çıkarmak için tuzaklar kuruyorlardı; onlar tuzak kuruyorlardı Allah da bozuyordu. Tuzak bozma işini en iyi yapan Allah'tır."
🔎 Bir bilgi:
Medine'nin eski adı "güzel, hoş yer" manasına gelen Yesrib idi.
Efendimizin Medine'ye girişi
🔷 Medine'ye yaklaşan Efendimiz (SAV), devesinin üzerinde ağır ağır ilerlerken Medineliler O'nu (SAV) evlerinin damlarında ve sokaklarda "Muhammed geldi! Yâ Muhammed! Yâ Resûlallah! Yâ Muhammed, Yâ Muhammed!" diyerek büyük bir sevinçle karşılarlar.
🔷 Medineli Müslümanlardan her biri Allah Resulü'nün (SAV) hanesine şeref vermesini ister. Efendimiz (SAV) devesi Kisva nerede durursa orada kalacağını buyurur. O büyük şeref Ebû Eyyûb el-Ensâri'ye (RA) nasip olur.