Arama
Osmanlı Devleti’nin kuruluş tarihi doğru mu?
Osmanlı 600 yıl boyunca ayakta kalmayı başarmış dünyanın en büyük devletlerinden biriydi. Tarihin akışını değiştiren bu cihan imparatorluğu, Anadolu Selçuklu Devleti'nin egemenliğini yitirmesinin ardından kuruldu. Devletin tam kuruluş tarihi hakkında kaynakların muhtelifliği sebebiyle tartışmalar olsa da uzun bir süredir Milli Eğitim Bakanlığı Müfredatı'nda bu tarih 1299 olarak kabul edilmişti. Yakın bir vakitte müfredat güncellendi ve bu tarih 1302 olarak kabul edilmeye başlandı. Neden mi? Cevaba birlikte bakalım.
- Babası Ertuğrul Gazi'nin ölümü üzerine Osmanlı Beyliği'nin başına geçen Osman Gazi, 1288'de Karacahisar'ı, 1298'de Bilecik'i fethetmişti. 1299 yılında III. Alaeddin Keykubad'ın terk etmesi ile Anadolu Selçuklu Devleti başsız kaldı.
- Bu durum karşısında Osmanlı tarihi konusunda önemli bir kaynak olan Aşıkpaşazade olmak üzere bazı Osmanlı kaynakları da 1299 yılında Osmanlı'nın bağımsızlığını ilan ettiğini dile getirir.
🔷🔷🔷
- Ancak son yüzyılın en önemli tarihçilerinden biri olan Halil İnalcık, o dönemin tarihçilerinden Paleologos Hanedanı'ndan Pahimeres'in yazdıklarını kanıt göstererek Osmanlı Devleti'nin kuruluşunun 1302 yılında yapılan Koyunhisar Muharebesi ile gerçekleştiğini öne sürer. Bu savaş, aynı zamanda Osmanlı'nın Bizans ile yaptığı ilk savaştır.
- Halil İnalcık, Osmanlı'nın devlet niteliğini Yalova'da yapılan bu savaş ile kazandığını belirtir. İnalcık, Osmanlı'nın bu savaşı kazanmasıyla hem şöhretinin arttığını hem de savaş neticesinde pek çok Türk'ün Osmanlı emrine girmeye başladığını dile getiriyor.
- Son dönemde Halil İnalcık'ın görüşünü baz alan MEB, 1302 yılını Osmanlı'nın kuruluş tarihi olarak ders kitaplarında göstermeye başladı.
Osmanlı'nın soyu nereye kadar uzanıyor? Ertuğrul Gazi kimdir?
- Osman Gazi, Yenişehir ve Bilecik'i fethetmesinin ardından Bizans'a ait iki önemli merkez olan İznik ve Bursa'yı almak üzere harekete geçti. Osman Gazi'nin İznik'i kuşatması üzerine Bizans İmparatoru bir ordu gönderdi.
- Yalova'da karşı karşıya gelen iki ordunun savaşı, Osman Gazi'ye İznik'in yolunu açtı. Bu savaş, tarihe ilk Osmanlı-Bizans savaşı olarak geçti. Galibiyet ile birlikte Osmanlı'nın itibarı artmış ve çevre beylikler karşısında ün salmaya başlamıştı.
🔷🔷🔷
- Babası Kırım göçmenlerinden olan Halil İnalcık, 7 Eylül 1916'da İstanbul'da doğdu.
- Sivas Ortaokulunda yatılı olarak bir süre öğrenim gören İnalcık, 1932'de Balıkesir Öğretmen Okulu'na girdi ve daha sonra 1935'de Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'ne başladı.
🔷🔷🔷
- Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nde Abdülbaki Gölpınarlı ile Mehmet Fuat Köprülü, Şemsettin Günaltay, Muzaffer Göker, Yusuf Hikmet Bayur gibi ünlü hocalardan ders aldı.
- 1940 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümünü bitirdikten hemen sonra Yakınçağ Tarihi Bölümü'nde asistan olarak başladı. Fakültenin öğretim kadrosunda yer alarak Yakınçağ Tarihi bölümünde çalışmaya başladı.
🔷🔷🔷
- "Tanzimat ve Bulgar Meselesi" konulu teziyle doktora çalışmasını tamamladı. 1943'te doçent, 1952'de profesör oldu ve Osmanlı müesseseleri tarihi dersini okuttu. Bir buçuk yıl İngiltere'de British Museum ve Londra Üniversitesi Doğu Dilleri Okulu'nda araştırmalar yaptı. 1949-50 yılları arasında Prof. Paul Wittek'in derslerine devam etti.
- Halil İnalcık pek çok dil bilgisine sahipti. Farsça, Arapça gibi kaynak dillerinden başka Fransızca, İngilizce, Almanca gibi dilleri de bilmesi Osmanlı Arşiv belgelerinin dışında Batı tarihçiliğini de yakından izlemesini sağlıyordu.
🔷🔷🔷
- 1972 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nden emekli olduktan sonra Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü'ne davet edildi. Chicago'da uzun süre görev yaptıktan sonra 1993 yılından Bilkent Üniversitesi'ne geçerek görevine burada devam etti.
- İnalcık'ın, kitaplarının yanı sıra yerli ve yabancı birçok yayın organında yüz elliden fazla makalesi yer aldı. Cambridge History of Islam kitabında Osmanlı tarihi bölümü ile Encyclopedia of Islam ve Encyclopedia Britannica'ya pek çok madde yazdı.
- 25 Temmuz 2016 Pazartesi günü vefat eden İnalcık, Fatih Camii Haziresine defnedildi. Geride 72 eser bırakan Halil İnalcık, Türk tarihçiliğine damgasını vurdu.
🔷🔷🔷