Arama
Edebiyatımızın Esrarengiz Kalemi: Asaf Halet Çelebi
Asaf Halet Çelebi, Türk edebiyatının en esrarengiz, en ilginç simalarından birisi... Şiirini birden fazla kökle besleyen şair, sanki dünyaya bir rüyanın içinden düşmüş gibidir. Dünyaya bambaşka bir nazarla bakan Çelebi, edebiyatımızda örneği görülmemiş şiirleriyle tek başına bir okuldur. Şiirleri hala tam olarak anlaşılamayan Asaf Halet, 15 Ekim 1958'de öte aleme göçtü.
◾ Bir süre farklı alanlarda memurluk yapan şair, uzun süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Kitaplığı'nda kütüphane memurluğu yaptı.
◾ 1946 seçimlerinde İstanbul'dan bağımsız milletvekili adayı olduysa da seçimi kazanamadı.
💠
"düş içime uyu
ve sonsuz büyü
unut renkleri
ve şekilleri
hepi
ve hiçi
beni
ve seni
ve geceyi yuttu
nirvana"
(Asaf Halet Çelebi - Nirvana)
◾ Asaf Halet Çelebi'yi tanıyanların hiçbiri, onun kişiliğine ilişkin olumsuz bir hatıraya veya izlenime sahip değildir. Bir İstanbul beyefendisi olarak nitelendirilen şair; giyimi, konuşma biçimi, tarzı ile alay edilmeyi dahi göze alır da "çelebilik"ten taviz vermez.
➡"Çelebi" sözcüğü, sözlüklerde "okuma bilen, okumuş, nezaket sahibi, nazik kimse" anlamlarına gelir.
💠
"vakit geldi kunâla
dünyayı göreli çok oldu
tam kırk yılda seni buldum kunâla
bu can tenden geçmeden
bu dünyadan göçmeden
bir kerecik sevmek çok değil"
(Asaf Halet Çelebi - Kunala)
◾ Edebiyatla hemhal, kültürlü bir muhit içinde yetişen Âsaf Hâlet Çelebi, on sekiz yaşlarına kadar aruz vezniyle rubâî ve gazeller yazmış, ancak bu şiirlerle o günkü edebiyat anlayışında yenilik yapılamayacağını anlayarak bir süre sonra bundan vazgeçmiştir.
💠
"bu can içimde kuştur kunâla
seni görünce titrer
bu can gözümde muhabbettir kunâla
seni görünce yanar
bu can burnumda soluk olur kunâla
uçar gider
bu can benden geçmeden
bu dünyadan göçmeden
bir tek seni sevmek çok değil"
(Asaf Halet Çelebi - Kunala)
◾ Şairin uzun süren arayış devresi, 1939 yılından itibaren yayımladığı kapalı ve esrarengiz şiirlerle sona erer. O günün okuruna yabancı gelecek kıvrak, mistik dille, anlayabilmek için entelektüel birikim gerektirecek şiirler yazar. Bu, şairi hem hedef haline getirir hem de şöhret kazanmasını sağlar.
💠
"zamanlar içinde
kuşlar uçuyor
kervanlar geçiyor
bir iğne deliğinden zamanlar içinde"
(Asaf Halet Çelebi - Adımı Unuttum)
◾ Fransa'ya gitmesinin de etkisiyle Batılı teknikleri bilen ve uygulayan bir şairdir artık. Fakat bunu yine şahsına münhasır bir şekilde gerçekleştirir.
◾ Doğu'yu unutmaz, eksiltmez aksine arttırır ve derinlerine iner. Doğulu bir resmi Batılı bir teknikle çizer. Başka şairlerin devam ettirdiği bir üslubu olmasa da kendi başına bir ekol olmuştur.
💠
"adımı unuttum
adı olmayan yerlerde
geçip gidenlere bakarak"
(Asaf Halet Çelebi - Adımı Unuttum)