80 yıldır dinmeyen acı: Kırım Tatar Sürgünü

Stalin, "Almanlar ile iş birliği yaptıkları" gerekçesiyle  18 Mayıs 1944 tarihinde, Kırım Tatarlarını yurtlarından Sibirya'nın kuzeyine sürgün etti. Binlerce insan hayvan vagonlarında, üç boyunca havasız ve elverişsiz şartlarda yaşam mücadelesi verdi. Sürgünün 80. yılında hayatlarını kaybedenleri rahmetle anıyoruz.

🔺Tarih 18 Mayıs 1944'ü gösterdiğinde Kırım, Türk tarihinin en büyük insanlık dramlarından birine sahne oldu.Sovyet Rus askerleri gece yarısı kapıları yumruklayarak kırarcasına çalmış ve hiçbir gerekçe göstermeden Tatar Türklerini evlerinden zorla çıkarmıştı.

🔺 250 bin Kırım Tatarı, bir gecede yersiz ve yurtsuz bırakılmıştı. 250 bin evet, bu sayı neredeyse o dönemki Tatar nüfusunun tamamı. Zorunlu sürgün, tam 3 gün sürdü.

🔺 Sürgünün gerekçesi ise "Almanlarla işbirliği ve Vatan hainliği" olarak gösterilmişti. Oysa yaklaşık 80 bin Kırım Türk'ü, Sovyet hükümetinin baskılarıyla II. Dünya Savaşı'na, Kızıl Ordu üniformasıyla katılmış, Almanlara karşı savaşmıştı.

🔺 Hatta bazılarına muharebede gösterdikleri başarılardan ötürü "Sovyetler Birliği kahramanı" ünvanı verilmişti. O dönemler Sovyet Rus yönetiminin başında bulunan Stalin, Kırım Türklerini "sıcak denizlere inme yolunda" bir engel olarak gördüğünden, Kırım'ı Türklerden arındırmaya hazırlanıyordu.

🔺 Böylece yıllardır Sovyet hükümetinin baskıları altında yaşam mücadelesi veren halk, "hain" yaftasıyla vatanlarından koparıldı. Onlara evlerden çıkmaları için kısıtlı bir süre verildi.

🔺 Yanlarına hiçbir eşya alamayacak kadar kısıtlıydı zamanları. Halk, kamyonlarla tren istasyonuna taşınmış ve 70 hayvan vagonuyla Rusya'nın doğusuna sürgün edilmişti.

🔺 Sürgün edildikleri yer neresiydi, gittikleri yerde nelerle karışılacaklardı? Bilmiyorlardı kısacası bir bilinmezliğe yolcuydular…Kalabalık dar vagonlarda bırakın yemek yemeyi, su içmeyi, nefes almak bile imkânsızdı.

🔺 Sürgün esnasında çoğu çocuk ve yaşlı olmak üzere 150 bin can, başta havasızlık olmak üzere birçok farklı sebepten ötürü hayattan kopmuştu…Bu bir ölüm yolculuğuydu esasında, tıbbi yardım şöyle dursun cesetlerin dışarı çıkarılmasına bile izin verilmemişti…

🔺 Vagonlar, ölüm kokuyordu…Özbekistan ile Kazakistan'daki verimsiz bozkır arazilerine sürülen Tatarlar, Stalin'in tek bir emriyle vatanlarından edilmişti…

🔺 Sürgündeki asgari yaşam koşulları günden güne daha da kötüleşmiş, binlerce insan bu ağır şartlardan ötürü yaşamını yitirmişti. Ve maalesef sürgün edildikleri topraklardan başka gidecek bir yerleri yoktu artık… ki gitmeye kalkıştıkları anda ölüm karşılıyordu onları…

🔺 Sürgünün ardından Rus yönetimi, Kırım Tatarlarına ait bütün izleri silmişti, amaç onların hiç var olmadığı mesajını vermekti…Kırım'da, Tatar ailelerden kalan eşyalar Ruslar tarafından yağmalanmış, tarihi abideler ve eserler yerle bir edilmişti.

🔺 Kütüphanelerdeki Kırım Tatarcası kitaplar yakılmış, köylerin adı değiştirilmiş ve mezarlıklar yok edilmişti. Tatarlara ait olan arazilere Ukrayna ve Rus asıllı halk yerleştirilmiş, Kırım ise 1954 yılında Ukrayna'nın hâkimiyetine girmişti.

🔺 Kırım Tatarları için vatana dönüş, 1967 yılından sonra söz konusu olsa da ilk somut adım Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra yani 1991'de atılabildi.

🔺 Kırım Özerk Cumhuriyeti ilan edildikten sonra birçok Kırım Tatarı, yıllardır özlem duyduğu ve uzak kaldığı ata yurduna korkusuzca dönebildi. Fakat yaşanan bu sürgün asla hafızalardan silinmeyecek, yapılan bu zulüm hiçbir zaman unutulmayacaktı.

🔺 Henüz sürgünün izleri hafızalarda tazeliğini korurken Kırım'ın 2014 senesinde Rusya tarafından ilhak edilmesi, Kırım Tatarları için belirsizliklerle dolu bir süreci de başlatmış oldu.

🔺 Peki, neydi onlara bu acıları yaşatan? Elbette Türk ve Müslüman olmaları.

Sürgünün 80.yılında hayatlarını kaybedenleri rahmetle anıyoruz.

Sunucu/Editör: Sümeyye GEDİZLİ

Kurgu: Günışığı Gülhan SALMA

Kamera: Serkan Hervenik

💠💠💠

FİKRİYAT.COM SOSYAL MEDYADA!

Fikriyat'ı aşağıdaki sosyal medya adreslerinden takip edebilirsiniz;

👉 TWITTER

👉 INSTAGRAM

👉 FACEBOOK

👉 YOUTUBE 🔔

👉 Fikriyat.com mobil uygulamasını ise buradan indirebilirsiniz.

Görüş ve önerileriniz için bizlere ulaşabileceğiniz e-posta adresimiz:

fikriyat@fikriyat.com.tr