Mimar Sinan'ın çıraklıktan kalfalığa geçiş eseri: Şehzadebaşı
Sadece mimarlık bilgisiyle değil aynı zamanda hendese ilmiyle de yeni bir çığır açan Mimar Sinan, meslek hayatı boyunca üç yüz ellinin üzerinde eser inşa etti. Zamanla bina ettiği yapılarda ustalaşan büyük isim, tasarladığı her eserde yeni tecrübeler edindi. Şehzadebaşı Camii onu ustalığa götüren en önemli adımlardan birisiydi. Şehzadebaşı'nın Koca Sinan'ın mimarisindeki yerine yakından bakalım...
🔴 Mimar Sinan, hakkında en güvenilir bilgilere ulaşabildiğimiz otobiyografisi Tezküretü'l-Bünyan'da, Yavuz Sultan Selim'in hizmetinde Arap ve Acem diyarlarını gezip dolaştığını, ardından İstanbul'a döndüğünü belirtir.
🔴 Yavuz'un Mısır ve Hicaz'ı fethetmesiyle sonuçlanan bu seferlere katılması Sinan'ın mimari çevreyi tanımasını sağlar. Selçuklu ve Safevi yapılarının yanı sıra antik yapıları ve Mısır piramitlerini gözlemleyebilmesi onun mimari perspektifi açısından önemli bir detay olur.
🔴 Seferlere iştiraki Sinan'ın görgü ve bilgisini oldukça geliştirir. Usta mimar kendisini gösterme kabiliyetini ve ileri görüşlülüğünü bu seferlerde ispat eder.
🔴 Bir yeniçeri olarak Osmanlı ordusunda görev alan Sinan yayabaşı, zemberekçibaşı gibi rütbelere yükselir. İlk olarak hangi yapıyı inşa ettiği bilinmese de haseki olarak katıldığı Korfu ve Boğdan Seferleri'nde Sinan'ın mimarlık yeteneği gün yüzüne çıkar.
🔴 Sefer sırasında Prut Nehri üzerine on üç günde inşa ettiği köprü ile onun yeteneği orduda ve Osmanlı yöneticileri arasında duyulur. Sinan bu görevi üstlendiğinde 48 yaşındadır.
🔴 Sinan'ın Prut Nehri üzerine inşa ettiği köprü kariyerinde bir dönüm noktası niteliğindedir. Mimarbaşının vefatıyla oluşan boşluğu mimari dehasıyla son zamanlarda adından söz ettiren Koca Sinan gidermeyi başarır.
🔴 Mimar Sinan mimarbaşılığa getirildiğinde İstanbul'da ilk olarak Haseki Hürrem Camii'ni tasarlar. Bu yapı İstanbul'da inşa ettiği ilk eser olmasının yanında iyi bir mimar olduğunu kanıtladığı somut bir örnektir.
🔴 'Reis-i Mi'maran-ı Dergah-ı Ali' yani mimarbaşı olan Sinan, Haseki Hürrem Sultan'ın camisini inşa ettikten dört yıl gibi kısa bir süre sonra Şehzadebaşı Camii'ni projelendirir ve 1548 yılında bitirmeye muvaffak olur.
🔴 Yaklaşık 59-60 yaşlarına tekabül eden yıllarda inşa ettiği Şehzadebaşı Camii'ni bitirirken Sinan, kendisini mimarlık mesleğinde 'çırak' olarak tanımlar.
Mimar Sinan'ın 3 eseri: Şehzade, Süleymaniye ve Selimiye camileri
🔴 Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan'dan İstanbul'un merkezini tespit etmesini ve bu noktaya oğlu Şehzade Mehmet için bir cami inşa etmesini ister.
🔴 Eski İstanbul sınırları içinde ölçüm yapan Sinan, İstanbul'un ortası olarak bu alanı tespit eder ve buraya bir yeşil sütun yerleştirir.
