Veda Hutbesi'ndeki evrensel mesajlar
"Veda Hutbesi" değişmez prensip, kanun ve nizamlar olarak on dört asırdır, bütün insanlığa ulaşabildiği seviyenin çok üstünde bir insan hakları anlayışı getirmiştir. Mülkiyet haklarından insan haklarına kadar Müslümanların toplumsal hayatını ilgilendiren tüm hususlara değinilen hutbe, insanlık tarihindeki en mühim konuşmadır. Sizler için Resulullah'ın Veda Hutbesi'nde insanlığa dile getirdiği evrensel mesajları araştırdık.
🔶 Veda Hutbesi, hicri 10. yılda Peygamber Efendimiz'in (SAV) hac farizasını ifa için Mekke'ye gidip, Veda Haccı sırasında irad ettiği hutbelere verilen genel isimdir. Bunlardan meşhur olanı Arafat'ta, sayıları 140 bini aşan topluluğa verdiği hutbedir.
🔶 Hz. Peygamber (SAV) bu mahşeri kalabalıkta hutbesine başlamadan önce Cerir b. Abdullah vasıtasıyla sükûneti temin etmiş ve sahabelerden Rebi'a b. Ümeyye gibi gür sesli münadiler görevlendirerek cümlelerinin tekrar edilip, uzaklara kadar duyurulmasını temin etmişti.
🔶 Hz. Peygamber (SAV) hutbesine, Allah'a (CC) hamd ve senadan sonra 'Eyyühe'n-nâs! (Ey İnsanlar)' nidasıyla başlamış ve sahabilerin şahsında bütün dünyaya hitap etmiştir.
🔶 Veda Hutbesi, İslam'ın temel konularına temas etmesi, Cahiliye adetlerini ortadan kaldırması, eşitlik, hürriyet, kan davaları, fâiz, emanet, insan hakları, aile hukuku içinde yer alan karı-koca hakları, vasiyet, nesep, zina, borç ve kefalet gibi hukukî meselelere yer vermesi açısından oldukça büyük önem taşır.
🔶 Hz. Peygamber'in (SAV) bu hutbesi, bütün insanları kapsayan bir insan hakları evrensel beyannâmesidir.
🔶 Veda Hutbesi aynı zamanda temel insan haklarını içeren, evrensel mesajların verildiği bir vesikadır. Allah'ın (CC) affetmeyeceği iki günahtan biri olan kul hakkını ilgilendiren konular da ele alınmıştır.
🔶 Resulullah (SAV) Vedâ Hutbesi'nde can ve mal dokunulmazlığı, Câhiliye âdetlerinden olan ribâ ve kan davalarının kaldırılması, suçun şahsîliği, karı-koca arasındaki sorumluluklar, çocuğun babasından başkasına nisbet edilmemesi, Müslüman kardeşliği, müminlerin birbiriyle savaşmaması, emanetlerin sahiplerine iade edilmesi gibi doğrudan kul hakkını ilgilendiren hususların yanında kendisinin son peygamber olması, ümmetine miras olarak Allah'ın (CC) kitabını ve sünnetini bırakması gibi temel esaslara da vurgu yapmıştır.
🔶 Her bireyin yaşama hakkı vardır. Doğuştan sahip olunan haklardan biri olan hayatın dokunulmazlığı ve yaşama hakkı tüm insanlar için zorunlu bir haktır. Zira yaşama hakkı elinden alınan bir kişinin başka haklara sahip olması söz konusu değildir.
🔶 Veda Hutbesi'ndeki mesajlar, bizlere Allah yolunda doğru insan olmanın haritasını verir. Geçmiş ve gelecekte karşılaşılabilecek tüm toplumsal sorunları öngören Veda Hutbesi'nde Müslümanların mülkiyet, yaşama hakkı, ırksal ayrım gibi konularda nasıl tavır alması gerektiği izah edilir.
