Uzakdoğu'daki İslam nişanesi: Tokyo Camii
Japonya genelinde toplam 80 mescit ve iki cami bulunuyor. Bunlar, Kobe şehrinde Arap mimarisiyle öne çıkan Kobe ve başkentteki Tokyo Camisi. Mabedin inşasında o dönemde Japonya'ya göçen Kazan Türkleri ile ömrünün son yıllarını Japonya'da geçiren seyyah ve fikir adamı Abdürreşid İbrahim öncü oldu. Peki, Tokyo Cami nasıl inşa edildi?
📌I. Dünya Savaşı'nda uzun süredir devam eden harp nedeniyle Rusya'da Bolşevik İhtilali meydana geldi. Lenin'in kurduğu Sovyet Birliği, hapse atma, öldürme, sürgün etme, korkutma gibi korkunç uygulamalarla Kazanlı Müslüman Türklere baskı ve zulüm uyguladı.
📌 Hayatlarını kurtarmak isteyen Kazanlı Türkler, dünyanın muhtelif yerlerine göç etti. Bu yerlerden biri de Japonya'ydı.
📌Ülkelerinden kaçıp Çin'in Mançurya bölgesine sığınmak zorunda kalan Kazan Türkleri, pasaportları olmadığı için vizeleri alamıyor ve seyahat edemiyordu. Japon hükümetinin 1.500 yen teminat karşılığında vize verdiğini öğrendikten sonra, buraya gelmeye başladılar. Japonya'ya ilk gidenler Kobe ve Tokyo şehirlerine yerleşti.
📌1922 yılında Abdulhay Kurban Ali'nin Japonya'ya gitmesiyle Kazan Türkleri, Mahalle-i İslamiyye adıyla dernek kurdular.
📌Göç eden Kazanlı Türkler, okul açarak çocuklarının eğitim ve öğretim ihtiyacını karşılamak için hükümete müracaat etti. Alınan izinden sonra Müslüman ahali 1928 yılında, Shinokubo semtinde Mekteb-i İslamiye adıyla bir okul açtı. Mektebin bir bölümü mescit olarak kullanıldı. Ardından okul, 1931 yılında Tomigaya semtine taşındı.
📌Abdürreşid İbrahim'in 1934'te Japonya'ya yerleşmesi Müslümanlar için dönüm noktası oldu. Esasen seyyah, 1908 yılında çıktığı uzun Asya yolculuğunda, 1909 yılı kış ve bahar aylarını burada geçirmişti.
Japonya'da İslam'ın yayılmasında ve Tokyo Camii'nin planlanıp eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yürütülmesinde en başta gelen isimlerden biri Kazanlı âlim Abdürreşid İbrahim'dir.
📌Sibirya'da doğan Abdürreşid İbrahim, Japonya'yı İslam ile tanıştıran kişi olarak bilinir. 1937 yılında ibadete açılan Tokyo Cami'nin planlarını hazırlayıp temelini attırdı. Abdürreşid, 1939 yılında İslamiyet'in Japonya'da resmi din olarak tanınmasında önemli rol oynadı. Ayrıca, Müslümanlığı yaymak için yaptığı seyahatleri Âlem-i İslam adlı eserinde anlattı.
📌Sultan II. Abdülhamid'e mektup yazan Abdürreşid İbrahim, Japonya'ya Müslüman bir heyet gönderilmesi talep etti. Alimin padişaha gönderdiği mektupta şunlar yazıyordu:
"Her ne kadar bizim Müslümanlar arasında, 'Japonya'da İslamiyet' adı altında rüya âleminin levhalarında anlatılan havadis pek çok duyulmuşsa da, asıl ve esası olmadığı tahakkuk etmiştir. Fakat bundan sonra İslamiyet'in Japonya'da intişar edeceği şüphesizdir. Zira Japon milleti, yaratılış bakımından İslamiyet'e yakın bir millettir. İslami kaidelerden olan pek çok güzel ahlak, Japonlarda fıtraten mevcuttur. Temizlik, hayâ, sadakat, emniyet, hususan cömertlikle şecaat, Japonlarda adeta bir huy olmuştur."
