Mevlid sözlüğü
Alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Peygamberin (SAV) doğduğu gün hicri takvime göre Rebiülevvel ayının 12. gecesidir. Müslümanlar her yıl bugünü Mevlid Kandili olarak idrak eder. Mevlid günlerinde oruç tutulur, Mevlid-i Şerifler okunur. Peki, Mevlid ne demektir? Bu geceyi tam manasıyla ihya edebilmeniz için Mevlid Kandili'ne dair bazı kavramları sizler için hazırladık.
MEVLİD KELİMESİ
◾ İslam medeniyetinde zamanla gelenekleşen mevlid kavramı; Arapça kökenli bir kelime olup "doğmak, doğum zamanı, doğum yeri" anlamına gelen veladet kelimesinden türemiştir. Genel olarak Peygamberimizin (SAV) doğumunu ifade etmek için kullanılır.
◾ Dilimize ise Arapçadan girmiştir. Peygamberimizin (SAV) doğumunu, hayatını, mucizelerini anlatan edebi türlere de mevlid denir.
MEVLİD KANDİLİ'NİN ANLAMI
◾ Alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimizin (SAV) doğumu, doğum vakti anlamına gelen mevlid, İslam geleneğinde Allah Resulu'nün (SAV) dünyaya teşriflerinin kameri yıl dönümü olarak kutlandığı geceye denir.
◾ Mevlid Kandili vesilesiyle Müslümanlar bu günde namaz, oruç, tesbih gibi ibadetlerini yerine getirebilirler.
MEVLİDHANLIK NEDİR?
◾ Arapça kökenli mevlid kelimesinden türeyen mevlidhanlık, "mevlid okuyan kişi" anlamına gelir. Mevlidhanlık, bestelenmiş mevlid metnini makımına ve usulüne uygun bir şekilde icra eden kişilere denir.
◾ Genel olarak Hz. Peygamberin (SAV) doğumu vesilesiyle yapılan törenlerde okunur. Her dönemin okuduğu mevlidlerle ün salmış mevlidhanları vardır.
MEVLİDHANIN TARİHİ VE GELİŞİMİ
◾ İslam tarihinde Müslümanlar için önemli bir konumda olan mevlid; dini merasimlerin, zikirlerin, doğumların ve kandil gecelerinin vazgeçilmezidir.
◾ Mevlidhanlık, Türk kültürünün dünyaya bir armağanıdır. Nitekim Peygamberimize yazılan şiirler Arapçadan Boşnakçaya, Farsçadan Rumcaya birçok dil ve lehçede okunur. Bu sebepten ötürü mevlidhanlık ayrı bir önem kazanır ve sanat haline gelir.
"Canım kurban olsun senin yoluna,
Adı güzel kendi güzel Muhammed"
MEVLİDİN BESTESİ
◾ İslam toplumlarında Hz. Muhammed'e (SAV) duyulan sevgi paha biçilemezdir. O'na duyulan bağlılık ve özlem hat, edebiyat gibi sanatlarda kendini göstermiştir.
◾ Müslüman sanatkarlar O'nu anlatmayı kendilerine ibadet olarak görmüşler, yaptıkları eserleri günümüze kadar özen ve kıymetle ulaştırmak için çabalamışlardır. Bu bağlamda Peygamber Efendimizi (SAV) anlatan en güzel eserlerden biri mevlidlerdir.
MEVLİDİN MAKAMI
◾ Mevlid makamında, ilk dua bahriyle karşılaşılır. Dua bahrine uşşak makamıyla girildikten sonra bu makama en yakın makamlara geçkiler yapılır. Saba gibi... "Rahmetullahi aleyhi ecmain" mısrasında Hüseyni makanı gösterilir ve Mevlid tamamlanır.
