Arama
Küçültülmüş gerçekliğin sanatı: Diorama
Bir olayın yahut gerçekliğin modellenmesi ile ortaya çıkan "diorama" maalesef ülkemizde pek bilinen bir sanat dalı değil. Kocaeli'de yaşayan diorama sanatçısı İsmail Kuş, diorama yoluyla maziyi modelleyerek eski mahalle kültürünü kayıt altına alıyor. Fikriyat olarak gerçekleştirdiğimiz röportajda İsmail Kuş, maziye duyduğumuz özlem ve eski mahalleleri bize hatırlattı.
🔹 Bazı sanatçılar diaroma sanatını, kurgulanan bir olayın veya hikâyenin üç boyutlu olarak canlandırma sanatı olarak tanımlar.
🔹 Diorama'yı dünya genelinde pek çok sanatçı icra etse de çok tanınan diaroma sanatçılarının başında Lori Nix ve Mohamed Hafız gelir.
🔹 Suriye kökenli Amerikalı mimar ve sanatçı Hafız, çalışmalarında öncelikle Suriyeli mültecilerin hikâyelerini konu alır. Lori Nix ise büyük ölçüde insan yapımı felaketler ve tehdit edilen kentsel dünyaları canlandırır.
🔹 Türkiye'de diaroma sanatında öne çıkan isim ise İsmail Kuş. Bir köy evi yaparak başladığı bu sanata dört yıldır gönlünü vermiş durumda.
🔹 Birden fazla objenin kompozisyon oluşturacak şekilde dizilmesiyle oluşan diaroma sanatında, küçük ölçekler kullanılabildiği gibi gerçek boyutlu objelerin kullanımı da söz konusu.
🔹 Ancak her iki durumda da önemli olan durum, gerçekliktir. Bu, aynı zamanda kendisini diğer sanatlardan farklı kılan bir özelliğidir.
🔹 Her çalışma, gerçeğin sanatçı tarafından ölçeklendirilmiş küçük bir versiyonu olarak karşımıza çıkar. Diorama bu açıdan haritacılığı da andırır.
🔹 Pencereler, kapılar, eski bir evin önünde duran saksılar… Tüm objeler gerçeğin neredeyse birebir kopyası olarak küçük maketlerle inşa edilir. Çalışma ne kadar gerçekçi olursa olayın inandırıcı ve etkileyici yönü de o kadar büyük olur.
🔹 Fikriyat ekibi olarak gerçeğin peşinde olan bu sanatı incelemek, adını daha çok duyurmak amacıyla ülkemizin önemli diaroma sanatçısı İsmail Kuş ile röportaj yaptık.
🔹 Kuş, samimi ve bir o kadar da içten sohbetimizde diaroma sanatının en önemli özelliğinden "gerçekliğinden" söz açtı. Gördüğü izleri eserlerinde yansıtmaya çalıştığını belirtti:
" Bir yaşanmışlığın, hikâyenin üç boyutlu olarak gösterilme haline diorama sanatı diyorlar. Gerçekçilikle bağı var. Ben de yaptığım maketlerde yaptığım dioramalarda gerçekçiliği aramaya başladım. Kaldırımların şeklinden çöplerin diziliş şekline kadar tamamıyla ne gördüysek yaptığım işlerde bunları yansıtmaya çalışıyorum."