Arama
İstanbul’un güzelliğiyle dillere destan 5 yalısı
İstanbul, dillere destan güzelliğinin önemli bir kısmını Avrupa ile Asya kıtalarını ayıran Boğazı'na borçludur. Boğaz'ın iki yanında yer alan yalılar şehrin birçok dönemine şahitlik etmiş, birçok hikâyenin kahramanı olmuştur. Tarihi omuzlarında taşıyan bu yalıların her birinin farklı bir hikayesi ve mimari özellikleri vardır. Onları birleştiren nokta ise şehre kattıkları masalsı güzelliktir... Kimi zaman vapurla geçerken ihtişamına hayran kaldığımız, kimi zamansa sahil boyunca yürürken gözümüze çarpan İstanbul'un incisi 5 yalıyı derledik…
Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı, Yeniköy, Sarıyer sahilinde inşa edilmiş en büyük ahşap Boğaziçi yalılarından biridir.
📌1911 yılında II. Abdülhamid'in oğlu Şehzade Burhaneddin tarafından satın alındıktan sonra onun adıyla anılmaya başlamıştır. Mısırlı Ahmet İhsan Bey yalıyı satın alınca adı Mısırlılar yalısı olarak da anılmıştır.
Yalının hikayesi
📌1785 yılına ait tapudaki ilk kayıtlarda yalının sahibi olarak saatçi Hacı Panayot ismi geçiyor. Yalının ilk sahiplerinden biri dönemin ünlü sarraflarından Varki Vartaks'tı. Vartaks ölünce yalı icralık olmuş ardından 1887'de yalıyı Hariciye Bakanı Ahmet Münir Paşa satın almıştı. Onun vefatından bir süre sonra da Enver Paşa'nın annesi Ayşe Pervin ile Şükriye Ulviye Hanım'ın mülkiyetine geçtiği biliniyor.
📌1911 yılına gelindiğinde ise II. Abdülhamid, yalıyı çok sevdiği oğlu Şehzade Burhaneddin Efendi için satın almıştır.
📌Cumhuriyetin kurulma aşamasında yalıyı satmak zorunda kalan şehzade, Mısırlı Ahmet İhsan Bey'e yalıyı satıp sonra da İstanbul'dan gitmek zorunda kalmıştır.
📌1923'te Mısırlı Ahmet İhsan Bey'e geçen yalı, 'Mısırlılar Yalısı' olarak da kayıtlara geçmiştir. Ahmet Efendi'nin ölümünden sonra kızlarına miras kalan yalı, uzun yıllar kaderine terk edilmişti. Sonrasında ise yüksek bir meblağ ile alıcısını buldu.
📌Türkiye'nin en pahalı yalısı olan Şehzade Burhaneddin Yalısı, geçtiğimiz yıllarda Katarlı iş adamı Abdülhadi Mana Ash Al-Hajri'ye satıldı.
Yalının mimari özellikleri
📌Kıbrıslı Yalısı'nın ardından en uzun rıhtıma sahip olan yalıdır.
📌Yapı bodrumuyla beraber dört katlıdır.
📌Yalının toplam 3 bin 633 metrekare kullanım alanı ve toplam 64 odası bulunmaktadır.
📌Yalının deniz cephesinin iki yanında ikinci katlardan dışarı taşan çıkıntılı cumbalar bulunur. Yalının duvarlarında, yapıldığı dönemden günümüze ulaşan Rokoko üslubu işlemeler vardır.
📌 Üçüncü kat balkonu üzerinde ve çatı alınlığında Eski Türkçe "Ya Hafız 1328" yazısı görülmektedir.
📌 Haremlik ve selamlık bölümleri bulunan yalının girişinde 650 metrekarelik altın varaklı süslemeler bulunan büyük bir salonu vardır.
📌60 metrelik rıhtıma sahip yalıda mavi çam, manolya, palmiye gibi ağaçlarla yeşillendirilmiş şahane bir bahçe de ziyaretçileri ağırlar.
Nasıl gidilir?
Kıbrıslı Yalısı, İstanbul Üsküdar'da Kandilli Göksu Caddesi'nde bulunan ve İstanbulda Boğaz'a en geniş cephesi olan yalıdır.
Yalının hikayesi
📌Yalının ilk sahibi I. Abdülhamit'in sadrazamlarından İzzet Mehmet Paşa'ydı. İzzet Mehmet Paşa, Kara Vezir adı ile anılan Silahtar Mehmet Paşa'nın ölümünden sonra ikinci kez sadrazamlığa getirilmişti. Bu nedenle de yalı Kara Vezir Yalısı olarak da anılmaktadır.
📌Yalı, 18. yüzyıl'ın son çeyreğinde yapıldı. 1781 yılında, ikinci sadaretinde iken görevine son verilen ve 1783'te Belgrad valisi iken vefat eden İzzet Paşa'nın yalısı, o tarihlerde ikinci Mirahur olan oğlu Sait Mehmet Bey'e geçmişti.
Mirahur: Osmanlıda has ahırın ikinci üst düzey görevlisidir.
📌Bir süre bu yalıda oturan İzzet Paşa ailesi 1794 yılında yalıyı bu sefer yine İzzet Paşa ile aynı isimli olan III. Selim'in sadrazamlarından olan İzzet Mehmet Paşa'ya kiralamışlardı. 1811'de Sait Bey'in ölümünden sonra, oğlu Kapıcıbaşılarından Mehmet Ataullah Bey, büyükbabasının Kandilli'deki bu yalısında ikamet etmeye başladı.
Bu yalı Piyer Loti ve Yahya Kemal gibi yazarların çok sevdiği bir toplantı yeriydi ve Iraklı Kral Faysal ve Fransız Prensesi Eugine gibi ünlüleri ağırlamıştır.
Yalının mimari özellikleri
📌Yalı'nın sofalarından başka, alt katta on beş, üst katla altı olmak üzere toplam 21 odası vardır.
📌Selamlık sofasının dört köşesinde de odalar vardır. Odaların tavanları alçıdan bitkisel motiflerle örülüdür. Doğu salonunun zemini taşlardan yapılmış mozaiklerdendir ve ortasında mermer bir fıskiye vardır.
📌Yalının deniz ve bahçe tarafındaki eyvanların tavanları ahşap kabartmalıdır. Yalının duvarlarındaki tablolar arasında Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa'nın da yağlı boya tablosu vardır. Yalının cephesi çıkmalarla hareketlendirilmiştir. Burada ince uzun pencerelere sıra halinde yer verilmiştir.
Eyvan: Genel olarak binaların ortasında bulunan ve iç avluya açılan üç tarafı kapalı, üstü tonoz örtülü bir mekândır.
📌Yalının bahçesindeki 18. yüzyılın sonlarında yapılmış bir bina ve yalının 3 büyük hamamı günümüze gelememiştir. Yalının bahçesinden günümüze sadece mermer bir musluk ve havuz kalmıştır.
Nasıl gidilir?
İstanbul Boğazı'nın gözbebeği olan Bebek'te Osmanlı'nın görkemini günümüze kadar sırtında taşımış, ihtişamlı bir sahil sarayı vardır: Emine Valide Paşa Yalısı...
Yalının hikayesi
📌Yalı, Sultan II. Abdülhamid Han tarafından, son Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa'nın annesi Hidiva Emine Valide Paşa'ya hediye edildi. Prenses Emine Hanım, İstanbul'da Valide Paşa olarak bilinirdi ve "paşa" unvanını alan tek kadındı. Bu unvanı kendisine veren Sultan II. Abdülhamid'di.
📌Cumhuriyet kurulunca, Emine Valide Paşa, Bebek'teki yalısını devlete bağışlamak istedi. Fakat resmi yazışmalarda, o dönemlerde "ağa", "paşa" gibi unvanlar yasaklanmış olduğundan, Emine Valide Paşa'ya "Bebekli Emine Hanım" diye hitap edilince buna sinirlenen Valide Paşa, yalısını Mısır hükümetine bağışladı. Şu an Mısır Başkonsolosluğu olarak kullanılan yalı "Hidiv İsmail Paşa Yalısı" ve "Mısır Konsolosluğu Sahil Sarayı" gibi farklı isimlerle de anılır.