Adım adım aşı nasıl üretilir? Aşı ne işe yarar?💉
COVID-19 virüsü, bizi modern dünyada pek de alışık olmadığımız önlemler almaya itiyor. Tüm insanlığı tehdit eden bu düşmanı tanımak, zayıflıklarını öğrenmek ve uzmanların önerilerine kulak vermek çok önemli. Uzmanlar bir yandan tedavi için araştırma yaparken bir yandan da aşı geliştirme çabaları içinde. Bir aşının geliştirme sürecinin normalde en az 10 yıl sürebildiğini biliyor muydunuz? Aşı hakkında merak edilenleri derledik.
Koronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesi olarak tanımlanıyor. Dünya genelinde çok sayıda ülkede ölümlere yol açan koronavirüsün yeni tipi Kovid-19 görüldü ve hala etkinliğini sürdürüyor. Şu anda insanları bu virüsten koruyabilecek bir aşı bulunmuyor.
Normalde en az 10 yıl sürebilen aşı geliştirme süreci, COVID-19'un özellikleri sebebiyle kısaltılmaya çalışılıyor ve uzmanlara göre 12-18 ay içerisinde aşı kullanıma sunulabilir.
Şimdiye kadar üretilen en hızlı aşı 5 yılda geliştirilen Ebola salgını içindi.
Koronavirüs hakkında doğru bilinen 10 yanlış
Koronavirüs diğer salgınlardan ne kadar tehlikeli?
Koronavirüs tanısı nasıl konur?
Sultan Abdülhamid'in 126 yıl önce kurduğu enstitünün koronavirüs ile mücadelesi
Dünyayı tehdit eden salgın hastalıklar
Koronavirüs salgını hakkında sık kullanılan terimler
İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri v.b. mikropların hastalık yapma karakterlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin (toksinler) etkilerinin ortadan kaldırılarak, geliştirilen biyolojik maddelere aşı denir.
Aşı, insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır.
Aşılar, belirli bir hastalığa yakalanmadan önce kişilere ulaşıp onların bağışıklanmalarını sağlamak amacıyla verilir. Vücutta savunma mekanizmasını uyararak, hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok eden koruyucu maddelerin (antikorlar) oluşmasını sağlarlar.
Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için savaşır.
Bağışıklama hizmetlerinde temel amaç; toplumda, özellikle bebek ve çocuklarda aşı ile önlenebilir hastalıkların ortaya çıkışını engellemek, dolayısıyla bu hastalıklardan kaynaklanan ölümlerin ve sakatlıkların önüne geçmektir. Sağlıkla ilgili kazanımlarının yanı sıra; ekonomik ve sosyal kazanımlar da aşılama programlarının başarısı olarak değerlendirilmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından bağışıklama hizmetleri, aşıyla önlenebilir hastalıkların ve buna bağlı ölümlerin önlenmesi açısından en önemli ve en maliyet etkili toplum sağlığı müdahaleleri arasında kabul edilmektedir.
