Zulüm kavramı üzerine: İnsan neden zulmeder?
Kur'an'ın en üst değer kabul ettiği adâletin zıddı zulümdür. Zulüm hiçbir varlık için kabul edilemeyecek bir hak ihlalidir. Kur'an'ı Kerim'e göre toplumların yok edilme sebeplerinin başında zulüm gelir. Kur'an'da Cenab-ı Hak zulüm örneklerinden, zulmeden kavimlerden ve zulmeden zalimlerden bahseder. Ve onları tanımlayan niteleyen ayetler var. Ayetlerde bize hangi mesajlar veriliyor. Bu ayetler ışığında zulüm kavramı hakkında yazdık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
◼ Adâletin sadece bir zıddı vardır o da "zulüm" dür. Çünkü adâlet bir düzenin ifadesidir. Düzen ya vardır veya yoktur; ikisinin ortası olamaz. Düzenin varlığı adâleti, yokluğu ise zulmü ifade eder.
ZULMÜN LÜGAT ANLAMI
◼ Zulüm, lugat anlamı itibariyle, " noksan, ilave ve yerini değiştirmek suretiyle, kendisine ait yerinden başka bir yere koymaktır. Bu kavram, doğru yoldan sapmak, haddi aşmak, manasına geldiği gibi, "eksik yapmak", "bir şeye hakkını vermemek" anlamında da ayetlerde geçer.
"Yalan sözlerle Allah'a iftira edenden veya O'nun ayetlerini yalan sayandan daha zalimi kimdir?
Şüphe yok ki zalimler kurtuluşa eremezler."
(En'am suresi 21.ayet)
"(Buyuruldu ki:) "Ey Adem! Sen ve eşin cennette yerleşip dilediklerinizden yiyin. Ancak şu ağaca yaklaşmayın! Sonra zalimlerden olursunuz."
(Araf suresi 19. ayet)
◼ Kur'an-ı Kerim Yunus suresi 54. ayette:
"(O gün) kendisine zulmeden herkes, yeryüzünde kendisine ait ne varsa, onu (azaptan kurtulmak için fidye olarak verirdi. Azabı gördükleri zaman, içlerinde derin bir pişmanlık duyarlar, aralarında ise adaletle hükmedilir, asla haksızlığa uğratılmazlar" buyrulur.
◼ Mü'minlerden, iman edenleri bırakıp kâfirleri ve münâfıkları dost edinenlere de Kur'an 'zâlimler' demektedir. Çünkü burada küfrü imana tercih etme vardır. İmanın hakkı, küfre karşı üstün tutulmak ve tercih edilmektir.
Mescid-i Aksâ'da bir Osmanlı torunu
"Allah hakkında yalan uyduran veya O'nun ayetlerini yalanlayandan daha zalim kimse var mıdır? Günah yoluna sapanların kurtuluşu yoktur."
(Yunus suresi 17. ayet)
◼ İtikadî, amelî ve ahlâkî alanı kapsayan zulüm kavramı, Kur'an-ı Kerim'de 289 yerde geçmekte olup, zulüm ile aynı anlamları içeren daha pek çok kavram da yine Kur'an'da bu manâda kullanılır.
◼ Aynı zamanda kendisine değer veren insanlara eziyet, kendisinin ve diğer insanların maddî ve manevî haklarını ihlal etmek de zulüm olarak değerlendirilir.
"Emrimiz gelince oranın altını üstüne getirdik ve üzerlerine sağanak halinde, rabbin katında işaretlenmiş taşlar yağdırdık. Böyle cezalar zalimlerin başından hiç eksik olmaz."
(Hud suresi, 82-83)
KUR'AN-I KERİM'DE ZULÜM ÇEŞİTLERİ
◼ Kur'an-ı Kerim'de zulüm kavramı çok geniş bir alan oluşturmaktadır. Hemen hemen her surenin sayfalarında buna işaret edilir. Kur'an'da zulüm kavramı iki kategoride ve iki anlamda zikredilir.
◽ Bir insanın Allah'a karşı yaptığı zulüm; küfür, şirk, nifak ve buna benzer şeylerdir. Bu itikadi anlamda bir zulümdür.
◽ İkincisi; zalimin insana yaptığı zulüm,
◽ Üçüncüsü de kişinin kendisine yaptığı zulüm, haksızlıktır.
İkinci ve üçüncüsü ahlaki anlamda zulüm kavramına girer.
◼ İnsanlık tarihi zulümlerle dolu bir tarihtir. Kur'an'da anlatılan peygamber kıssaları da oradaki zulümleri anlatan hikayeler, kıssalardır.
"Allah sağlam söze iman edenleri hem dünya hayatında hem de ahirette sağlam tutar; Allah zalimleri de şaşırtır ve Allah dilediğini yapar."
(İbrahim suresi, 27.ayet)
◼ Ku'ran-ı Kerim zulmün her çeşidini insana yasaklıyor. Allah'ın peygamber göndermesi de, kitaplar göndermesi de bu zulmü ortadan kaldırmaya matuftur.
◼ Kur'an'da en çok kıssası anlatılan bir kavim olarak da İsrailoğulları, Yahudiler olarak zikredilir. Allah onların yaptığı zulümlere, azgınlıklara işaret eder. Kur'an'da bu ayetlerin yer alması Müslümanlara da ciddi mesajlar veriyor. Hatta öyle ki zulüm yapanların psikolojisine dair müminlere karşı aldığı tavırlara, hatta müminlerden intikam almasından bahseden ayetler geçmektedir.