Arama
Kulluk bilincinin esası: Ölçülü olmak
Ölçülü ve dengeli olma durumu, çağımızda en sık karşılaştığımız ve muzdarip olduğumuz konuların başında gelir. Çünkü aksi halde her şey bozulmaya ve zamanla yok olmaya mahkumdur. Bu minvalde hayatımızda var olması gereken ahengi, kutsi değerlerimizden ayet-i şerifler rehberliğinde nasıl yakalayacağımıza yakından bakalım.
🔸 Dünya üzerinde yaşanan bütün savaşlar, yıkımlar, kıskançlıklar insanoğlunun duygularını en uç noktalarda yaşamasından kaynaklanır. Bu metaforu bir örnek üzerinden açıklayalım.
▪ Bir olay/durum üzerinde çok düşünecek olursak takıntılı, az düşünürsek düşüncesiz damgası hemen yapıştırılır. Beğenme, sevme duygusu da aynıdır. Kısacası her şeyin fazlası da azı da zararlıdır. Yapanı da yapılanı da zehirler.
🔸 Çağımızdaki olgular, her ne kadar ölçülü olmamızı engellese de kaliteli yaşam istiyorsak "dengede durmayı" bir mümin olarak hayat tarzı haline getirmemiz gerekir.
Ölçülü olmak
🔸 "Ölçü" sözlükte; "aşırı olmama, ılımlı olma, uygun olma durumu" manalarına gelir. Kelime olarak kullanıldığında alana göre; rakamsal boyut, iki şeyin birbirine olan oranı, değer, itibar ve denge gibi farklı anlamları da içerir.
🔸 "Ölçü" kavramını Kur'an-ı Kerim'de de görürüz. Ayet-i kerimelerde "vezn", "kadr", "adl ", "kıst" lafızlarıyla kullanılır. Kamer Suresi 49. ayetinde yüce Allah şöyle buyurur: "Biz her şeyi bir ölçü ile yarattık."
🔸 Bununla birlikte Kur'an-ı Kerim'de "haddi aşmayın", "israfta bulunmayın", "zulmetmeyin" gibi ölçüsüzlük ifadeleri de bulunur.
"İşte bunlar Allah'ın (CC) sınırlarıdır, sakın bunları aşmayın. Kim Allah'ın (CC) sınırlarını aşarsa, işte onlar zalimlerdir."
İslam düşünürlerine göre ölçülü olmak
🔸 İslam filozoflarından İbn Miskeveyh, "ölçülü olmak" ile ilgili şunları söyler: "Eğer bir kimse ölçü ve dengeyi hayatının her alanına uyguluyorsa adaletli bir kişi olur. Zira bu ilkede ölçüsüzlük yoktur."
▪ İbn Miskeveyh'e göre adalet iki uç noktalarda gerçekleşmez. Adalete ve insanlara ait olması gereken "orta yoldur. Yer ve gök arasında eğer bir düzensizlik ve ahenksizlik olsa kargaşa çıkar, böylece âlem son bulur. Ona göre yaratanın gücü ve kudreti yarattığı her şeyde bir denge gözetmiştir."
🔸 İslam da ölçülü ve dengeli olmayı öğütler. Bilinçli Müslümanın görevi budur. Bir düzen halinde yaşaması ve insanlara örnek olması tüm dengesizliklere karşı bir duruştur.
🔸 Kur'an-ı Kerim ve hadis perspektifinde bir yaşam, insanlara güzellikler ve kolaylıklar sağlayacaktır. Bu anlamda İslam ile tevhid arasında bağ kuran İslam düşünürü, aynı zamanda adalet ve tevhid arasında da ilişki kurar.
🔸 Nasıl tevhid varlıkta birlik anlamına geliyorsa, adalet de ölçü ve denge temelinde erdemin kâmil oluşunu ve istikrarını gösterir. Yine İbn Miskeveyh'e göre akıllı insanın ilk görevi kendisine karşı ölçülü ve dengeli olmaktır.
İbn Miskeveyh kimdir?
İran'ın Rey kentinden 940 yılında doğan doğmuş Fars asıllı filozoftur.
🔸 Önemli düşünürlerden Farabi, insanların aşırılıktan kaçınarak "orta" bir noktada durulmasının gerekliliğini savunur. İslam alimine göre devlet yöneticileri halka haklarını eşit oranda, ölçü ve dengeyi gözeterek dağıtmalıdır.
🔸 Yine Farabi'ye göre "ölçülü ve dengeli olmak sevgiye tabidir." Çünkü sevgiyle kurulan devlet adalet ile devam eder.
Farabi kimdir?
Doğum yeri tam olarak bilinmeyen Farabi 13. yüzyılda yaşar. Bu devir, İslam'ın altın çağına denk gelir. Ünlü bir filozof olan Farabi, aynı zamanda bilim insanı gök bilimci, mantıkçı, müzisyendir. Maddiyatı hayatının merkezine almayan bir bilgindi.