Lev Tolstoy'un önerdiği kitaplar
Sıkıldığımız ya da kendimizi kötü hissettiğimiz anlarda farklı şeylere yöneliriz. Kimimiz yürüdükçe adımlarında bırakır can sıkıntısını, kimimiz müziğin ritmine kendisini kaptırır. Nihayetinde bir şeyler yoluna doğru girmeye başlar. Ruhsal durumlarımızdaki çöküntülere bir deva da kitaplardır. Edebiyatçıların, kendi içerisinde devasını araması pek de şaşılacak bir durum olmamalıdır. Lev Tolstoy, duygusal bunalımlarını atlatmasında ona destek olan kitapları, arkadaşına yazdığı bir mektupta sıraladı… O listede bir de sitem vardı…
Lev Tolstoy, 50'nci doğum gününden kısa bir süre sonra derin bir ruhsal krizin içerisine girer. Bu Sıkıntıdan da hayatın anlamını bularak çıkmaya karar verir. Bunu da bitmek bilmeyen bir istekle okumalar yapar. Bu sayede hepsinin insan ruhunun gerçeğini çözme konusunda ciddi anlamda benzerlikler gösterdiğini keşfeder.
Birçok büyük yazar gibi o da doyumsuz bir edebiyat okurudur ve bunları son yıllarında yazdığı "Tolstoy'un Günlüğü – Bilgelik Takvimi" isimli kitabında derler. Geniş ve verimli okumaları bir yana Tolstoy, belli kitapların kendi gelişiminde özellikle etkili ve önemli olduğunu daha önce belirtir.
Tolstoy, 1891 yılında bir İngiliz dergisinde "En Muhteşem 100 Kitap" başlıklı bir listeyi ve içindekileri görünce sinirlenir. Bunun üzerinde kendi listesini hazırlamaya karar verir. 63 yaşında bir arkadaşına yazdığı mektupta, hayatı boyunca onu en çok etkileyen kitapları listeler. 25 Ekim 1881 tarihli bu mektup yazarın şu sözleriyle başlar:
"Başladığım ama bitiremediğim bu listeyi basılması için değil, senin dikkatine gönderiyorum, çünkü hâlâ tamamlanmaktan çok uzak."
"Bir Etki Bırakan Çalışmalar" başlığı altında Tolstoy, okuma listesini çocuklukla başlayan ve o zamanki yaşıyla biten, hayatın 5 evresine bölüyor. Her başlığı mükemmelliklere göre derecelendirmiş, "harika" "çok harika" ve "muazzam".
Kişinin yaşamını en biçimlendiren yaşlar gençlik yılları olduğundan dolayı, bu yıllar için nitelik ve nicelik bakımından çok daha fazla kitap önermiş. Bunun yanında yirmili yaşlar ve otuzların başında daha çok şiir kitaplarını tavsiye ediyor.
Tolstoy bu seçimleri birçok insanın çalışıp para kazanması gereken dönemlerde daha az okuma lüksüne sahip olduğunu ya da insanların gençliğinde yaşamaktansa daha çok okumaya zaman ayırması gerektiğini düşünerek yapmış olabilir. Öte yandan listesinde yalnızca iki tane tanınmış kadın yazar olmasının nedeni de büyük ihtimalle önyargısından ziyade, yaşadığı çağ ve kültüründen kaynaklanıyor.
Binbir Gece Masalları – Harika
Yüzlerce yıl boyunca, Çin'den Kuzey Afrika'ya uzanan ve Çin, Çin Hindi, Hindistan, İran, Irak, Türkiye, Suriye ve Mısır'ı kapsayan bir alanda anlatılan Binbir Gece Masalları, ilk kez Antoine Galland tarafından düzenlenip Fransızcaya çevrilerek (1704-17, 12 cilt) dünyaya tanıtıldı. Bugüne kadar belli başlı bütün dillere çevrilen bu masallar, Galland'dan çok daha öncesinden başlayarak, edebiyattan müziğe, sinemadan baleye kadar bütün alanlarda pek çok sanatçıyı derinliğine etkiledi, defalarca işlendi, yeniden yorumlandı, taklit edildi.
Binbir Gece Masalları, sadece insanların düş gücünü ateşlemekle kalmadı; bilinen en eski örneğini oluşturduğu "çerçeve öykü" tekniğiyle de, hem geçmişte hem de günümüzde, dünya edebiyatını en çok etkileyen kitapların başındaki yerini korudu.
