Arama
Sağlam bir evlilik nasıl olur? Saliha Erdim - Bölüm 2
Fikriyat'ta Saliha Erdim Hanımefendi ile "evlilikte huzur" kavramını konuştuğumuz sohbetimizin ikinci bölümüyle karşınızdayız. Bu bölümde Saliha Erdim Hocamızla, "Sağlam bir evlilik nasıl olur? Maddiyat evlilikte ne kadar önemli? Temelin sağlam olabilmesi için İmkanlara ne ölçüde odaklanmamız gerekiyor? Para istikbal olabilir mi? Evlilik paraya, konfora, lükse, indirgenecek kadar basit bir şey mi? Hayat birilerinden gördüğümüzle yönetilecek kadar ucuz mudur? konularını irdeledik.
Saliha Erdim: Geçenlerde bir delikanlının yazısını okudum; üzüldüm, şaşırdım ve beni düşündürdü. Diyor ki; niye kimse asgari ücretliye kız vermiyor? Bu devirde herkes üniversite mezunu olsa, etrafı kim süpürecek, bulaşıkları kim yıkayacak? Her türlü elemana ihtiyaç var.
Para bizim olduğu zaman, daha doğrusu para elimizde olduğu zaman bizim zannediyoruz. Güzel olduğumuz zaman, bunun bana bir değer kattığını düşünüyorum ve bir statüm olduğu zaman, bu beni yukarılara fırlatıyor. Oysa "boş başakların başı yukarıdadır, dolu başakların başı aşağıdadır" diye çok güzel bir özlü söz var. İnsan, Allah katında ne kadar aciz ne kadar zayıf olduğunu bilirse, tevazu içinde olur. O kadar para insana güç vermiyor. İskelet sistemi de insanı güçlü durdurmuyor. İnsana güç veren Allah (CC) ile ve O'nun güzel Resulü (SAV) ile olan bağıdır.
Biz 36 yıllık evliyiz, 37 olacağız inşallah. Evimiz yoktu, 3 yıl önce ev aldık. Daha dünya kadar borcu var. Hiçbir kere de niye evimiz var demedik. Daha benim aracım yok, vasıtalarla gidip geliyorum. Bir ara diyorum ki "bir araç alayım." Alacak halimiz yok, çocuk evlendireceğiz, sesimi kesiyorum. Dert mi? Hiç dert değil. Allah (CC) ayak vermiş, akıl vermiş. Toplu vasıta var, akbilimi basıyorum geçiyorum. Bu mu dert yani?
Saliha Erdim: Araba ehliyeti aynı zamanda ahlak ehliyeti anlamına mı geliyor? Evinin tapusu ahlak tapusu anlamına mı geliyor? Bizim değerlerimiz zihnimizdeki bir insanı seçme kriterlerimiz değişince seçtiğimiz insan da değişiyor. O zaman ne oluyor? O insanın parası azaldığı zaman ne yapıyor, boşanıyor.
Nitekim bunun örnekleri var. Yakından tanıdığımız bir Beyefendi iflas etti. Hanımefendi 4 çocuğunu aldı, Beyefendiyi terk etti. Yıllar sonra Beyefendi çalıştı, didindi, Allah da verdi, eskisinden daha güçlü oldu. Daha iyi bir duruma geldi. Hanımefendi ve çocukları geldi. Beyefendi diyor ki; Saliha hanım, ne o hanıma hanımım diyebiliyorum ne o çocuklara çocuklarım diyebiliyorum. Böyle ruh gibiyim diyor. Ne o paranın tadını alıyorum ne yediğim yemeğin tadı var. Bugün para kaybetsem bugün yine gidecekler. Bu mu yani insanlık bu mu?
Dolayısıyla insana değer katan dinimizin insanda görmek istediği değerlerdir. O da parayla pulla, makamla mevkiiyle olacak bir şey değildir. Geçici değerler için kalıcı değerleri feda etmemeliyiz.
Ben Allah'a (CC) göre düşünmeyi istiyor muyum? Allah'a (CC) göre yaşamayı istiyor muyum? İletişimimi, dilimi, halimi; beni en iyi noktaya çıkaracak seviyeye getirmek istiyor muyum? Allah (CC) isteyin veriyim diyor. Açık çek vermiş. Dolayısıyla niyetim benim kalite nitelikli bir insan olmaksa, minnetsiz, bağımlı olmadan, saygı ver hürmet çerçevesinde yönüm Allah'a (CC) dönük olarak yaşayacağım bir anlayışa sahip olmaktır. Bundan daha güzeli yok.
Özge Özkul: Temelin sağlam olabilmesi için İmkânlara ne ölçüde odaklanmamız gerekiyor?
Saliha Erdim: Bir defa erkek, evini geçindirecek bir zanaata, mesleğe sahip olmak zorunda. Asgari düzeyde ele güne muhtaç etmeden, kimseye el açtırmadan, eşini, çoluğunu, çocuğunu görüyorsa bu yeterlidir. Evlenmek için bu yeterlidir. Allah (CC) diler, çok zengin yapar. Allah (CC) diler, rızkını dar yapar. Bizim derdimizin doğru yaşamak olması lazım. Konforlu yaşamak değil.
Ama bizde bir de tedavi edilmesi gerektiğine inandığım -hastalık değil de ben hastalık olarak tanımlayacağım- el ne der hastalığı var.
- Aaa durdu durdu da kiminle evlendi? Özür dilerim,kaba bir tabir olacak ama "çulsuzun tekine" vardı. Boşuna mı bekledi, o kadar okudu da. Az daha bekleseydin şöyle birisi de seni alırdı.
Derdin ne? Benim derdim doğru bir insanla evlenmek. Karşıma doğru birisi çıktı.
Biz evlenirken, eşim Allah (CC) razı olsun çok değerli Zekeriya Erdim Beyefendi, biliyorum ki borç aldı, 60 lira borç aldı, biz onunla alışveriş yapıyoruz. İkimiz hallediyoruz. Benim ailem Samsun Vezirköprü'de, onun ailesi evde. Çıktık. Şu lazım ama hani imkân durumunuza göre olmasa da olur diyorum. Al, gerekirse borç alırız diyor. Yok, önemli değil diyorum.
O kadar az şey aldık ki, umurumda bile olmadı. Ben eşimi bulmuştum. Dünyanın en değerli insanını Allah (CC) bana eş olarak nasip etti, mesele bitti benim için... Gerisi olsa da olur olmasa da olur. Kullanılmış koltuklarla evlendik, umurumda bile olmadı. Elektrik süpürgesi alacak paramız yoktu, Allah (CC) razı olsun arkadaşlarımız aldı. Çamaşır makinası alacak paramız yoktu, arkadaşlarımız aldı. Evlendik. Uzunca bir süre camımızın tekine çarşaf astım. Hiç derdim olmadı, bir kere bile derdim olmadı. Önemli değil ki, ben eşimi buldum. Allah (CC) razı olsun, ben evlenirken bir tek şey istemiştim. Yarabbi, yüreği samimiyetle sana bağlı birisi olsun dedim. Allah'ım istediğimden daha hayırlısını verdi.
Dava adamı, şair harika bir insanla hayatımı birleştirdi. Allah (CC) ebeden razı olsun ve hakkıyla onu memnun edecek bir eş olmayı nasip etsin Rabbim (CC). Onun duasını alabilmeyi, eşim değerli beyefendiyi memnun edebilmeyi Rabbim (CC) nasip etsin.
Saliha Erdim: Dolayısıyla bizim aile olmamızın önündeki engel imkânsızlık değil; yanlış anlayış, el ne der anlayışı ve sıkıntıyı göze alamamamız. Sıkıntıyı göze alamayanlar ya tek çocukla kalıyor ya iki çocukla kalıyor. Bu dönemde Saliha abla çocuk mu yetiştirilir? O zaman bu ikisinin günahı neydi? Niye bu ikisini yapana kadar bu dönem demiyordun da sıra 3-4'e gelince bu dönem oldu. Bu onun kamuflaj unsuru.
Bana mesela 6 çocuk var diye sanki çokmuş gibi "o çocuklara istikbal verebilecek misiniz?" diye sordular. Ben de onlara dedim ki en güçlü istikbal sağlam bir ahlaktır. Sağlam bir ahlaktan daha güçlü bir istikbal ben tanımıyorum.
Para istikbal olabilir mi? Paranın nesi istikbal? Anında bitebilir. Bir yangın olur, kaza olur hepsi çıktı, elinden. Her an gidebilecek bir şeye bağlı mı hareket eder insan? Ölçümüz bu mu olmalı bizim?
Öyle hanımefendiler tanıdım ki; ben diyor kendimi tanıyorum, - bunu da anlıyorum hani bir eleştiri olarak söylemiyorum, bir noktaya temas etmek için söylüyorum- lüks bir hayat istiyorum. Ben varlıklı birisiyle evleneceğim. Tabi ki Allah da (CC) dilerse istediğini seçme hakkı var. Saygı duyuyorum. Ama o erkek para kaybetmeye başladığı zaman ne oluyor? Krize giriyor, peki şimdi ne olacak? O insan paralıyken iyiydi. Para kaybedince ne olacak? O açıdan verenin, alanın Allah (CC) olduğunu, insana değer katan şeyin giydiği kot, mont, cebindeki dolar, şu, bu değil; kafasıyla, gönlünün neyle dolu olduğu, Allah'a (CC) ne kadar yürekten bağlı olduğu, insana değer katar. Bunu anlarsak seçimlerimiz daha düzgün olur.
Saliha Erdim: Bunu anlamak yerine; parası var, rahat yaşarsın, yaşının ne önemi var, parasını harca... Nasıl yani? Evlilik bu kadar paraya, konfora, lükse, indirgenecek kadar basit bir şey mi? Sen bir ömür boyu ahirete gideceğin bir hayat arkadaşını seçiyorsun. Seçimlerimizi anne, baba kendi seçimlerinden yola çıkarak ayarlayabiliyor, çocuğuna öyle rehberlik edebiliyor.
Mesela şöyle anne babalar tanıdım; Allah (CC) onların hayrını versin. Dindar diye kızının eşini asla onaylamıyor. Kız evlenirsem bununla, evlenmezsem başkasıyla evlenmeyeceğim dediği için mecburen evlendiriyorlar. Ortada çocuk var, ne zaman boşayacaksın bu adamı? Daha vazgeçmedin mi? Diyerek hala eşine karşı soğutuyor. Şu giysisine bak, kendine layık gördüğüne bak, Amerikalarda okudun da, şuralarda master yaptın da, bula bula bunu buldun da, bir kere bile sevmedim şunu da... Hala kızın kafasını karıştırmaya devam ediyor.
Bunlar aklını geliştirmemiş, duygularıyla hareket eden yani -nasıl tanımlayabileceğimi de bilmiyorum- çok garip manasız anlamsız bir anlayışta yaşayanlar insanlar. Allah (CC) iyilik versin, Allah (CC) aklını doğru bilgiyle beslesin de çocuklarına daha sağlam rehberlik etsin, diyesim geliyor.
Dolayısıyla evlilikte; geçinecek asgari miktarda, düzenli bir gelire ihtiyaç vardır; bunun yanında sağlam bir ahlaka ihtiyaç vardır. Onun dışındakiler kişinin kendi arzusuna konforuna göre olan şeylerdir.