İstanbul'un Fethi tarihi hakkında 12 bilgi

Müslümanların ilk İstanbul kuşatması 665'te Emevi halifesi Muaviye zamanında oldu ancak netice alınamaması üzerine 667'de tekrar kuşatıldı. Eyüp Sultan bu sefere katılarak, kuşatma sırasında vefat etti. Şiddetli bir salgın hastalık sebebiyle kuşatma yarım kaldı. Ancak Muaviye vazgeçmedi ve İstanbul 672'de üçüncü; 712'de dördüncü; 722'de beşinci kez kuşatıldı. Bu kuşatmada Galata fethedildi ve Arap Camii inşa edildi. 782'deki altıncı kuşatma Abbasiler tarafından yapıldı ve şehrin haraca bağlanması ile sonuçlandı. Yedinci kuşatma ise 854'te Abbasi halifesi Mütevekkil zamanında oldu. 869'da dört ay süren sekizinci kuşatmada da sonuç aynıydı. Arapların dokuzuncu ve son kuşatması 970'de oldu ve sadece İstanbul'un haraca bağlanması sağlanabildi. İSLAM SANATINDA EMEVİ RÜZGARI HABERİMİZİ OKUMAK İÇİN TIKLAYIN. Bu kuşatmalar sırasında başka milletlerin saldırılarına uğrayan İstanbul, 864'te ve 936'da Rusların; 959'da Macarların saldırısına uğradı ancak bir sonuç alamadılar. 1203 Haziran'ında Latinlerden oluşan Haçlı ordusu İstanbul'a saldırdı. Kadıköy ve Üsküdar'ı kısa sürede zapt ettiler. Ardından Beşiktaş'ta karaya çıkıp, Galata ve civarını ele geçirdiler. Haliç'te bulunan zinciri kıran Haçlı donanması, bu bölgeden şehre saldırdı; yangınlar çıkarak şehri harap ettiler. Bir süre ara verilen kuşatma 9 Nisan 1204'te tekrar başladı. 12 Nisan'da Fener bölgesinden İstanbul'a giren Latinler, 1261'e kadar şehri ellerinde tuttular. 1261'de, İznik Rum İmparatoru Mihail Paliologos, İstanbul'u Latinlerden geri aldı. 1302'de Venedik donanması İstanbul surlarının önündeydi. Ancak ne onların, ne de 1348'de Cenevizlilerin hücumlarından bir netice çıkmadı. Cenevizliler, 1437'de ikinci defa şanslarını denedilerse de başarılı olamadılar. İstanbul'un Fethi Türk tarihinin en büyük olaylarından birisi. II. Mehmed, tahta çıkarken karşılaştığı kargaşa ortamından çıkmasının tek yolunun İstanbul'un fethi olduğunu bildiği için, Karaman seferinden döner dönmez Anadolu Hisarı'nın karşısına bir kale yapılmasını emretti. Bizans İmparatoru Konstantin bu kalenin yapılmasına mani olmak için Türklere karşı savaşılmasını önerdiyse de, destekleyen olmadı. İSTANBUL'UN FETHİNDE YENİLGİYİ ANLATAN VENEDİKLİ SEYYAH: NİCOLO BARBARO DOSYAMIZI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Üç burçlu olarak inşa edilen kalenin burçları Saruca, Çandarlı Halil ve Zağanos Paşalar tarafından, duvarlar ve diğer yerler ise bizzat padişah tarafından yaptırılıyordu. Binlerce insan inşaatta çalıştı. Boğazda bulunan eski bina harabeleri hisarın inşasında kullanıldı. Bu gelişmeye rağmen Bizans'la savaş durumuna girilmemişti. Ancak inşaat sırasında Bizanslı köylüler ve çobanlarla Osmanlı askerleri arasında zaman zaman çatışmalar meydana geliyordu. İmparator Konstantin çaresiz bir şekilde engel olamayacağı bu faaliyeti seyretti. 1452 yılının yazına gelindiğinde Boğazkesen, yani Rumeli Hisarı tamamlanmıştı. Ağustos ayında bir grup Osmanlı askeri Beşiktaş ile Kâğıthâne arasındaki Kanlıkavak denilen yerde rastladıkları Bizanslı çobanlardan koyun almak istediler. Ancak çobanlar koyunlarını satmadılar. Karşılıklı laf atılmasıyla başlayan sürtüşme, kılıç ve bıçakların çekilmesi ile büyük bir çatışmaya dönüştü. Süvari ve piyade olarak olay yerine gelen Bizanslılar, Türklere saldırdılar. Bir kısmını şehid edip, bir kısmını da esir aldılar. Bu çatışma üzerine Bizans İmparatoru Konstantin şehrin kapılarını kapattırdı. Bu çatışma Bizans'ın sonunu hazırlayan hadise oldu. İmparator, Fatih'e bir elçi göndererek özür diledi. Ancak elçiye yüz vermeyen Fatih, Bizanslılar'ın ya İstanbul'u teslim etmelerini ya da savaşa hazır olmalarını söyledi. Böylece Osmanlılar Bizans'a resmen harp ilân ettiler. 6 Nisan 1453'te Osmanlı ordusu Bizans surlarının önündeydi. 6 Nisan gecesinden itibaren surlar top ateşi ile dövülmeye başlandı. Surlarda yıkılan yerler, müdafiler tarafından hemen dolduruluyordu. Osmanlı donanması da bu sırada Haliç'e girmeye çalıştı ancak muvaffak olamadı. 18 Nisan'da ilk büyük saldırı gerçekleştirildiyse de, dört saat süren hücumda bir netice alınamadı. 20 Nisan'da Papa'nın gönderdiği üç Ceneviz gemisi ile yapılan deniz muharebesi kaybedildi ve gemiler Haliç'e girdi. Osmanlı'nın buna cevabı, çok önceden düşünülmüş bir hamleyle oldu. Ormanlık alanda inşa edilen Osmanlı gemileri karadan hareket ettirilerek Haliç'e indirildi. Bu başarı üzerine Bizans'ın morali bozuldu, Osmanlı ordusunun cesareti arttı. İSTANBUL'UN FETHİNDE KULLANILAN ŞAHÎ TOPLARININ SIRRI NEYDİ? OKUMAK İÇİN TIKLAYIN 7 ve 12 Mayıs tarihlerinde iki büyük saldırı gerçekleştirildiyse de, bir netice alınamadı. Bunun üzerine Osmanlı toplarının çoğu Topkapı-Edirnekapı arasına kaydırıldı ve bu bölgeye yüklenilmeye başlanıldı. 25 Mayıs'ta Bizans'a son kez teslim ol çağrısı yapıldı. Bizanslılardan şehri teslim etmek isteyenler oldu. Ancak İtalyanlar buna karşı çıktılar. Veziriazam Çandarlı Halil Paşa, baştan beri savunduğu kuşatmayı kaldırma fikrinde ısrar etti. Ancak Zağanos Paşa, Şehabeddin Paşa, Turahan Bey ve Akşemseddin saldırıya devam edilmesi gerektiğini söylediler. Büyük bir saldırıya geçilmesi için karar alındı. Askere şehir alındığında üç gün yağma izni verildiği duyurusu yapıldı. Kuşatma esnasında Osmanlı ordusu zaman zaman zor durumlara düştü. Çandarlı Halil Paşa, devamlı olarak kuşatmayı kaldırıp, Bizans'ı vergiye bağlama fikrini ileri sürüyordu. Ancak genç padişah o zamana kadar hiçbir İslâm hükümdarının alamadığı bu şehri almaya kararlıydı ve sonuna kadar ısrar etti. 28 Mayıs 1453'te bütün orduya İstanbul'a yapılacak son saldırı için hazırlanmaları emri verildi. 29 Mayıs sabahı gün ağarmadan genç padişahın emriyle savaş naraları atarak saldıran askerlerin sesleriyle son hücum başladı. Hiç durmadan çalan mehter askeri coşturuyordu. Bizanslılar bu seslere karşılık vermek için şehirdeki bütün kiliselerin çanlarını çalmaya başladılar. Bir tarafta mehter, diğer tarafta çanlar çalıyordu. İstanbul halkı meleklerin ve azizlerin koruyuculuğuna kendilerini teslim etmişlerdi. Ayasofya'ya doluşan halk eski bir kehanetin gerçekleşmesini bekliyordu. Düşman buraya geldiğinde karşısında melekleri bulacak, onlar da kılıçlarını çekerek kâfirleri cehenneme göndereceklerdi. Osmanlı askerleri şehre dur-durak bilmeden saldırıyorlardı. Fatih ilk olarak azebleri ve ordusundaki Hristiyanlar'ı surlara saldırttı. İşin en garibi Avrupalı Hristiyanlardan Bizans'a birkaç yüz kişilik yardım gelmişken, Osmanlı ordusunda Alman'dan Macar'a, Hırvat'tan Sırp'a kadar binlerce Hristiyan vardı. Hatta ganimet almak umuduyla şehre saldıran bu Hristiyanların içerisinde Rum kökenli olanlar bile bulunuyordu. Osmanlı ordusunun en seçkin birlikleri surlara saldıran askerlerin arkasında düşmanın yorulmasını ve sıranın kendilerine gelmesini bekliyorlardı. Saatler süren çatışmaların ardından II. Mehmed son darbeyi vurmak üzere yeniçerileri savaşa soktu. Binlerce askerini arka arkaya şehid veren Osmanlı ordusu karşısında Bizans'ın dayanma direnci kalmamıştı. Şehre her taraftan saldırılıyordu. Ancak asıl savaş Topkapı-Edirnekapı arasındaki surlarda oluyordu. Fatih, şehrin en zayıf kısmı olduğunu anladığı Topkapı-Edirnekapı arasındaki surları günlerce süren top ateşiyle tahrip ettirmişti. Bu yüzden asıl hücum bu bölgeden yapılmaktaydı. Bir gülle parçası şehrin en büyük savunucularından olan Cenevizli Giustiniani'yi yaraladı. Adamlarının komutanlarını alarak Haliç'teki gemilerine gitmeleri, Bizanslılar'ın son direncini de kırdı. Bu sırada Topkapı civarındaki surlara çıkan Türk askerlerini gören Bizanslılar haykırarak şehrin iç kısımlarına doğru kaçmaya başladılar. Topkapı surlarında ardı ardına Türk bayrakları dalgalanmaya başladı. İstanbul bir anda 'Şehir düştü, şehir düştü' sesleriyle çalkalanmaya başladı. Surlarda dalgalanan Bizans kartalı ve Aziz Markos'un aslanı bulunan bayrakların yerini Türk sancakları almıştı. Şehrin savunması çökmüştü. Binlerce Türk askeri içeriye girmeye başladı. Bizanslılar evlerine, ailelerinin yanına giderken, bir kısım ahali ile yabancılar Haliç'teki gemilere kaçıyorlardı. Öğlen olduğunda şehir tamamen Türkler'in eline geçmişti. İstanbul üç gün yağmalandı. Durumun tehlikeli bir hâl aldığını gören Bizans İmparatoru bir kısım adamlarıyla kaçarken, yolda ganimet arayan Osmanlı askerlerine rastladı. Sayıca az olan Osmanlı askerleri şehid olurken, yaralı durumda bulunan bir tanesi üzerine saldıran imparatoru öldürdü. İmparatorun Fatih'in arattığı cesedi, daha sonra ölüler arasında bulundu. Kafası olmayan vücut Bizans kartalı işlemeli çoraplar ve zırhlarından tanınmıştı. İmparatorun cesedi Bizanslılar'a verildi. Ancak onun gerçek imparator olup-olmadığı şüpheliydi. Vefa semtindeki isimsiz bir mezarın son Bizans İmparatoru Konstantin'e ait olduğu söylendi, durdu. Şehir tam olarak Osmanlılar'ın eline geçince artık Fatih unvanını kazanan II. Mehmed şehre yeniçerileri ve vezirleriyle birlikte girdi. Kafile şehrin sokaklarından geçerek, Ayasofya'ya geldi. Burada atından inen genç hükümdar, yerden aldığı bir avuç toprağı kavuğunun üzerine serpti. İSTANBUL'UN FETHİNİN SEMBOLÜ: AYASOFYA HABERİMİZİ OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Bu hareketi ile Allah'a sığındığını belirtiyordu. Ayasofya'ya girdi. Kilisenin içerisinde korku ile bekleşen Bizanslıların emniyet içerisinde evlerine götürülmelerini söyledi. Daha sonra kilisenin camiye dönüştürülmesini emretti. Ulemadan birisi ezan okudu. Fatih, namaz kıldıktan sonra bu zaferi için dua edip, ayrılmadan önce Ayasofya'nın kubbesine çıkan padişahın şu mısraları söylediği duyulmuştur: 'İmparatorun sarayında örümcek perdedârlık ediyor, Efrasiyab'ın kulelerinde baykuş *nevbet vuruyor'. *Nevbet: Nöbet AYASOFYA'DA İLK CUMA NAMAZI NASIL KILINMIŞTI? OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İstanbul'un fethinin en renkli sahneleri gemilerin karadan yürütülerek Haliç'e getirilmesidir. 20 Nisan'daki deniz savaşında mağlubiyete uğrayan Osmanlılar, 22 Nisan gecesi 70 civarında gemiyi Tophane veya Beşiktaş'tan alarak Kasımpaşa'ya indirmişlerdi. İstanbul'un fethi sırasında Osmanlı ordusunda asker olarak görev yapan Konstantin Mihailoviç, Rumeli Hisarı'nın inşaatının ardından, denizden 4 İtalyan mili içerideki korulukta 30 beylik geminin yapıldığını, daha sonra da bunların dağlık araziden çekilerek Haliç'e indirildiğini belirtir. Ayrıca İstanbul'un fethinden bir-iki yüzyıl sonra eserlerini yazan Mehmed bin Mehmed, Evliya Çelebi, Müneccimbaşı gibi bazı yazarlar da, gemilerin Okmeydanı'nda inşa edilip, karadan çekilerek denize indirildiğini söylerler. İstanbul surlarına bayrağı ilk dikenin Ulubatlı Hasan olduğu kabul edilir ve onun surlara tırmanışı, bayrağı dikişi tarih kitaplarında bir destan havasında anlatılır. Bu hadisenin kaynağı İstanbul'un fethi sırasında, bizzat orada bulunan Bizanslı tarihçi Francis'tir. Francis bu sahneyi şu şekilde anlatır; '... İşte o sıralarda Hasan adlı bir yeniçeri (memleketi Ulubat olup, koca bir vücuda sahipti), sol eli ile başının üstüne kalkanı tutup, sağ eli ile kılıcını çekti ve bizimkilerin şaşkınlık içinde geri çekildikleri o bölgede surun tepesine doğru atıldı. Onunla aynı cesareti göstermek isteyen otuz kadar diğeri de kendisini takip etti. Bizimkilerden hâlâ surlarda kalanlar ise, üzerlerine kayaları yuvarlıyorlardı ve onlardan on sekizini aşağı yuvarladılar. Ne var ki, Hasan kendisine özgü şiddeti ile surun üstüne çıkmayı ve bizimkileri kaçırmayı başardı. Bu başarı ile birlikte diğerleri de onu takip ederek surlara tırmanma fırsatını buldular. Bizimkiler, sayılarının pek az olması nedeni ile sura tırmananlara mani olamadılar; düşmanın sayısı fazla idi; buna rağmen yukarıya çıkanlara saldırdılar ve onlardan birçoğunu öldürdüler. Bu savaş sırasında bir taş Hasan'a isabet etti ve onu yere yıktı. Kendisini yere yıkılmış görünce, bizimkiler de üstüne her taraftan taş fırlatmaya başladılar. O ise dizleri üstüne kalkmış kendini savunmaya çalışıyordu; ancak almış olduğu pek çok yaradan sağ kolu işlemez oldu ve oklarla kaplandı. Pek çok kişi daha öldü...' ULUBATLI HASAN BİR EFSANE MİYDİ? Halil Paşa İstanbul kuşatmasının başından beri bu işe karşı olup, Bizanslılar'la iyi geçinme taraftarıydı. Çandarlı'nın bu siyaseti, ona karşı olan diğer vezirler tarafından Bizans İmparatoru'ndan rüşvet aldığı şeklinde propaganda edilmişti. Ancak onun İstanbul kuşatmasına karşı olmasının asıl sebebi, Osmanlı'ya karşı Haçlı kuvvetlerinin harekete geçme ihtimalidir. Çandarlı, II. Murad'ın barış siyasetini devam ettirmek istiyordu ve İstanbul fethedilemediği takdirde, Osmanlı İmparatorluğu'nun başına gelebilecek büyük tehlikelerin farkındaydı. Ayrıca Fatih'le arasındaki husumet yüzünden İstanbul'un fethinin ona sağlayacağı sonsuz kudretin kendi sonunu getireceğini de biliyordu. İstanbul kuşatmasına karşı çıkmasının asıl sebebi bunlardır. Bizanslılar'dan rüşvet aldığı yolundaki iddialar onu yıpratmak için çıkarılmıştır ve asılsızdır. Fatih'in ilk hükümdarlığı (1444-1446) sırasında Çandarlı Halil Paşa ile genç padişah arasında bir husumet oluşmuş ve II. Mehmed, Halil Paşa yüzünden tahtı babasına bırakmak zorunda kalmıştı. Ayrıca Fatih'in etrafındaki kapıkulu kökenli vezirler de onu Halil Paşa aleyhine kışkırtmaktaydılar. Fatih, Çandarlı Halil Paşa'yı, fetihten hemen sonra, rüşvet dedikodularını sebebiyle ortadan kaldırtmıştır. Açık kapı söylentilerinin gerçekle alakası yoktur. Fethin şokunu atlatmak ve şehrin Türkler'in eline geçmesini küçümsemek için çıkarılmıştır. Bu rivayet batıda çok yaygındır. Ancak yerli ve yabancı tarihlerin çoğuna göre Türk askerleri bugünkü Topkapı'ya yakın bir yerden savaşarak şehre girmişlerdir. Nitekim bu bölgenin ismi de, surların gördüğü tahribat yüzünden, fetihten sonra Top Yıkığu Mahallesi olarak anılır. ERHAN AFYONCU'NUN 'İSTANBUL'UN FETHİNİ HİÇ HAZMEDEMEDİLER' YAZISINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İstanbul'un fethi genç padişaha sonsuz bir kudret ve otorite sağlamıştı. Fetih öncesi büyük kargaşalıklar içerisinde çalkalanan Osmanlı İmparatorluğu bu fethin getirdiği büyük prestijle hem İslâm dünyasının en parlak devleti haline geldi hem de düşmanları üzerinde psikolojik yılgınlık oluşturdu. Halil İnalcık, Fetret Devri'nin gerçek bitişinin İstanbul'un fethi ile olduğunu söyler. İstanbul'un fethi öncesinde sallanan imparatorluk, fetihle kazandığı büyük itibar sayesinde dünya siyasetine yön verecek bir imparatorluk olma yoluna girdi. Halil İnalcık, fetih sayesinde II. Mehmed'in kendisini cihanşümul bir imparatorluğun temsilcisi olarak gördüğünü, mutlak ve hudutsuz bir iktidar kazandığını belirtir. Bu durum merkeziyetçi devletin kurulabilmesini ve devamlı fütuhat faaliyetlerinde bulunulabilmesini sağladı. Timur'dan sonra canlanan eski Türk gelenekleri bu devirde daha da ön plana çıkarılmıştı. Fatih'in bir torununa Oğuz Han, diğerine ise Korkut ismi verilmesi bu anlayışın ne kadar ön plana çıktığını gösterir. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşundaki en önemli vasıta olan ve 'Fetret Devri' yüzünden bir müddettir aksayan gaza siyaseti de tekrar canlandı. İSTANBUL'UN FETHİ İLE İLGİLİ ŞİİRLERİ OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İstanbul'un fethinin, Batı Hristiyanlık dünyasında büyük bir şok yaratması ve fethin akabinde Avrupa'ya giden Bizanslı bilim adamlarının Rönesans'ı başlatmaları yüzünden Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kabul edildiği söylenir. İstanbul'un fethi gerek Hristiyan dünyası gerekse İslam dünyası açısından önemlidir. Fakat Rönesans'ın başlaması ile Bizanslı bilim adamlarının bir ilgisi yoktur. Genel olarak Yeniçağ, Amerika'nın keşif tarihi olan 1492 yılı ile başlatılmaktadır. Matbaanın 1440'daki icadını da, yeni bir çağın başlangıcı olarak kabul edenler vardır. Fakat bütün bu tarihler Avrupa milletlerinin Yeni Çağı'nın başlangıcını gösterir. İstanbul'un fethi, Türkler'in daha önceki tarihlerinde eşine rastlanılmayan, dünya siyasetine yön veren bir imparatorluğun kuruluşuna vesile olduğu için Türk tarihinin Yeni Çağı'nın başlangıcıdır. Osmanlı döneminin önemli din alimlerinden olan, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un kapısında kendisini karşılayan ahaliye, 'O benim hocamdır. Şehrin manevi fatihidir' dediği Akşemseddin, bugün Suriye sınırları içinde yer alan Şam'da 1390'da doğan ve asıl ismi Muhammed Şemseddin bin Hamza olan Akşemseddin, küçük yaşta Kur'an-ı Kerim'i hıfzetti. Yedi yaşında ailesiyle Anadolu'ya gelip Samsun'un Kavak ilçesine yerleşen Akşemseddin, babası alim Şeyh Şerafettin Hamza'nın vefatının ardından şer'i ilimler ile tıp eğitimi aldı. Kısa sürede Osmancık Medresesi'nde müderris olan Akşemseddin, tasavvuf yolunda yükselmek için İran, Şam ve Bağdat'ı dolaştıktan sonra kendisini bilenlerin tavsiyesi üzerine zamanın büyük velisi Hacı Bayram Hazretlerine gitmeye karar verdi. İSTANBUL'UN FETHİNİN ÜÇ MANEVİ KAHRAMANINI ÖĞRENMEK İÇİN TIKLAYIN Hacı Bayram Veli'nin yanında kaldığı süre içinde tasavvufun inceliklerini öğrenen Akşemseddin, icazetini aldıktan sonra Beypazarı'na yerleşti. Bir süre burada kalan Akşemseddin, daha sonra Göynük'e gitti. Göynük'te yaşadığı dönemde Fatih Sultan Mehmet'in fetih hazırlıkları yaptığı haberi üzerine Edirne'ye giden Akşemseddin, İstanbul'un fethine katılarak padişahın yanında bulundu. Fatih Sultan Mehmet'in 'O benim hocamdır. Şehrin manevi fatihidir.' dediği, fetihten sonra Ayasofya'da kılınan cuma namazında ilk hutbeyi okuyan Akşemseddin, İstanbul'da bulunan Eyyüp Sultan'ın kabrini de bulduktan sonra padişahın tüm ısrarlarına rağmen Göynük'e döndü ve 1459'da burada vefat etti. İstanbul'un manevi fatihi, büyük bir alim, usta bir hekim, büyük bir veli ve çok yönlü bir bilim insanı olarak bilinen Akşemseddin, aynı zamanda yazdığı tıp kitabında mikrobu ilk tanımlayan kişidir. Kuşatmada 20-22 Nisan'daki deniz savaşı ve Haliç'e Osmanlı donanmasının karadan indirilmesi fetihte sona götüren kesin bir aşamadır. Anadolu ve Rumeli arasında bölünmüş Osmanlı ülkesi, ancak İstanbul fethedilince birleşik sağlam bir imparatorluk olacaktı. Genç Sultan Mehmed bunu iyi anlamıştı. Ancak, devlet içinde mutlak bir otorite sağlayan kudretli vezirazam Çandarlı Halil fethe kesinlikle karşı çıkıyordu. Halil, bir Avrupa Haçlı ordusunun 1444'te Varna'ya kadar geldiğini unutmuyor ve İstanbul alınırsa rakibi Zağanos lehine, kendisinin iktidardan düşeceğini hesaplıyordu. Bu iki nedenle Çandarlı, elinden geldiği kadar İstanbul fethine karşı çıktı. Sultan Mehmed bunu iyi anlamıştı. Çandarlı Halil ve onunla beraber bazı ümera ve ulema, fethin gerçekleşemeyeceğine, genç sultanın bir maceraya atıldığına inanıyorlardı. Diğer yandan, İstanbul kuşatmasında Fatih, kuşatmayı hızla sonuçlandırmak zorundaydı. Kuşatma devam ederken güçlü bir Venedik donanması Agriboz'a doğru yoldaydı ve Macarlar elçi gönderip tehditte bulunmaktaydı. Fâtih, gelecekteki payitahtı, İstanbul'u harap bir şehir olarak almak istemiyordu. Ordusunda toplanan 100-150 bin kişiden birçoğu, İstanbul zenginliklerini yağma hayaliyle savaşıyordu. Sonunda Sultan, yağma ilan etmek zorunda kaldı. 20 Nisan deniz yenilgisinde şevki kırılıp dağılmaya başlayan ordusu, onun yılmayan azmi, fethi müjdeleyen Akşemseddîn'in '*tebşiratı' ile canlandı ve Haçlılar ulaşamadan fethi başardı. Akşemseddîn'in 20 Nisan deniz yenilgisi üzerine 21 Nisan'da Sultan Mehmed'e hitaben yazdığı mektup, bize o günlerin fetihte kesin bir dönüm noktası olduğunu ortaya koymaktadır: *Tebşirat: Müjdelemeler, müjde vermeler. (1) Selâmdan sonra: (2) Düşman gemilerinin neden olduğu olay, yüreğimizde hayli kırgınlık ve kedere neden oldu, bir fırsat (3) görünürdü, kaybolduğundan aykırı bazı durumlar kendini gösterdi. Birincisi, kâfirler sevinip şamata yaptılar; (4) İkincisi, verdiğiniz kararda size noksan düşünce ve bu karan gerçekleştirmede hükmünüzü yürütemediğiniz ileri sürüldü (noksân-i rey ve adem-i nefâz-i hükm nisbet olmak), (5) üçüncüsü, benim ettiğim du'ânın yerine gelmemesi ve verdiğimiz müjdenin itibarsız olması ve bunun gibi daha birçok aykırı şey. (6) Bu durumda ne yapmalı: Her şeyden önce, görmezden gelme ve acımayı bir yana bırakmak gerek. Bunun gibi ağır bir durum ortaya çıktığında iyi araştırıp bu aykırılık ve gevşeklik (tahallüf ve adem-i ikdam) kimden kaynaklanmıştır, (7) ortaya çıkarıp azletme ve ağır şekilde paylama (ta'zîr) uygulamalı. Eğer bu yerine getirilmezse yarın bir gün (8) kal aya genel saldın emri çıkar ve surların hendeği doldurulursa gevşek davranırlar, (9) 'bilirsiz ekseri yasak Müslümanıdır, Allâh içün canını ve başını koyan azdan azdır; meğer ki bir ganimet göreler, canlarını (10) dünya için oda atalar'. Bu durumda sizden çok rica ederim, elden geldiği kadar hem fiilen uygulama (11) hem emir ve sözle çaba harcamak siniz ve bu durumda olanların gereği gibi şiddetle cezalandırılmasını, merhameti az olan (12) bir kimseye havale etmelisiniz, zira bunun şerî'atte de yeri vardır (Âyet) Bu arada hayret edilecek bir şey oldu: (14) Kederle otururken Kur'ân'dan fal açtık (tefe'ül itdik), seyyidler sultam Ca'fer-i Sâdık işareti ile şu âyet geldi (Âyet): 'varmayanların bâtını Müslüman değildir, hükm-i münâfikînde kâfirle cehennemde mukîm olmakta beraberdir' demek işareti düştü. (16) şimdi, fetih için harekete geçmeyenler, kalplerinde Müslüman sayılmaz. (17) O halde, işi şiddetlendirme durumu göründü, 'himmet edesiz; (18) (buradan) 'akibet hecâletle inkisarla gitmeyevüz, belki ferah ve mansûr gidevüz'; Allah'ın yardımıyla. (19) Her ne kadar denir ki, kul önlem alır, ama takdir Tanrı'nındır, sözü doğrudur; Hükm Allah'ındır, fakat kul elinden geldiğince gayret göstermekten (20) geri kalmamalı, Peygamberin ve ashâbının izlediği yol budur. Bundan sonra keder içinde biraz Kur'an okuyup yattık (21) Yüce Tanrıya şükürler olsun (uykuda) Tanrı'dan türlü lütuflar ve müjdeler ('beşâretler') geldi, çok zaman bize bunun gibi [beşâretler] (22) olmadıydı. Gönlümüz tam anlamıyla rahatladı ('teselli tam hâsıl oldı ve bu sözleri söylediğimiz hazretinize fuzûl kelâm (boş söz) add olmaya, sevdiğimizdendir, hazretinizi.') Derlenen kaynaklar: Halil İnalcık, Osmanlı Tarihinde Efsaneler ve Gerçekler sf. 109-113; Erhan Afyoncu, Sorularla Osmanlı İmparatorluğu sf.109-131.

İstanbul'un Fethi tarihi hakkında 12 bilgi

"Milli Mutabakat Metnimiz: İstiklal Marşı ve Mehmet Akif Ersoy" sergisi İstanbul'da açıldı

YEE'den Moldova'da "Türk Dünyasının Kültürel Mirası Gagavuz Diyarı" projesi

Öğrenciler, gökyüzünü teleskopla izledi

Türk lehçelerinde "bağımsızlık"

Özdemir Asaf'ın en çok sevilen 50 şiiri

Moriskolar kimdir? Endülüs'teki son Müslümanlar

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Aral Gölü nasıl kurudu?

Sosyal medya nasıl dönüşecek?

Düşük profilli misillemeden sonra yeni aşama!

Somali’nin hürriyet kahramanı: Muhammed b. Abdullah Hasan

Yahudi asrı ve iki aldatıcı ideoloji

Çin'den, İran'ın İsrail'e "sınırlı ve nefsi müdafaa" kapsamında karşılık vermesine destek

4. Uluslararası Medya ve İslamofobi Forumu sona erdi

İslam sanatında zirve: Selçuklu çinileri

Kosova'nın 735 yıllık en eski camisi: Mlike

İnzivanın iktizası

Yine bayram yine matem!

Türk lehçelerinde "bağımsızlık"

Geleceğin meslekleri

Aral Gölü nasıl kurudu?

Çin'de trajik bir gelenek

Özdemir Asaf'ın en çok sevilen 50 şiiri

Yönetmen için sinema ne anlama geliyor?

Arama

İstanbul'un Fethi tarihi hakkında 12 bilgi