Bosna'da bir Osmanlı kasabası: Poçitel
Kulesi, camileri ve birbirinden güzle taş evleri ile adeta bir masal diyarını andıran Poçitel, Bosna Hersek'in güneyinde yer alan bir Müslüman köyü. Osmanlı Devleti zamanında stratejik bir merkez olan köy, 17. yüzyılın sonunda otuz yıla yakın bir süre Venediklilerin eline geçmiş ve büyük tahribata uğramıştı. 1878 yılından itibaren hayalet kasabaya dönen Poçitel, 2003 yılındaki büyük restorasyon hamlesi ile günümüzde bir ziyaret merkezi.
◾ Asırlar geçse de bazı mekanlar taşıdıkları ruh, içlerinde barındırdığı mana ile hatırlanmakta. Ecdadımızın adeta ruhunu taşa kazdığı Poçitel, işte bu şehirlerden.
◾ Bir Osmanlı köyü olan Poçitel zaman geçse de stratejik önemi kaybolsa da duruşu, taşıdığı mana ve hatırlattıkları ile adeta Bosna'nın güneyinin vazgeçilmez bir noktası.
◾ Coğrafi olarak Mostar şehrinin güneyinde bulunan Poçitel, Adriyatik Denizi'ne otuz iki kilometre uzaklıkta. Köy, dağa yaslanan bir kale etrafına kurulu.
◾ Klasik dönem kalelerinden farklı olan yapı bir kule ve duvarlarla çevrelenmiş bir avludan meydana gelmekte. Poçitel kalesine dair ilk tarihi kayıt 1444 yılına ait.
◾ 1463 - 1471 yılında Osmanlı'nın o dönemki büyük düşmanı Macarların elinde olan Poçitel Kalesi, Osmanlı akınlarına karşı Macarların önemli bir direnç noktası olmuştu. Bu süreç 1471 yılına dek sürdü.
◾ Bu tarihte Hersek Voyvodası Hamza Bey'in emrindeki kuvvetler tarafından fethedilen kale etrafında askeri bir yerleşim oluşmuş ve sonraki dönemde Osmanlı - Venedik sınırları en çok burada şekillenmişti.
◾ Poçitel bölge için çok önemli bir stratejik mevki idi. Öyle ki kale, Adriyatik ile Neretva Vadisi arasındaki iletişim ve ulaşım ağını yönetmekte idi.
◾ Kasabada bir tarım arazisi olmaması askeri kökenli sebeplerle inşa edilmesi gibi sebeplerle Poçitel 19. asırda yok olmaya mahkum kalmıştı.
🔍 Neretva Nehri
Lebršnik Dağı'ndan doğan Neretva, Konjic, Jablanica ve Mostar üzerinden Adriyatik Denizi'ne dökülen, bölge için çok önemli bir su kaynağıdır.
◾ Osmanlı idari sisteminde sanca olarak Hersek'e bağlı olan Poçitel'de onlarca muhafız görev yapmaktaydı. Zamanla kale etrafına siviller yerleşmiş ve köy oluşmuştu.
◾ 1562 yılında Mûsâ oğlu Hacı Ali isimli bir zat Poçitel'de cami yaptırdı. Yapı günümüzde Osmanlı mimarisinin Bosna Hersek'teki en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmekte.