Arama
Bir gönül sultanı Şeyh Vefa
İslam dünyasının en önemli şahsiyetlerinden biri olan Şeyh Vefa, yaşadığı semte adını veren gönül sultanıydı. Her anını İslam'a adayan İbnülvefa, dergâhının etrafını ilim merkezi haline getirdi. Fatih'in hocası Sinan Paşa da dahil olmak üzere birçok devlet adamı, şair, musikişinas onun sohbetine iştirak ederdi. Peki, her anını İslam üzere yaşayan Şeyh Vefa neden Peygamber Efendimizin hadisine nail olan Fatih Sultan Mehmet ile görüşmeyi reddetti? Gelin, İbnülvefa'nın hayatına daha yakından bakalım.
📌 Tasavvufun bütün inceliklerini öğrendikten sonra, Konya'ya geri dönerek halkı irşad etmeye başladı. Burada adını duyurmaya başlayan şeyhin talebeleri arasında Karamanoğlu İbrahim Bey de vardı.
📌 Karamanoğlu İbrahim Bey, kendisine çok saygı duyardı. Onun için, vakfı olan bir cami ve hankah yaptırdı.
📌 Kız kardeşi ve birkaç arkadaşıyla beraber hacca gitmek için Antalya'dan gemiye bindiğinde korsanlar tarafından kaçırıldı ve Rodos Adası'na götürüldü. Esir edilen İbnülvefâ'nın fidyesi, Karamanoğlu İbrahim Bey tarafından ödendi.
📌 Bir süre sonra İstanbul'a yerleşen Şeyh Vefa, bulunduğu yeri ilim merkezi haline getirdi. Konya'dan gelen bu âlimin etrafı talebeler ile doldu. Birçok şair, âlim, müzisyen kendisinin vaazlarından nasiplendi.
📌 Konya'dan gelen talebeler arasında, bürokratlar ve paşalar da vardı. Fatih'in son sadrazamı Karamani Mehmet Paşa da Şeyh Vefa'ya büyük saygı duyardı.
Şeyh Vefa, sert görünmesine rağmen oldukça alçak gönüllü, hoşsohbet, nükteli bir kimse olduğu söylenir.
📌 Devrin birçok önemli siması, onun müridi oldu. Bunlardan arasında şu isimler yer alır: Fatih Sultan Mehmet'in hocası Sinan Paşa, Molla Lutfi, Bursalı Ahmed Paşa, Şeyhülislâm Zenbilli Ali Efendi, Zâtî, Edirneli Sabâyî, Rumelili Şem'î, Hattat Kasım, Hattat Abdülmuttalib b. Seyyid Murtazâ.
➡ Şeyh Vefa ile bu semt, cazibe merkezi haline geldi. Şairler, paşalar ve önemli devlet adamlarının buraya yerleşmesiyle Vefa, İstanbul'un en hızla gelişen yerlerinden biri oldu.
📌 Âlimlere hürmet gösterip himaye eden Fatih Sultan Mehmet ile Şeyh Vefa arasında şöyle bir olay geçtiği rivayet edilir:
➡Fatih Sultan Mehmet, bir gün İstanbul'un manevi büyüklerinden Ebü'l-Vefâ'yı ziyaret etmek istedi. Padişah, yanına birkaç kişiyi alarak şeyhin evinin bulunduğu semte geldi.
➡Fatih, kapıyı açan talebesine "Hocamın elini öpmeye geldim" dedi. Gelen misafirler, hemen Ebü'l-Vefâ'ya bildirildi. Fakat verilen cevap çok ilginçti. "Söyleyin sultanımıza, müsait değiliz, görüşemeyiz, dönsünler."
➡Sultan ve etrafındakiler hayret içindeydiler. Bunun üzerine Fatih'in dudaklarından şu cümleler döküldü: "Gördün mü lala, Bizans'ın aşılmaz denilen surlarını aştık, fakat bir tahta kapıdan geçemiyoruz. Bu kapıdan, izin olmadan geçilmez, buraya orduyla da gelinmez. Döneceğiz, mecbur."
➡Fatih Sultan Mehmet, gayet mahzun halde geri döndü.
➡Çocuk, telaşla içeriye geldiğinde Ebü'l-Vefâ'nın ağladığı gördü. Talebe, şeyhinin bu davranışının nedenini merak etti:
"Efendim beni bağışlayın, padişahımızdan başka kimseyi bu kapıdan geri çevirmediniz. Ne oldu da siz Sultan Fatih'i kabul etmediniz" diye sordu.
➡Ebü'l-Vefâ şöyle cevapladı "Gaza askeridir o, bizse dua askeriyiz. Herkes yerinde gerek, gaza askeri beden gibidir, dua askeri ise ruh. Eğer bu sohbetin zevkini alırsa, taht gözünden düşer devlete ziyan vermiş oluruz. Bunu göze alamadım ve ona dedim ki, sultanım şimdi git ayrılık olmayan yerde görüşelim, ben ona randevu verdim."
İlahi aşk ateşine düşen Fatih, kendisine verilen yetenekleri, cihanı adaletle yönetmesine harcaması gerektiğinden, Şeyh Vefa Peygamber Efendimizin hadisine nail olan bu komutanı geri çevirmek zorunda kaldı.