İsrail işgali altında olan Golan Tepeleri neden bu kadar önemli?
Orta Doğu'daki jeopolitik ve stratejik önemiyle öne çıkan Golan Tepeleri, yaklaşık 60 yıldır İsrail ve Suriye arasındaki sürekli tansiyonun odak noktası. İlk olarak işgal edilen ve ardından 1971'de ilhak edilen bölge, uluslararası alanda İsrail'in işgalci olarak kontrol altında tuttuğu bir nokta. Golan Tepeleri ve çevresi hakkında detaylı bir rehberi sizler için hazırladık.
🔹 Golan Tepeleri, Orta Doğu'da, Suriye'nin güneybatısında bulunan bir bölgedir. Toprakları 1,800 kilometrekarelik geniş bir alana yayılmıştır ve dağlar, platolar ve vadiler gibi çeşitli topoğrafik özelliklere sahiptir.
🔹 Bu bölge, güneyde Yermuk Nehri, batıda Celile Denizi ve Hula Vadisi ile çevrili olan bir platodur. Sosyo-politik olarak, Suriye'nin güneybatısı ve İsrail'in kuzeydoğu ucunda konumlanmıştır. Ayrıca, Lübnan ve Ürdün ile komşudur.
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN BİTTİĞİNE İNANMADIĞI İÇİN 30 YIL DAHA SAVAŞMAYA DEVAM EDEN JAPON ASKERİ
🔹 Bölgenin yerleşim yeri olarak kullanılma tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. Tarih boyunca birçok kavme ve dine ev sahipliği yapan Golan, 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Osmanlı döneminde Dürziler ve göçebe Arap kabileleri bölgeye yaşamak amacıyla göç etmişlerdir.
🔹 Çarlık Rusya ile yaşanan savaşlar nedeniyle Kuzey Kafkasya bölgesinde yaşamakta olan Çerkezler, bölgeden ayrılmak zorunda kalmışlardır. Osmanlı, iskan politikasıyla Çerkezler'in bir kısmını Golan bölgesini yerleştirmiştir. Ayrıca, bölgedeki ilk Yahudi yerleşim izlerine Osmanlı döneminde rastlanır.
🔹 1982'den bugüne İsrail'in kontrolünde bulunan bölge, Dürzi nüfusun çoğunlukta olduğu bir yerleşim yeridir. Dürziler, İslam'ın bir kolu olan Arap azınlıklardan oluşan bir topluluktur. 40.000'e yakın nüfuslarıyla Golan Tepeleri'nin yamaçlarında yaşamaktadırlar.
🔹 Golan'da, sayıları 20.000'i bulan işgalci Yahudi de yaşamaktadır. Genellikle turizm ve tarım ile ilgilenmektedirler. Bölgede az sayıda da olsa, Çerkes, Türkmen ve Nusayriler de yaşamaktadır. Golan Tepeleri'nde, İsrail ordusuna ait yaklaşık 60 karargah ve 45 Yahudi yerleşim yeri bulunur.
HOLLYWOOD'UN SAVAŞI: AMERİKA-VİETNAM SAVAŞI'NIN PERDE ARKASI
🔹 Birinci Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı'nın da içinde bulunduğu İttifak Devletler'i mağlup olmuş, birçok cephede ağır kayıplar yaşamıştır. İngiltere ve Fransa, özellikle Osmanlı topraklarını yaptıkları pek çok gizli antlaşmayla paylaşmışlardır. Golan bölgesini de kapsayan Sykes-Picot Anlaşması ile bölge Fransız mandası haline gelmiştir.
🔹 İkinci Dünya Savaşı sırasında Suriye yönetimine geçen Golan'da, Osmanlı Devleti'nin yıkılmasıyla bölgeden çekilmesinden sonra bir türlü huzur sağlanamamış, Suriye-İsrail arasında tansiyonu yüksek bir bölge konumuna gelmiştir.
🔹 Bölgedeki tansiyon sürekli bir gerginliğe ve her an patlak verecek bir savaşa gebe halde 1967'ye kadar sürmüştür. "Altı Gün Savaşları" olarak bilinen İsrail- Arap devletleri arasında yaşanan savaşı İsrail, Golan Tepeleri'ne saldırarak başlatmıştır.
🔹 Altı Gün Savaşları'ndan İsrail avatajlı çıkmış ve Golan Tepeleri bölgesini işgal edip ele geçirmiştir. Daha sonra 1971'de Suriye, bölgeyi ele geçirmek için bir hareket başlatmışsa da başarılı olamadı. 1974'te Barış Gücü bölgeyi İsrail ve Suriye askerlerinden arındırdı ve tarafsız hale getirdi; ancak İsrail bu kısa süren barış yıllarını 1981'de Golan'ı tek taraflı ilhak ettiğini açıklamasıyla Golan bir kez daha İsrail hakimiyetine girmiştir. Uluslararası alandan bu ilhak tanınmamış olsa da bölge artık İsrail'in kontrolündedir.