İslam mimarisi'nin Katar'daki örneği: Eğitim Şehri Camisi
İslam mimarisi tarihin çeşitli dönemlerinde farklı form ve stillerle tezahür etmiş, zamanın kıskacında yeni şekilleri ve işlevleri de bünyesine dahil etmesiyle beraber zenginliğini iyice artırmıştır. Mimarimizin en önemli ve vazgeçilmez formu olan kubbe bu serüvende değişikliklere uğramış, mimarların tahayyülünde farklı yorumlarla kendisini belli etmiştir. Katar'ın başkenti Doha'da 2015 yılında inşa edilen Eğitim Şehri Camisi de geldiğimiz noktada İslam mimarisinin yeni ve modern üslubunu sergiliyor.
🔸 İslam sanatı ve mimarisi kavramı 19. yüzyılda ortaya çıkan sanat tarihi disiplinleri içerisinde Batı dünyasının dışında kalan ve İslam dünyasında vaki olmuş sanat ve mimarlıkları belirlemek için kullanılmış bir kavramdır.
🔸 Yüzyıllardır İslam bayrağının dalgalandığı, tevhidin hükümferma olduğu Katar toprakları da İslam mimarisinin pek çok güzide örneklerini barındıran bir İslam beldesidir.
🔸 Katar'ın başkenti Doha'da 2015 yılında inşa edilen "Eğitim Şehri Camisi" İslam mimarisinin buradaki son örneklerinden olması ve modern anlamda yeni yorumları barındırması gibi özellikleri ile önemli bir yer ediniyor.
🔸 İslam mimarisinin tamamen geçmişle bağdaştırılması ve modern dünyada kümülatif bilgiden gelen üslubun birebir devam etmesi gerektiği yönündeki algıları yıkar nitelikteki yapı, gelişen dünyanın yeniliklerini barındırmasıyla da özgünlüğü elde ediyor.
🔸 Özellikle Osmanlı mimarisinin Sinan'a denk gelen yıllarında külliye formuyla, eğitimin ve ibadetin imtizaç etmesi camileri sadece ibadet merkezi olmaktan çıkarıp aynı zamanda bir yaşam alanı olarak kullanılabilen hacimlere çevirmişti.
🔸 Uzun bir aradan sonra yeniden eğitimin, ilmin ve ibadetin bir arada olduğunu görebildiğimiz "Eğitim Şehri Camisi", İslam mimarisinin temel ilkelerini canlandırıyor.
Sıra dışı mimarileriyle göz kamaştıran camiler
🔸 Eğitim Şehri Camisi, oval şekildeki beyaz rengi ile ihtişamını ortaya koyarken, biçimlenmesinde dinimizden pek çok kutsal atfı yapı tektoniğine dahil ediyor.
Tektonik nedir?
Bir mimarlık eserindeki inşai özelliklerin biraraya gelişiyle binayı biçimlendiren kuvvetlerin görsel olarak ifade bulması.
🔸 Cami, dinimiz İslam'ın şartlarını temsil eden 5 sütun üzerine kurulurken, 35 bin metrekarelik geniş bir alana inşa edilmesiyle İslam'ın haiz olduğu câmiyete ifade ediyor.
Câmiyet ne demek?
Genişlik, kapsamlılık, toplayıcılık.
🔸 Mimar Ali Manjira ve eşi Ada Yavars Bravo tarafından tasarlanan Eğitim Şehri Camisi, Manjira'nın farklı Müslüman toplumlar hakkında derin bir anlayışa sahip olması nedeniyle manevi duyguları koruyan ve aynı zamanda yeni fikirleri benimseyen eşsiz bir eser mesabesinde boyut kazanıyor.
🔸 Caminin plan şeması spiral biçiminde etüt mekanları ve fakülte büroları camiye doğru evrilirken, İslam mimarisinin önemli ve sık kullanılan bir parçası avlu, yapı bünyesinde kendine bir yer buluyor.
