Hastalıklara göre makamlar
İslam tıbbı alimleri, birçok hastalığın tedavisini Batı'dan önce bulmuş ve tıp tarihinde önemli buluşlar yaparak dünyanın seyrine yön vermiştir. Farabi, Fahreddin er-Râzî ve İbn Sina gibi rehber isimler, farklı alanlara yönelmiş ve ustalaşmışlardır. Özellikle hastalıkların tedavisinde kullanılan makamlar günümüzde dahi oldukça ilgi görmekte. Peki, hangi makamlar ne tür hastalıkların tedavisinde kullanılıyor? İşte, o makamlar...
◼ Dünyada gözümüzle görebildiğimiz hiçbir şey boşuna var olmamıştır. Hepsinin bir anlamı, bir nedeni bulunur. Mesela müziğin şifa veren iyileştirici bir yanı mevcut.
◼ İslam alimleri yüzyıllar önce keşfetmiş ve bu bilgiler bizlere kaynaklar yoluyla aktarılmıştır. İbn Sina, Zekeriya Er-Razi ve Farabi gibi önemli isimler müziğin insan ruhuna etkilerinin olduğunu hastalıklara iyi geldiğini söylemişlerdir.
İbn Sina kimdir?
Batılıların ise Avicenna olarak tanıdığı İbn Sînâ, İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından, astronomlarından, düşünürlerinden, yazarlarından ve bilginlerinden biridir. O, "polimerik erken tıbbın babası" olarak bilinir.
Zekeriya Er-Razi kimdir?
Tam adıyla Ebû Bekir Muhammed bin Zekeriyyâ er-Râzî, Fars simyacı, hekim ve filozoftur. Gençlik yıllarında edebiyat ve bilhassa musikî ile ilgilenmiş ve bu alanda önemli başarılara imza atmıştır.
Farabi kimdir?
Kazakistan'ın Otrar eyaletinde dünyaya gelen Farabi, İslâm felsefesini metot, terminoloji ve problemler açısından temellendiren Türk filozoftur.
◼ İslam alimleri, Türk musikisinde kullanılan ses dizilerinin belli kurallar çerçevesinde kullanılmasına makam adını vermiştir. Bu makamlar sayesinde dertliler deva bulmuş, hastalar iyileşmiştir.
◼ Örneğin saba makamı insana cesaret, rast makamı ise huzur verir. Uşşak makamı ise öğle vakitlerinde dinlendiği takdirde etkili olmaktadır.
➡ Bir zamanların Amasya Bimarhanesi günümüzde "Sabuncuoğlu Tıp ve Cerrahi Tarihi Müzesi" olarak biliniyor. Bir dönemler aktif olarak kullanılan bimarhanenin diğer adı darüşşifadır.
➡ Adını, ilk Türkçe cerrahi eserin sahibi Şerafettin Sabuncuoğlu'ndan almıştır. İlhanlı Dönemi'nden günümüze ulaşan bu yapı, Anadolu'da müzikle tedavi yapılan ilk hastane olarak bilinmekte.
Sabuncuoğlu Şerefeddin kimdir?
Sabuncuoğlu Şerefeddin Osmanlı İmparatorluğu zamanında; tıp alanında önemli eserler vermiş Türk hekim ve cerrahtır. Aynı zamanda ilk Türkçe cerrahi eserin sahibidir.
◼ Müzede; 10 ayrı branştaki tıp ve cerrahi aletlerinin sergilendiği ve tedavi yöntemlerinin gösterildiği Sabuncuoğlu Salonu, o dönem hastalara uygulanan müzikoterapide kullanılan makamlar, müzik tedavi salonu, cerrahi operasyon ve tedavilerin sergilendiği Sabuncuoğlu Kliniği gibi bölümleri bulunur.
◼ Sabuncuoğlu Tıp ve Cerrahi Tarihi Müzesi'nde aynı zamanda İslam alimlerinin bazı hastalıklara iyi geldiğini keşfettikleri makamların isimleri de yazılıdır.
◼ Bu makamlardan ilk ikisi; rast ve ırâk makamlarıdır.
➡ Rast Makamı: Bu makam tedavi değeri oldukça yüksek olan dört esas makamdan biridir. Felce iyi gelir, neşe ve rahatlamayı sağladığından psikolojiye etkisi çoktur. Bunun yanında akıl hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
➡ Irâk makamı: Ateşli hastalıklara, sersâm (sersem, insana sersemlik veren bir hastalık) yüzün ve göz kapaklarının şişmesini önlemektedir.
