Arama

Hayali Bey kimdir? Hayali Bey divanı ve şiirleri nelerdir?

Fuzuli, Baki, Taşlıcalı Yahya gibi önemli isimlerle çağdaş olan Hayali Bey, 16. yüzyılın büyük şairleri arasındadır. Peki, Kanuni döneminde yaşayan ve padişah başta olmak üzere daha pek çok devlet erkanının takdirini, beğenisini kazanan Hayali Bey kimdir? Döneminde hangi ünlü şairler tarafından kıskançlıkla karşılanmış ve bugün hemen herkesin aşina olduğu hangi beyti yazmıştır? İşte bu soruların cevabı ve daha fazlası sizlerle…

  • 3
  • 10
Kanuni’nin yanında Bağdat Seferleri’ne katıldı
Kanuni’nin yanında Bağdat Seferleri’ne katıldı

📌 Rodos'un fethinde, ardından Irakeyn Seferi'nde ve Bağdat'ın fethinde padişahın yanında bulunan şaire 1525-1526'da günlük 10, aylık 290 akçe bağlandığı, 1528-1535 yıllarında on bir defa 1000'er akçelik ihsanlarda bulunulduğu mevâcib ve in'âmât defterlerindeki kayıtlardan öğrenilmektedir.

Örnek beyitlerle divan edebiyatındaki 15 mazmun

  • 4
  • 10
Hayali Bey’i kıskananlar kimlerdi?
Hayali Bey’i kıskananlar kimlerdi?

📌 Başta Taşlıcalı Yahyâ Bey olmak üzere devrin diğer şairlerinin kıskançlığına sebep olmuştur. İskender Çelebi (ö. 1534) ve İbrâhim Paşa'nın öldürülmesiyle iki büyük hâmisini kaybeden Hayâlî'nin talihi dönmüştür.

Esasen yeni sadrazam Rüstem Paşa Yahyâ Bey'i tutmaktaydı. Kendini çekemeyenlerin kışkırtmalarından da korkan şair hayatını emniyette hissetmediğinden İstanbul'dan uzaklaşmak istedi. Bunun için padişahtan bir sancak beyliği, ardından da Rumeli kethüdâlığı dileğinde bulundu.

  • 5
  • 10
Talihi tersine dönen şair
Talihi tersine dönen şair

📌 Padişahın yanında Bağdad seferinde bulunan Hayalî Bey'in şansı sefer dönüşünde koruyucuları İskender Çelebi ile İbrahim Paşanın öldürülmelerinden sonra birden tersine dönmüş, Rüstem Paşanın sadâretinde Kanûnî'nin de ilgi ve yardımlarını kaybetmeye başlamıştır.

Çabuk ilerleyişinin, şiirdeki ününü çekemeyen düşmanlarının da tesiriyle rahatı kaçan Hayalî Bey, Rumeli'de bir sancak isteyerek İstanbul'dan ayrılmış, ömrünün son yirmi yılını saraydan uzakta geçirmiş, 964/1556 yılında Edirne'de ölmüştür.

Fuzuli'nin ustalığıyla bir kaleme binlerce benzetme: Kalem Kasidesi

  • 6
  • 10
Tezkireciler Hayali Bey’den nasıl bahsetti?
Tezkireciler Hayali Bey’den nasıl bahsetti?

📌 Hayalî Bey, çok genç yaşta şiir söylemeye başlamış ve kısa sürede kendini tanıtmıştır. Tezkireciler ondan hep parlak sözlerle Sultânü'ş-şu'-arâ, Melik'üş-şu'arâ, Rum-ili şâirlerinin serdârı, Hayâlî-i meşhur, Rûm'un Hafız-i Şîrâzî'si olarak söz etmişlerdir.

Tezkiresinde Hayâlî'nin güzel bir ruh tahlilini yapan Âşık Çelebi'nin ifadesine göre yakışıklı bir insan olan şair yaratılış olarak dünya malına, giyim kuşama değer vermeyen, gördüğü iltifatlara ve itibara rağmen kibirlenmeyen bir kişiydi. Hoşgörülü ve dost canlısı olup kendisine hiciv yazılmadıkça başkalarını hicvetmezdi. Böyle olmakla beraber ikbal ve şöhreti etrafında doğan kıskançlıklar karşısında mevkiini korumak için bazan yakın dostları aleyhinde bile bulunmaktan çekinmediği belirtilmektedir.

  • 7
  • 10
Hayali Bey’in edebi kişiliği
Hayali Bey’in edebi kişiliği

📌 Şiirlerinde parlak, ince hayaller, yeni buluşlar, renkli tasvirler, akıcı bir söyleyiş vardır. En büyük özelliği de rind edası ve dünyâya kalenderce bakışıdır. Tasavvufî şiirlerinde bile rindlik ve kalenderlik sezilir.

Birçok bakımdan Bakî ile aynı derecede başarılı şiirlerinde tasavvufu işlemesi yönünden ondan da üstün bir şâir sayılabilir.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN