Edebiyatımızın önemli murabba şairleri
Bent adı verilen dört dizelik kıtalardan oluşan şiir türü murabba, divan edebiyatında 15. yüzyılda Ahmed Paşa tarafından kullanıldı. Tanzimat edebiyatında ise Namık Kemal, bu türün başarılı örneklerini verdi. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren de şarkı şeklinde bestelenen eserlerin büyük bir kısmı murabba tarzında yazıldı. Sizler için örneklerle, edebiyatımızın önemli murabba şairleri hakkında bilgileri derledik.
Giriş Tarihi: 08.04.2020
16:26
Güncelleme Tarihi: 08.04.2020
16:47
Ahmed'em kim okınur nâmum ile nâme-i aşk Germdür sözlerimün sûzı ile hengâme-i aşk Dil elinden biçilüpdür boyuma câme-i aşk Vây gönül vây bu gönül vây gönül ey vây gönül!
Günümüz Türkçesiyle:
Ahmed'im, aşk kitabı benim adımla okunur. Aşk hengâmesi sözlerimin yakıcılığı ile hareketlidir. Aşk elbisesi boyuma gönül elinden (yüzünden) biçilmiştir. Vay gönül, vay bu gönül, vay gönül, ey vay gönül!
Divan edebiyatında Aşkî mahlasıyla şiirler yazan çok sayıda şair vardır. Üsküdarlı Aşki bu şairler arasında en ünlülerinden birisidir. Kanuni dönemi şairlerinden, Hayali, Zati, Baki , Taşlıcalı Yahya vb. ile çağdaş bir şairdir. Bilhassa murabba vadisinde üstünlüğünü kabul ettirmiştir. Bu yönüyle Türk edebiyatının en mükemmel şairi sayılır. Aşki'nin şiirlerinin toplandığı bir divanı vardır.. Divanının İstanbul kütüphanelerinde iki nüshası bulunur.
Ömer Hayyam'ın felsefi yönü ağır basan 15 rubaisi
Nedendir bilsem ey bülbül figanın Açarsın ellere raz-ı nihanın Niçin har-ı beladır aşiyanın Vefa-dar olmadı mı gül-sitanın
Günümüz Türkçesiyle:
Ey bülbül! (Bir bilsem) inleyişlerin ne yüzdendir! Gizli sırlarını başkalarına açmaktasın. Ya niçin yuvan, bela dikenidir? Yoksa gülistanın sevgine vefa göstermedi mi?
Taşlıcalı Yahya ya da Dukaginzâde Yahyâ, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunda yaşamış Osmanlı askeri ve divan edebiyatı şairidir. Yaşadığı dönemde Fuzuli'den sonra en büyük mesnevi şairi olarak tanınmıştır. Yahya Bey ana dili Türkçe olmayan pek çok şair içersinde Türkçeyi en güzel kullanan birkaç şairden biridir. Sade ve temiz bir Türkçe kullanmıştır. Beş mesnevi yazarak o dönemin en büyük ideali olan hamse sahibi olmuştur.
Taşlıca Yahya'nın hayatı, edebi kişiliği ve şiirleri
Taşlıcalı Yahya Bey, Murabba
Âşık olal'dan ana leyl ü nehâr Işkum artar eksilir sabr u karâr Olmasun Yahyâ gibi mahzûn u zâr Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma
Günümüz Türkçesiyle:
Ona âşık olduğumdan beri gece gündüz aşkım artar Aşkım artar fakat sabrım ve kararlılığım azalır O sevgili Yahya gibi hüzünlü ve feryat dolu olmasın Ey sabah rüzgârı sevgilime bunları söyle