Adlî Divanı’ndan seçmeler
Padişahlığı döneminde ibadet ve sanata olan düşkünlüğü ile tanınan Sultan II. Bayezid, aynı zamanda "Adli" mahlası ile bilinen büyük bir şairdir. Allah sevgisi, peygamber hürmeti ve aşk gibi imgeler ile öne çıkan II. Bayezid şiiri, sakin ve derinden akan bir ırmağı andırır. Sizler için Adli Divanı'ndan şiirleri derledik.
Hudâyâ Hudâlık sana yaraşır
Nitekim gedâlık bana yaraşır
Günümüz Türkçesiyle
"Ya Rabbi! Sana Hüdalık
bana dilencilik yaraşır."
(x) 🔍 Bilgi Notu:
1448 yılında şu an Yunanistan sınırları içerisinde bulunan Dimetoka'da doğan Sultan II. Bayezid Osmanlı Devleti'nin sekizinci padişahıdır.
Ey süvar-ı esb-i nâz olan rikâb-ı câna bas
Hüsn meydânı senindir ayağın merdâne bas
Günümüz Türkçesiyle
"Ey naz atına binen güzel atına binerken can üzengine bas da bin
Artık güzellik meydanı senindir, ayağını gururla yere bas"
(x) 🔍 Bilgi Notu:
II. Bayezid şehzadeliğini Amasya'da geçirir. Şehirde ciddi bir nüfuza sahip olan Sultan, bizzat Şeyh Hamdullah'tan ders alarak hat sanatına meyleder.
Muhammed-i Arabî kim resûl-i ekmeldir
Takarrübüyle kamu enbiyadan efdâldir
Günümüz Türkçesiyle
"Hz. Muhammed en kâmil resuldür
O'na yakın olmak tüm peygamberlerden yüksektir"
(x) 🔍 Bilgi Notu:
1511 yılında Anadolu'da gerçekleşen "Şahkulu İsyanı" II. Bayezid'in tahttan çekilmesine sebep olacak sürecin önünü açtı.
Nimet-i vaslı felek verip rakibe zehrinin
Kâsesini pür edip Adlî'ye zâd etmek neden
Günümüz Türkçesiyle
"Kavuşma mutluluğunu rakibe verip
Zehir kâsesini Adlî'ye vermenin sebebi nedir?"
(x) 🔍 Bilgi Notu:
"Büyük Külliyeler Devri" olarak da anılan bu devirde yapılan mimari yapılar ile bir Osmanlı kimliği oluşmaya başladı. Anadolu'da ve İstanbul'da muhtelif yapılar inşa edildi.
Hâk-i pâyine yüzün bir kerre sürsen Adliyâ
Başına devlet yeterdi sana ol Allah'dan
Günümüz Türkçesiyle
"Ey Adlî, başını sevgilinin bastığı toprağa sürsen
Başına devlet kuşu konması için Allah'tan bu yeterdi"
(x) 🔍 Bilgi Notu:
II. Bayezid hükümdarlığı boyunca kardeşi Cem Sultan ile uğraştı. Bu sebepten dolayı eksik olarak gördüğü merkezi otoriteyi sağlama meselesine eğildi.
