Nietzsche akli dengesini nasıl yitirdi?

📌Nietzsche'nin kırbaçlanan ata sarılması ve ağlaması, akıl hastalığının bir tezahürü olarak tespit edildi. Fakat, etrafındakiler, Nietzsche'nin bu tuhaf davranışlarının çok uzun zamandır farkındaydı. Dış görünüşünü ve kişisel temizliğini uzun zamandır ihmal ediyordu. Bunun yanında eski mağrur halinden de eser yoktu.

📌Hastalık, takıntılar, yalnızlık ve çok çalışmak hepsi üst üste geldiğinde Nietzsche, 3 Ocak 1889'da bir gün akıl sağlığını tamamen yitirdi.

📌Ünlü filozof, ata sarılıp ağlama olayını takip eden günlerde "Delilik Mektupları" olarak bilinen kısa yazıları yazıp Cosima Wagner ve Jacob Burckhardt da dâhil birkaç arkadaşına gönderdi. Yazıların çoğu "Dionysos" olarak imzalanmıştı. Eski arkadaşı Burckhardt'a şöyle yazmıştı:

"Caiaphas'ı zincirlere vurdum. Ayrıca geçen yıl Alman doktorlar tarafından çok bitkin bir halde çarmıha gerildim. Wilhelm, Bismarck ve tüm antisemitistler ortadan kaldırıldı."

📌Yaşadığı travmadan sonra eski haline bir türlü dönemeyen filozof, toplumun düzenini bozduğu gerekçesiyle polise şikayet edildi ve tutuklandı. Kısa bir süre sonra da, yazdığı mektuplar dostlarının eline geçti. Dostları tarafından İsviçre'nin Basel şehrindeki akıl hastanesine götürüldü ve burada bir sanat tarihçisi tarafından tedavi edilmeye çalışıldı.

📌O günden sonra Nietzsche'nin akli dengesini kaybetmesi tüm dünya çapında doktorları ve aydınları şaşkına uğratmıştı. Konuyla ilgili her türlü spekülasyonlar yapıldı. Torino'da o sabah meydana gelen olayın pek çok versiyonu yazılıp çizildi. Fakat emin olunan tek şey filozofun asla eskisi gibi olmamasıydı.

Descartes hakkında ilginç bilgiler

📌19. yüzyılın en büyük düşünürlerinden biri olan Nietzsche, annesine ve kız kardeşine neredeyse her konuda bağımlı kalmıştı. Ve bilindiği kadarıyla asla eski haline geri dönemedi.

📌Nietzsche, akıl hastanesinde kaldığı süre içinde birçok bilişsel yeteneğini yavaş yavaş kaybetti. Bazı zamanlar agresif davranışlar sergiliyordu. Yine de birkaç yıl önce onu tarihteki en büyük filozoflardan biri haline getirecek birçok eser yazmıştı.

Nietzsche'nin ölümünden sonra ortaya çıkan hikayelerde, akıl sağlığını kaybetmesindeki neden Nietzsche'nin Piazza Carlo Alberto çıkışında bir atın kırbaçlanmasını görmesi üzerine atı korumak için ona koşup boynunda sarıldığı ve sonra yere yığıldığı üzerinedir. Çoğu insan Nietzsche'nin yaşadığı olayın, akıl hastalığının neden olduğu eylemlerden ibaret olduğunu düşünüyordu. Bazıları ise bu olayın daha içsel, ve daha derin bir anlamı olduğunu savunuyordu.

📌Milan Kundera yazdığı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği isimli romanda Nietzsche, insanların diğer canlılara yaşattığı zulüm ve insanların onlara düşmanları ve kulları gibi davrandığı için tüm insanlık adına attan özür dilemişti.

📌Kitabın uyarlaması olan filmde Nietzsche'nin kırbaçlanan ata sarılıp ağladığı sahne yer almaktadır.

Varoluşçu felsefenin kurucularından Martin Heidegger

_____________________________________________

*** Fikriyat.com'un ürettiği özel içeriklere ulaşmak için tıklayınız: https://www.fikriyat.com/fikriyat-ozel

***Podcast kayıtlarıyla İslam'dan fıkha, edebiyata, tarihe dair bilgiler içeren programları dinleyebilir ve güncel olayların tarihte yer alan örnekleriyle, edebiyattan sanata dair birçok içeriği de takip edebilirsiniz: https://www.fikriyat.com/podcast

***Dijital medyanın tüm mecralarında yer alan Fikriyat.com sosyal medyada da aktif olarak faaliyet gösteriyor:

TWITTER: https://twitter.com/fikriyatcom

INSTAGRAM: https://www.instagram.com/fikriyat/

FACEBOOK: https://www.facebook.com/fikriyat/

PODCAST'LER: https://www.fikriyat.com/podcast

MOBİL UYGULAMASI https://play.google.com/store/apps/details?id=com.turkuvaz.fikriyat

Ayrıntılı bilgi: https://www.fikriyat.com/kultur-sanat/2020/07/10/dijital-medyaya-yeni-bir-soluk-getiren-mecralar-fikriyatcom-ve-vav-radyo