Arama
Tarihte bilinen ilk özel dedektif Vidocq’un hikayesi
Victor Hugo'nun Sefiller adlı romanının başkahramanı Jean Valjean'ın gerçekte var olduğunu biliyor muydunuz? Peki ayakkabı izlerinin ilk alçı kalıplarını, parmak izi teknolojisini, olay mahallinin korunması, gizli polis takibi gibi soruşturma taktiklerini ilk kimin kullandığını? Vidocq'un hırsızlıktan ilk özel dedektifliğe uzanan hikayesini derledik.
1775 yılının Nisan ayında bir isyan dalgası başladı. Halk, başkentteki Halles adındaki pazarda toplanmış, markette buldukları ve neden yapıldığı belli olmayan kara ekmekleri oraya burada savurarak seslerini duyurmaya çalışıyordu. İsyanlar hükümetin aldığı önlemler, tutuklamalar ve iki isyancının asılması sonucunda kontrol altına alınmıştı. Ancak bu isyanlar Fransız Devrimi'nin de ayak sesleriydi.
Eugene François Vidocq, Victor Hugo'ya 'Sefiller' romanında Jean Valjean kişiliğini; Honore de Balzac'a ilk kez 'Goriot Baba'da sözünü ettiği Vautrin'i ve 'Üç Silahşorlar'ın babası Alexandre Dumas'ya 'Paris Mohikanları' romanında Polis Jackal tiplemesini ilham verdiren kişi olmasının yanı sıra tarihte bilinen ilk özel dedektifitir.
İsyanların meydana geldiği sıralarda, Eugene François Vidocq dünyaya geldi. Nicholas Vidocq, fırıncı olduğu için isyandan nasibini almıştı ancak halkın büyük çoğunluğuna göre iyi durumdaydı. Oğlu Eugene'in de fırıncılığı devam ettireceğini düşünüyordu ancak durum böyle olmadı. Dünyanın ilk özel dedektifi olarak adlandırılan Eugene François Vidocq, özel dedektif olana kadar sorunlu bir hayat sürdürdü.
Vidocq yaramaz, korkusuz ve kurnaz bir çocuktu. Mahallenin çocuklarıyla sürekli kavga ediyordu. On iki yaşındayken babasına yardım etmeye başladı. İşi, babasının yaptığı ekmekleri tüm şehre dağıtmaktı. Ancak bu süre zarfında sık sık eskrim salonlarını ziyaret ettiği öğrenilince ailesi bazı önlemler aldı. Kendi hatıralarında belirttiği üzere gözü her şeyde kalıyordu. Babasının fırınından birkaç somun ekmek çalıyor ve bunları düşük fiyata satıyordu. Bir süre sonra daha da ileri gitti ve bir gece ailesinin gümüş yemek takımlarını çalıp sattı. Vidocq ertesi gün polis tarafından tutuklandı ve hapse atıldı. Polise haber veren babasıydı; oğluna bir ders vermek istiyordu. Vidocq on dört gün hapiste kaldıktan sonra salıverildi ancak bu, Vidocq'un hapis maceralarının sadece başlangıcıydı.
Vidocq 1791'de orduya yazıldı. İlk altı ayında, asker arkadaşlarıyla on beş eskrim düellosu gerçekleştirdi. Kendisinden daha üst rütbeli bir asker, Vidocq'un düello talebini reddedince Vidocq askere saldırdı. Bunun sonuçları ciddiydi, Vidocq asılarak ölüme mahkum edilecekti, 17 yaşındaki Vidocq ölümden kurtulabilmek için ordudan kaçtı ve tekrar ailesinin yanına döndü. Bu sıralarda 1972'de Fransız Devrimi başlamıştı. Bu dönemde hem erkek hem de kadın aristokratlar, giyotine gönderilmek üzere apar topar hapishane hücrelerine atılıyordu. Vidocq birkaç aristokrat kadının askerler tarafından giyotine götürülürken kötü muameleye maruz kaldığını görünce askerlere saldırdı ve kadınların kaçmasını sağladı ancak bu hareketi üzerine kendisi de bir kere daha ölüme mahkum edildi. Babası bağlantılarını kullanarak Vicdoq'u kurtarmayı başardı.