Arama
Savaş kurbanı Emevi şaheseri Halep Ulu Camii
Halep Ulu Camii, Suriye'nin Halep kentindeki erken İslam mimarisinin ilk ve en ünlü örneklerinden biriydi. Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapan camide Hz. Zekeriya'nın da türbesi bulunuyordu. Halep şehrinin kalbi olan bu cami, Suriye'de yaşanan savaş nedeniyle harap hale geldi. Yüzyıllarca ayakta duran Selçuklu Sultanı Melikşah'ın yaptığı 50 metrelik minaresi ise muhalif güçler tarafından hunharca yıkıldı. İşte savaş kurbanı Emevi şaheseri Halep Ulu Camii hakkında detaylar...
📌715-716 yıllarında bir katedralin avlu veya hazîresi üzerine cuma mescidi olarak inşa ettirildiği bildirilen ilk bina 962'de Bizans İmparatoru II. Nikephoros'un şehre saldırısı sırasında yanmış, 965'te Seyfüddevle el-Hamdânî'nin tamiriyle yeniden ibadete açılmıştı.
📌Caminin başına gelecek ilk yıkım sonraki yüzyıllarda yalnızca bununla sınırlı kalmayacaktı. Cami 8. yüzyılın başında inşa edilmiş olsa da şimdiki bina 11 ila 14'üncü yüzyıla aitti.
📌1169 çarşı ile birlikte tekrar yanan cami, 1185'te Halep'i ziyaret eden İbn Cübeyr'in yazdığına göre Nûreddin Zengî'nin emriyle, minarenin dışında kalan yerlerinin tamamı, temellerine kadar yıkılarak yeniden yapılmıştı.
📌Bir başka yangın da 1260'ta Moğol istilâsı sırasında vuku bulmuş, cami Hülâgû'ya eşlik eden Ermeni kralının saldırısıyla büyük ölçüde hasar görmüştü. Bu enkazın onarımını, Memlük Sultanı Kalavun'un emriyle Halep Kadısı Şemseddin İbn Sakr gerçekleştirmişti.
📌Cami, tarih boyunca birçok medeniyetin canlı şahidi oldu, Memlüklüler ve Osmanlılar zamanında tamirler ve eklemeler yapıldı.
📌Batı revakı ile harim mekânının büyük bir bölümü 1588'de Osmanlı Sultanı III. Murad'ın emriyle tamir ettirilmiş, cami 1908'de II. Abdülhamid tarafından yeniden elden geçirtilmişti.
📌Caminin en dikkat çekici özelliklerinden biri kare planlı mimarisiydi. Mimarisi ve süslemeleriyle tamamen Emeviyye Camii'ne (Şam) benzediği rivayet edilen Halep Ulucamii'nin ilk yapıldığında üç nefli bazilikal bir plan şemasına sahip olduğu sanılmaktaydı.
📌Bugünkü şekliyle cami, geniş bir avlunun üç yanını çevreleyen revaklı mekânlar ve güneydeki harim bölümünden meydana gelir.
📌Yatık dikdörtgen prizma şeklindeki yapının dikey ekseni üzerinde yer alan orta mekânı kubbe, diğer kısımları çapraz tonozlarla örtülmüştür.
📌Kıble duvarında derin oyulmuş yuvarlak nişli basit mihrap, sağında minber, solunda da cepheden dışa taşan Hz. Zekeriyyâ Türbesi bulunmaktadır; minberle doğu duvarı arasında köşeye yakın ikinci bir mihrap daha mevcuttur.