Değişime uğrayan virüs neden panik oluşturdu?

😰 İngiltere'de başlayan ve 3 farklı ülkede de görülen mutasyona uğrayan yeni koronavirüsün özelliklerinden bazıları açıklandı. Mutasyona uğramış yeni koronavirüs yüzde 70 daha hızlı bulaşıyor.

✈ Birçok ülke İngiltere'ye uçuş yasağı uygulamaya başladı.

😰 Avrupa Hastalık Kontrol Merkezince yayımlanan raporda mutasyona uğrayan koronavirüse şimdilik "SARS-CoV-2 VUI 202012/01 (Variant Under Investigation, year 2020, month 12, variant 01)" ismi verildiği belirtildi.

Peki değişime uğrayan virüs neden panik oluşturdu?

➡ Diğer virüs türlerinin hızla yerini alıyor.
➡ Bu mutasyonlardan bazıları laboratuvar çalışmalarında virüsün hücreleri etkileme özelliğini artırdığı görüldü.
➡ Yüzde 70 oranında daha bulaşıcı olduğu biliniyor.
➡ Londra'daki son vakaların % 62'sini oluşturuyor.
➡ ACE-2 bağlanma afinitesini artırıyor.

Bu nedenle, virüsün önceki versiyonuna kıyasla daha hızlı yayılmasının önü açıldı.

➡ İlk başta Çin'in Wuhan şehrinde görülen virüsle şimdi dünyanın dört bir yanında görülen virüs aynı değil. Endişeye neden olan yeni türe ilişkin detaylı ilk çalışma 11 Aralık'ta tamamlandı. Sağlık Bakanı Matt Hancock'un, "kontrolden çıktığını" söylediği "VUI-202012/01" adı verilen türün ilk örneği, esasen Eylül ayında görüldü.

➡ Bulaşma oranı, kasım ortasına kadar çok düşük seviyelerde kaldı ancak bu türle bağlantılı vakalardaki artış, ilk olarak kasım sonunda ulusal kısıtlamalara rağmen Kent'teki enfeksiyon oranlarının neden düşmediğinin araştırılmasıyla ortaya çıktı. Türün daha sonra, hızla Londra ve Essex'e yayıldığı belirlendi.

➡ En son rakamlar, İngiltere'nin güneydoğusundaki yeni vakaların yüzde 43'ünün bu türden kaynaklandığını gösterdi. Bu oranın İngiltere'nin doğusunda yüzde 59, Londra'da ise yüzde 62 olduğu tespit edildi. Ancak tür, sadece bu yerlerle sınırlı kalmayıp tüm ülkeye yayıldı.

➡ Mutasyon, virüsün hücrelerin içine girmesine yol açan başak proteininde görüldü. Bu değişimin, virüsün yayılma oranını nasıl etkilediği henüz belirlenemese de değişimin aşının hedeflediği başak proteininde görülmesi, bir endişe kaynağı olarak ortaya çıktı.

➡ Daha hızlı yayılan bir tip olan virüste "Çoklu spike protein mutasyonu" tespit edildi.

➡ Çoklu spike protein mutasyonu, virüsün insan hücresine girmesini sağlayan dıştaki dikensi kısmında bir çok noktada mutasyon olması. Daha önce görülen mutasyonlar genelde tek noktada olmuştu. Şu anki bilgiler bu yeni mutantın eski virüsten fazla farkının olmadığı, sadece bulaşma gücünü artırdığını göstermektedir.

Aşının tarihi hakkında 20 ilginç bilgi

📢 Sars-Cov2, salgının başından bu yana çok fazla mutasyona uğradı. Mutasyonlar bir çok ülke ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından sürekli izlendi. Bugüne kadarki mutasyonlar virüsün hastalık yapma özelliğinde bir değişiklik yapmadı ama bulaşma gücünü 3-4 kat artıran mutasyonlar tespit edildi. En son İngiltere'de tespit edilen mutasyonla virüsün bulaştırıcı gücünün yüzde 70 arttığı belirlendi ama bu mutasyonun aşıya etkisi olmayacağı açıklandı. Şu ana kadar Kovid aşılarını etkisiz kılacak bir mutasyona rastlanmadı.

➡ Koronavirüs örneğinde yarasalarda olduğu gibi canlıların, yaşamlarını sürdürdükleri ormanlar gibi doğal ortamları yok olmaya başladığında ya da kendilerini yok edecek ilaç ya da aşı baskısı altında kaldıklarında mutasyon yaparlar.

➡ Böylece virüsler, yeni bir canlı türü hücrelerinde tutunup yaşayabilme veya aşının oluşturduğu antikorları ya da bir ilacı etkisiz hale getirebilme yeteneğini kazanır.

➡ HIV, Hepatit C, Influenza ve Kovid-19 etkeni Sars-Cov2'nin de içinde yer aldığı koronavirüs ailesi çok fazla mutasyon yapan virüslerdir.

➡ Bir diğer olasılık ise virüs aşıdan kaçmak isterken ya da kendiliğinden yapacağı büyük mutasyon ile insana bulaşma kabiliyetini de yitirebilir. Kovid-19'un atası olan Sars ve Mers örneğinde olduğu gibi tamamen hastalık ortadan da kalkabilir.

➡ TİTCK Laboratuvarları tarafından yapılacak incelemelerde aşının güvenilirlik testlerinin olumlu çıkması ve Faz 3 çalışmalarının erken sonuçlarının açıklanması gerekiyor. Bunların ardından ortaya çıkacak veriler TİTCK tarafından değerlendirilecek ve Türkiye standartlarına uygun bulunduğu takdirde erken kullanım izni verilecek.

➡ Aşıların uygulanmasına bu aşamadan sonra geçilecek. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın ifadesine göre; aşı şu an depolarda hazır bekliyor. Birkaç günlük bir prosedürden sonra Türkiye'ye geleceği belirtiliyor. İlk parti 3 milyon. 14 günlük bir incelemeden geçmiş olacak. Ay sonu veya yılın ilk haftası uygulama başlayabilir.