Özel öğrenme güçlüğü: Disleksi
Disleksi, kişinin dil, okuma ve yazma alanlarında sorunlar yaşamasına neden olan bir öğrenme bozukluğudur. Disleksi yaşayan bireyler, eğitim hayatlarında birçok zorlukla karşılaşırlar. Bu öğrenme bozukluğunun erken yaşta teşhis edilmesi ve kişiye özel doğru tedavi yöntemlerine başlanması akademik başarının zarar görmesini büyük oranda engeller.
DİSLEKSİ NEDİR?
◾ Toplumda öğrenme güçlüğü olarak bilinen disleksi, normal zeka düzeyine sahip bir kişinin dil, okuma ve yazma işlevlerinde problemler yaşamasına sebep olan bir öğrenme bozukluğudur.
◾ Disleksi olan bir birey konuşma seslerini tanıdığı halde, bunların harfler veya kelimeler ile olan bağlantılarını öğrenmede zorlanır. Genellikle okuma bozukluğu biçiminde gözlemlenir.
Çocuğun Motivasyonunda ve Hedef Belirlemesinde Ailenin Rolü
◾ Disleksi, beynin dili işleyen alanlarını, dikkat ve hafızayı da etkileyebilir. Disleksinin boyutu kişiden kişiye değişiklik gösterir; öğrenme güçlüğünün gerçek seviyesi çocuğun okumayı öğrenmeye başladığı dönemde netleşir.
◾ Disleksinin belirli bir tedavi yöntemi yoktur ve erken teşhis önemlidir. Bu öğrenme bozukluğu bazen teşhis edilemeyerek erişkinliğe kadar tanımlanamaz.
DİSLEKSİ KAÇ ÇEŞİTTİR?
◾ Disleksi, 6 farklı şekilde gözlemlenebilir.
▪ Fonolojik disleksi: Bu disleksi çeşidinde kişiler, sözcükleri seslendirmede zorluk yaşayabilir, işitsel sorundan daha çok görsel işleme sorunu ön plandadır. Özellikle tek tek sesleri tanıma okusunda sorun yaşarlar. Bu durum çocukların okumayı öğrenirken zorlanmalarına neden olur.
▪ Yüzeysel disleksi: Kelimelerin tanınmasında ve yazıya dökülmesinde yaşanılan zorluktur.
▪ Görsel disleksi: Görsel problemlerden ya da nörolojik nedenlerden kaynaklı okumada yaşanılan güçlüktür.
▪ Birincil disleksi: Beynin serebral korteks alanında gerçekleşen bir sorundur. Yaşla birlikte değişim göstermez ve disleksinin en sık görülen türüdür.
▪ İkincil (gelişime bağlı) disleksi: Anne karnındaki bebeğin beyin gelişiminin erken dönemlerinde başlar. Disleksinin bu türü çocuğun büyüme sürecinde azalabilir. Erkeklerde, kadınlara oranla daha fazla görülür.
▪ Travmaya bağlı disleksi: Erişkin ve çocuklarda, travma veya hastalık sebebiyle beynin zarar görmesiyle oluşan öğrenme güçlüğüdür.
Disleksi olan çocuğun özellikleri nelerdir?
◾ Disleksiye sahip çocuklar, genel olarak yaşıtlarına göre daha meraklıdırlar ve görsel zekaları yüksektir. Sözcükler yerine görsel olarak düşünürler.
◾ Bir metni hızlı okuyamaz, sözcükleri hatırlayamaz, ezber yapmakta zorlanırlar. Okuma hususunda diğer çocuklara nazaran düşük öz güvenli ve isteksiz olurlar.
