Kafkasların asil milleti: Çerkesler
Varlıkları milattan önce 2000'lere kadar dayanan Çerkesler, dünya siyaseti açısından oldukça stratejik bir bölge olan Kafkasların batısında hüküm sürdüler. Tarihin sürgün olaylarıyla hatırladığı asil millet, sürekli çatışma, savaş, mücadele ve anlaşmazlıkların merkezinde, siyasi çalkantıların odağındaydı. Tüm dağdağalı ve karışık atmosfere rağmen öz kültür ve hususi değerlerini koruyan Çerkesler, kendilerine has geleneklerini muhafaza etmeyi ve gelecek nesillere aktarmayı başardılar. Peki, bugün çoğunlukla Türkiye'de ikamet eden asil milletin özellikleri ve gelenekleri nelerdir?
▶ Tarih boyunca birçok ırkın, milletin, kavmin beşiği olan Kafkasya, işgaller ve savaşların etkisiyle pek çok milletin mezarı haline gelmiş bir coğrafyadır.
▶ Çerkesce "ışık veren güzel dağ" anlamına gelen Kafkasya'nın toprakları savaş zamanlarında, zulüm, adaletsizlik ve soykırım seslerinin yükseldiği, karanlık ilkelliklerin yaşandığı kanlı bir bölgeye dönüştü.
▶ Kafkasya'da varlığını sürdüren her millet canları pahasına verdikleri tarihsel mücadele ve kuşaktan kuşağa geçen sağlam kültürel özellikleri sayesinde bu toprakların üstünde varlığını devam ettirdi.
▶ Kafkasya'da hayatta kalmayı başaran Çerkesler de bu topraklara sahip olmanın bedelini ödemekten geri durmadılar.
▶ Bir sürgün toplumu olan Çerkesler, Kuzeybatı Kafkasya'da doğan, bu bölgede çoğalan ve oradan farklı coğrafyalara göç eden bir milletti.
▶ Zengin bir coğrafyada yüzyıllar boyunca yaşayan aziz millet, İpek Yolu'nda pek çok savaşa ev sahipliği yapan, "kavimler kapısı" olarak adlandırılan Kafkasya'nın stratejik bölgelerinde hüküm sürdüler.
▶ Hz. Ömer (RA) döneminden itibaren Müslümanların fetihleriyle Kafkasya'da İslam yayılmaya başladı. Arap tüccarların bölgeye yaptıkları alışveriş ziyaretleri, İslam'ın bölgede tanınmasına fırsat tanıdı.
▶ Hakimiyeti altında Kafkasya da olan Altınorda devletinin lideri Berke Han Müslüman olunca Çerkeslerin İslamlaşması yavaş olsa da devam etti.
Bilgi notu:
Çerkeslerin İslamlaşma serüveni Osmanlı Devleti ile büyük ölçüde tamamlanır. Gönülden Müslüman olmaları 1779 yılında Osmanlı tarafından bölgeye gönderilen Ferah Ali Paşa'nın halkla oldukça iyi ilişkiler kurmasıyla gerçekleşir.
▶ Tarihin bilinen dönemlerinden beri saldırıya maruz kalan Çerkesler, her an bir savaş olacakmışçasına hazır bulunur, tüm silahlarını kıyafetleri ile beraber taşırlardı. Siyasi olayların şekillendirdiği yaşam tarzı, Çerkeslerin giyinişini etkiledi.
▶ Bu hal Çerkes milletini savaşçı, mücadeleci, vatanperver ve cesur bir yapıya büründürdü. Hatta Çerkesler, evlerini son derece sade ve gösterişiz, bir savaş durumunda yıkılmaya hazır bir halde inşa ettiler.