Arama
Osmanlı Ekonomisine Dair Kavramlar
Osmanlı Devleti, 623 sene süren cihan hükümranlığını tesis ettiği adalet mekanizmasının yanında ekonomik sistemine de borçludur. Devlete dayalı bir ekonomik sistem uygulayan Osmanlılar, halkın faydasını gözeten bir ekonomi modeli ile memnuniyeti ve üretimi artırma peşinde olmuşlardır. Sizler için Osmanlı ekonomisinde öne çıkan kavramları bir araya getirdik. Osmanlı ekonomisi nedir? Osmanlı ekonomisi neden bozuldu? Osmanlı ekonomisi ile ilgili kavramlar…
◾ Osmanlı maliye sisteminin en üstünde bulunan rütbedir. Günümüzdeki Maliye Bakanlığı'na denk gelir. Ekonominin başı olmasının yanında defterdar, devletin en üst düzey organı olan Divan-ı Hümayun'da da bulunur. Bu da defterdarlığın siyasi gücünü gösterir.
◾ Devletin gelirlerinin toplandığı yere hazine denir. Osmanlı hazinesi ikiye ayrılır. Bunlar iç hazine anlamına gelen Hazine-i Hassa ve dış hazine anlamına gelen Hazine-i Amire'dir.
◾ Bu hazine vergi gelirlerinden elde edilir. Aynı zamanda adı dış hazine olan bu kurumdan "Defterdar" sorumludur. Divan-ı Hümayun toplantılarında açılan Hazine, toplantı çıkışında Sadrazam tarafından bizzat mühürlenirdi.
◾ Bu hazineye iç hazine de denir. İç hazine padişahın şahsi hazinesidir. Camiler, hamamlar, külliyeler ve sürre alaylarının masrafları bu hazineden karşılanırdı. Uzayan savaşlar sebebiyle İç Hazine'den Dış Hazine'ye zaman zaman aktarım yapılmıştır.
◾ Hazinenin gelir ve giderlerinin gün gün tutulduğu defterlere Ruznamçe-i Evvel denilmiştir. Diğer kalemlerden gelen tahvil adı verilen tezkireler defterlere eklenmiştir. Bu şekilde kopuk olmayan bir iktisat sistemi ve arşivi oluşmuştur. Ruznamçeler her ay kontrol edilerek düzen içerisinde tutulurdu.