Ecdad yadigarı: Üsküp saat kulesi
On üçüncü asırda ortaya çıkan saat kuleleri on altıncı yüzyılın ikinci yarısı ile birlikte Osmanlı Devleti'nde de görülmeye başlandı. Şehir meydanlarına ve dik yamaçlara inşa edilen bu yapılar adeta Osmanlıların şehirlere bıraktığı birer kültür nişanesi olarak bugün de varlıklarını devam ettiriyorlar. Üsküp saat kulesi ise mimari özellikleri ile benzerlerinden ayrılıyor.
◾ Vakit, insanoğlunun hayatı boyunca önem atfettiği, güneşe ve hareketlerine bakarak tayin etmeye çalıştığı önemli bir kavramdır.
◾ Müslümanlar tarih boyunca "vakit" mefhumunun hakikatinin farkında olarak eylemler gerçekleştirmiş ve bu minvalde hareket etmişlerdir.
Osmanlı'nın Balkanlar'da yaşayan 10 eseri
◾ On üçüncü yüzyıl itibariyle meydanlarda, halkın toplandığı rahat yerlerde dikilerek başlayan saat kulesi geleneği on altıncı yüzyıl ile beraber Osmanlı topraklarında da görülmeye başlar.
◾ Kule sistemine Osmanlıların bu denli geç geçmesinin sebepleri arasında mekanik sisteme olan güvensizlik ve muvakkithanelerin varlığı gösterilir.
◾ Osmanlılar saat kulelerinin ekseriyetini taş malzemelerden yaptıkları gibi az bir kısmını estetik ve doğa kaygısı güderek ahşap malzemeden inşa eder.
◾ Şehrin ortasına ve yamaçlarına dikilen bu kuleler zamanı bildirdikleri gibi Osmanlı kültür ve medeniyetinin birer nişanesi olarak İslam topraklarında yer aldılar.
◾ Osmanlılar Balkanlar'da saat kulelerini takribi olarak 16. yüzyılda inşa etmeye başladılar. Bu nadide eserler, ekseriyetle herkes tarafından bilinen meydanlar ve yükseltisi ile öne çıkan tepelerde yer alır.
◾ Makedonya'da Osmanlı döneminde yaklaşık 20 saat kulesi inşa edildiği biliniyor, bunlardan on ikisi günümüzde hala varlığını sürdürüyor. Bu kuleler arasında mimari özellikleri ile öne çıkanlardan birisi de hüç şüphesiz Üsküp Saat Kulesi.
◾ Üsküp Çarşısı, Sultan Murad Camii'nin yanı başında bulunan saat kulesi, şehre hakim tepenin üzerindeki konumuyla Üsküp'ün sembol yapılarından biri olarak öne çıkıyor.
◾ Otantik bir mimariye sahip olan kule, Osmanlı döneminde Üsküp'te inşa edilen ilk saat kulesi olmasıyla tanınıyor. Avusturyalı General "Enea Silvio Piccolomini"nin, 1689'da kenti işgal ettikten bir gün sonra şehri yakma emrini vermesiyle Üsküp, büyük bir soykırıma uğradı.
