Arama
Hayatımızın içindeki yüksek korku hali
Fobi, bir tür kaygı bozukluğu olarak kabul edilir. Kişinin belirli durum, canlı-cansız varlık veya mekana yönelik olarak hissettiği ileri düzeydeki korku hali olarak tanımlanır. Fobisi olan kişiler belirli tehlikeleri gerçekte duyulması gerekenden daha fazla tehdit edici olarak algılar ve tehlikeli olarak algıladıkları durumlardan önemli düzeyde kaçınırlar. Fobi nasıl teşhis edilir? Dünyada ve toplumumuzda en çok hangi fobi türleri görülüyor? En ilginç fobiler nelerdir? Sizler için derledik.
Toplumun yaklaşık yüzde sekizinden yüzde on sekizine herhangi bir fobi ile karşılaşılmaktadır. Kadınlarda daha fazla karşılaşılan fobi, sıklıkla çocukluk döneminde ortaya çıkıyor. Karmaşık fobiler ise erken erişkinlik dönemi ya da bunu takip eden dönemde karşımıza çıkar.
Gençler arasında en fazla sosyal fobi, agorafobi (açık alan korkusu), özgül fobiler görülür.
Dünyada ise görülen en yaygın fobi türleri: Sosyal anksiyete (kaygı) bozukluğu ya da diğer adıyla sosyal fobi, klostrofobi (kapalı alan korkusu), aviophobia (uçuş korkusu), acrophobia (yükseklik korkusu), glossophobia (topluluk önünde konuşma korkusu), Agorafobi (alan korkusu), dentofobi (diş hekimi korkusu), hemofobi (kan korkusu), Nyctophobia (karanlık korkusu), Cynophobia (köpek korkusu).
Fobisi olan kişilerde fobi gelişimi esnasında beynin korkuyla ilgili merkezlerinde kimyasal bazı değişiklikler meydana gelir. Nesne ile karşılaşıldığında kontrol edilemeyen bir kaygı başlar. Korku nesnesinden mutlak kaçınma hali ve panik nöbetleri, terleme, nefes darlığı hissi, kalbin hızlı çarpması, titreme, sıcak basması, boğulma hissi, göğüs ağrısı, mide bulantısı, ellerde ayaklarda uyuşma, ağız kuruluğu, baş dönemsi ve baş ağrısı gibi belirtiler fobi durumunun aktive olduğunun işaretleridir.
Kan fobisi ve tıbbi işlemlere yönelik fobilerin kalıtımsal yani genetik yönü bulunur. Çocukluk çağında başlayan basit fobilerde rahatsız edici ve beklenmedik bir deneyim fobiye neden olabilir. Ayrıca aynı evde bir başka kişinin fobisini deneyimleyen bir çocuk aynı nesneye karşı fobi geliştirebilir. Erken erişkinlikte görülen karmaşık fobilerin gelişiminde de kalıtımsal özelliklerin ve yaşam olaylarının etkisi daha belirgindir.
Fobisi olan kişiler genellikle hastalıklarının farkındadırlar. Bununla beraber basit fobiler genellikle ciddi yaşamsal sorunlara yol açmadığı için bu tür fobisi olan kişiler çok fazla şikayet etmezler. Karmaşık fobilerdeyse durum farklı. Bu fobilerde ciddi işlevsel bozulma görülür ve bu hastalar daha fazla hekimlere başvururlar.
Fobiler mutlaka tedavi edilmeli. Tedavi edilmediği takdirde yıllarca sürebilir. Tedavide amaç anksiyetinin düşürülmesi, kaçınma davranışının önlenmesidir. İlaç tedavisi tek başına bir çözüm olmadığı için birtakım psikoterapi teknikleri de önerilir. İlaç kullanımı, doktor kontrolünde kullanılmalı ve bırakılmalıdır.