Piyadenin geçemediği Giden Gelmez Dağları
Anadolu'nun dört bir yanını çevreleyen dağlar, büyüklükleriyle kudretin simgesi olmuştur. Bazıları ise coğrafi özelliklerinden dolayı yüzyıllar boyunca halk arasında efsanelere konu olmuştur. Bu efsanelerden biri Giden Gelmez Dağları'na aittir. Sarp kayalıkları dolayısıyla kulaktan kulağa yayılan hikâyeleri, nesillerdir duyanlarda tedirginlik ve ürperti uyandırır. Giden Gelmez Dağları aynı zamanda Harita Genel Komutanlığı tarafından 1945 yılında yayınlanan bir haritada "Piyade Geçmez" olarak adlandırılmıştır.
◾ Temelde dağlar, ovalar ve platolardan oluşan Türkiye'nin yeryüzü şekillerinde yükseltisinin ve engebenin fazlalığı dikkat çekicidir. Yüzölçümü incelendiğinde ise ülkenin neredeyse yarısının dağlardan meydana geldiği görülür.
◾ Birçok dağ çeşidinin yer aldığı ülkemizde sıradağlar şeklinde uzanan kıvrım dağlarının genele hakim olduğunu söylemek mümkündür. Türkiye'nin kuzey ve güneyinde denize paralel halde sıralanmış bu dağların batıdan doğuya ilerledikçe yükseltileri artış gösterir.
◾ Giden Gelmez Dağları'nın yalnızca bir parçasını oluşturduğu Toros Dağları, ülkenin en önemli sıradağlarından biridir. 3. Jeolojik zamanda Alpin orojenezi ile meydana geldiği düşünülmektedir.
◾ Akdeniz kıyılarına paralel şekilde Teke yarımadasından Irak sınırına kadar uzanan Toroslar, 4 ana kısımdan oluşur; Doğu, Güneydoğu, Orta ve Batı Toroslar. 2000 km civarında uzunluğa sahip olan bu sıradağlar ülkemizin ormanlık alanlarının ciddi bir bölümünü şekillendirir.
◾ Orta Torosları oluşturan Giden Gelmez Dağları, Antalya ve Konya arasında yer alır. Küpe Dağı, Kuyucak Dağı, Akdağ, İçeri Dağ, Tınaztepe Dağı gibi birçok dağa verilmiş kapsayıcı bir isimdir. Kimilerine göre benzer özellikleri taşıdıkları için Karatepe Dağı, Kızıldağ ve Karadağ da bu gruba dahil edilir.
◾ Sarp kayalıklardan oluşan Giden Gelmez Dağları, insan ve hayvan yaşamı için elverişli değildir. Hayati tehlike barındırdığı, gidenlerin geri gelmediği yönünde halk arasında dolaşan hikâyeler sebebiyle de bu şekilde adlandırılmıştır.
◾ Bu dağlara neden giden gelmez dendiği hususunda anlatılagelen birçok efsane mevcuttur. Rivayetlere göre bir grup avcı, avlanmak maksadıyla bu dağlara gitmeye karar verir. Soğuğun iyiden iyiye hissedildiği bir dönemde yola çıkarlar ve dinlendikleri sırada ateş yakarlar. Avcılar, dinlendikleri yerin altında bir mağara olduğunun farkında değillerdi. Ateşin yaydığı ısı sebebiyle eriyen buz, zeminin çökmesiyle sonuçlanır.
◾ Böylece Giden Gelmez Dağları'nda avlanmak isteyen avcılar görünmez bir kaza neticesinde hayatını kaybeder. Bu kazadan sağ kurtulan köpek, uluyarak köye döner. Sıkıntı olduğunu fark eden köy sakinleri temkinli bir şekilde avcıların izini sürerek başlarına geleni anlayabilmişlerdir. Bu hikâye, o gün bugündür duyanlara korku salar.
Yeryüzünün denge unsuru, hayranlık uyandıran güzellik kaynağı
◾ Nesillerdir dilden dile aktarılarak adeta tüyler ürperten hikâyelerden bir diğeri ise kaybolan hayvanlar ile ilgilidir. Günlerden bir gün avlanmak amacıyla yollara düşen birkaç avcı, avladıkları geyikleri de alarak köye döner. Ancak geyikler, yol üzerinde bir obruğa düşer. Yorgunluktan bitap düşmüş avcılar geyikleri ertesi gün kurtarma konusunda hemfikir olurlar.
◾ Bir sonraki gün, geyikleri almak için dönen avcılar bomboş bir obrukla karşılaşır. Görünürde hiçbir şey yoktur. Avcılardan bazıları obruğun içine atlayarak bakmak isterler. Ancak hesaba katmadıkları bir durum söz konusudur. Obruklar öyle keskindir ki içeriye atlayan avcılar için geri çıkılması imkânsız hale gelir.
