Çağdaş Sinan: Cevat Ülger
Cevat Ülger; tasarladığı yapıları, örnek şahsiyetiyle "cami mimarı" olarak tanınan, şehri olduğu kadar nesli de imar ve ihya eden usta isimdir. Çağdaş Sinan olarak da anılan Ülger, Osmanlı mimarisini "modern malzemelerle" günümüze taşıyan gerçek bir sanatkardır. Çoğunlukla geleneksel bir anlayış içinde özgün nitelikte çalışmalarıyla bilinen Cevat Ülger'in hayatına yakından bakalım.
🔹 Mimar, ressam, müzisyen, karikatürist, öğretmen, yazar, tasarımcı ve daha birçok alanda yetkin olan Cevat Ülger, Cumhuriyet döneminde yetişen önemli sanatçılardan biridir.
🔹 15 Mayıs 1933'te Eskişehir'de dünyaya gelir. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra Bolu Öğretmen Okulu'na kaydolur ve burada 3 yıllık bir eğitim görür. Ortaöğretimini tamamlamasının ardından Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü'ne girer ve sanata dair temelleri burada edinir.
🔹 Ülger Eskişehir ve Ankara'da aldığı eğitimin akabinde Malatya Atatürk Lisesi'ne öğretmen olarak atanır. Malatya, onun yaşamında dini olarak bir uyanışa vesile olması bakımından önemli bir dönüm noktası olur.
🔹 Çocukluğundan itibaren bilime ve sanata karşı gösterdiği ilgi, Malatya'daki öğretmenlik günlerinde gün yüzüne çıkmaya başlar. 1957 yılında yayınladığı 'Oyuncak Masalları' adlı kitabındaki tasarımları ve grafik çizimlerini bu dönemde yapar.
🔹 Malatya Kernek Camii'nin vitraylarını, mihrap ve minberini yeniden yorumlaması, onun camiye ve taşıdığı manaya dair sevgisini gösteren ilk çalışmasıdır.
🔹 1959 yılında memleketi Eskişehir'e atanarak Mihalıççık Lisesi'nde resim ve sanat tarihi öğretmeni olarak eğitmenliğe devam eden Ülger, sanat çalışmalarını burada da hız kesmeden sürdürür. Özellikle eşi Türkan Hanım ile beraber pek çok nitelikli halı tasarımları yapar.
🔹 Bir ressam ve eğitmen olarak Cevat Ülger, Eskişehir'de mimari ve sanatsal çalışmalarına; Asarcıklı Mahmut Caddesi'ndeki Site Apartmanı'nın mozaikleri, tunç malzemeden yapılan kapı kolları ile Köprübaşı Belediyesi'nin karşısındaki dört katlı binanın vitraylarını tek başına yaparak devam eder.
*Bilgi notu:
Cevat Ülger'in özellikle mimari faaliyetlerde bulunduğu bu dönem, onun mimarlığa ilgisini had safhaya çıkarır ve bu alanda tecrübe sahibi olmasını sağlar.
*Vitray:
Tasarlanan desenin ortaya çıkarılabilmesi için renkli camların bir araya getirilmesidir.
🔹 Cevat Ülger evini 1967 yılında İstanbul'a taşır. Yaşamında ikinci bir dönüm noktası sayılabilecek bu değişiklik, yoğun merak duyduğu mimarlık alanında uzman olmanın kapılarını aralar. Aynı yıl öğretmenlik mesleğinden ayrılmak zorunda kalırken, 1969 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Yüksek Okulu'nun gece bölümüne de kayıt yaptırır.
🔹 1974 yılında mezun olduğu okuldan mimarlık mesleğini oldukça iyi bir seviyede ifa edebilecek bir birikim elde eder.
Mimar Sinan'ın baş mimar oluşu ve Hassa Mimarlar Ocağı
🔹 Eserlerinde hem yeniliklere bütünüyle kapısını kapatmayan hem de gelenekselci bir tutum içerisindedir. Cumhuriyet'in getirdiği mimari yeniliklere mesafeli dursa da öğrencilerine hem kültürel dünyamızdan hem de farklı coğrafyalardaki önemli sanatçılardan bilgiler vererek doğu ve batı düşünürleri arasında bir senteze varılmasını amaçlar.
🔹 Usta sanatçının temel gayesi bütünüyle Batı kültürünü reddetmeden takip etmek ve ulusal kültürden de kopmadan bir yaşam biçimi oluşturmaktır.
