Arama
Çağımızın Matrakçı Nasuh’u Nusret Çolpan’ın minyatürlerinde İstanbul
Hepimiz resimlenmiş kitapları karıştırmayı severiz değil mi? Peki, günümüz teknolojisi yok iken, çağlar öncesinde kitaplara nasıl resim yapılırdı? Hemen söyleyelim: Minyatür sanatı ile. Minyatür öncelikle dini kitaplarda anlatımı güçlendirmek için kullanıldı. Sonra ise hikaye ve şiir kitaplarında da büyük oranda kullanılmaya başlandı. Cumhuriyet'in ilk yıllarında atıl kalan, unutulmaya yüz tutan minyatür sanatını geleneksel ve modern çizgide buluşturup 2000'lere taşıyan Nusret Çolpan, bu sanatı kitap sayfalarından tablolara, çinilerle duvarlara taşıdı. Böylece hayatımıza gök mavisi nakışları işledi.
🔹Osmanlı döneminde kendi çizgisini yakalayan minyatür sanatı, sadece sanat amaçlı değil belge amacı ile de kullanılır. Osmanlı Devlet'inde Kanuni dönemi, minyatürün altın çağıdır.
🔹Bu dönemde yaşayan tarihçi, mimar ve matematikçi Matrakçı Nasuh, 16.yüzyılın en önemli nakkaşıdır.
BİLGİ NOTU:
Matrakçı Nasuh Kimdir?
🔹Devşirme olan Matrakçı Nasuh aslen Bosnalıdır. Hayatı hakkındaki çok az bilgiye sahip olduğumuz Matrakçı'ya "matrakçı" denmesinin sebebi matrak adlı oyunun mucidi olmasıdır. Matematikçi, mimar, tarihçi ve nakkaş olan Matrakçı aynı zamanda çok iyi silah kullandığı için "Silâhşor" unvanıyla da anılır. Çok yönlü bir karakter olan Matrakçı Nasuh, Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle Muhammed b. Cerîr et-Taberî'nin ünlü İslâm tarihini Arapça'dan Türkçe'ye çevirmeye başlamış, yaptığı ilave ve zeyller dolayısıyla "Mecmau't-tevârîh" ismiyle padişaha sunmuştur. Nasuh 1530 'da silâhşorlukla ilgili "Tuhfetü'l-guzât" adlı bir eser kaleme alır. Doğum tarihi net olarak bilinmeyen Matrakçı Nasuh 1564'de İstanbul'da vefat eder.
Osmanlı'nın en önemli silahşoru; Matrakçı Nasuh
🔹Kanunî Sultan Süleyman'ın ilk İran seferine eşlik eden Matrakçı, İstanbul'dan Tebriz'e kadar geçilen tüm menzilleri 128 minyatür ile belgeler. Bu şekilde tarihi kayıt açısından minyatürün önemini ortaya koyar.
🔹Matrakçı Nasuh, Nusret Çolpan için çağlar öncesinden gelen bir rol modeldir. Süheyl Ünver ve Azade Akar gibi devrinin önde gelen hocalarından ders alan Çolpan, aynı zamanda bir mimardır.
🔹Mimarlığının verdiği ilmi, minyatür sanatı ile birleştiren sanatçı önce rüyalarının şehri İstanbul'u eserlerine konu etmiş sonra ise dünyadaki diğer şehirlerin de minyatürlerini yapmıştır.
🔹Minyatür sanatını 2000'lere taşıyan Çolpan, kitap sayfalarında kalan minyatürü önce tablolara sonra duvarlara taşıyarak gün yüzüne çıkarır.