Türk lehçelerinde vedalaşma: Hoşça kal
Geçmişten günümüze Türklerde selamlaşma ve vedalaşmanın büyük ehemmiyeti vardır. Selam, aynı zamanda kişiye atfedilen değer ile alakalıdır. Türk lehçelerinde bazen birbiriyle aynı bazen ise birbirinden tamamen farklı vedalaşma ifadeleri bulunur. İşte sizler için vedalaşma ifadelerini derledik...
AZERBAYCAN TÜRKÇESİ
Hoşça kal - Yaxşı yol
◾ Türk lehçelerinin toplamda dört grubu vardır. Bu sınıflardan birini teşkil eden Oğuz Türkçesinde; Türkiye, Türkmen, Gagavuz ve Azerbaycan Türkçesi yer almaktadır.
◾ Azerbaycan Türkçesinde bir vedalaşma kalıbı olan "hoşça kal ve güle güle"yi yaxşı yol ifadesi karşılamaktadır.
➡ Üzeyir Hacıbəyli, Yaxşı yol" kimi mahnılar yazır, "Vətən və cəbhə" kantatasını yaradır.
➡ Üzeyir Hacıbeyli, "Hayırlı Yollar" gibi şarkılar yazıyor ve "Vatan ve Cephe" senaryounu meydana getiriyor.
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Hoşça kal - Hoş
◾ Güneybatı veya Oğuz grubu adıyla bildiğimiz sınıfta yer alan Türkmen Türkçesi birbirinden farklı selamlaşma ve vedalşama kalıplarını bünyesinde bulundurmaktadır.
◾ Oğuz boyunun üyesi Türkmen Türkçesinde hoşça kal ve güle güle ifadelerini boş sözcüğü karşılamaktadır.
➡ Garyagdı hoşlaşık üçin bir söz aytcak bolup, şunça can çekdi, emma bokurdagı dolup...
➡ Yaşlı adam bir veda sözü söylemeye çalıştı ama boğazı doluydu...
UYGUR TÜRKÇESİ
Hoşça kal - Xeyr hoş
◾ Güneydoğu grubu, Orta Türkçe için büyük önem arz etmektedir. Bu lehçenin bulunduğu sınıfın diğer adı aynı zamanda Karluk'tur.
◾ Karluk Türkçesinin bir üyesi olan Uygur lehçesinde vedalaşma kalıbı olarak, hoşça kal veya güle güle kelimelerin karşılığı, xeyr hoş ifadesi kullanılmaktadır.
➡ Uyghur balalari, uqıtıvçılarınga xeyr hoş ayttı.
➡ Uygur çocukları öğretmenleriyle vedalaştı.
ÖZBEKTÜRKÇESİ
Hoşça kal - Huş endi
◾ Özbek Türkçesi, Uygur Türkçesi gibi Karluk grubunun bir üyesidir. Bu Türkçe diğer lehçeler ile benzer özellikleri bünyesinde barındırmaktadır.
◾ Başta Özbekistan'da konuşulan Özbek lehçesinde vedalaşma ifadesi olarak hoşça kal manasına gelen huş endi kalbı kullanılır.
➡ Huşçaqçaqqa yol açik. Bundan keyin huş endi dostim!
➡ Neşeliye yol açık. Bundan sonra hoşça kal dostum!
KAZAK TÜRKÇESİ
Hoşça kal - Saw bol
◾ Kıpçak grubunun en bilinen lehçesi olan Kazak Türkçesi, Türk lehçelerinin genel mahiyetini içeren özellikleri bünyesinde taşımaktadır. Bunlardan biri /bol-/ yani olmak fiilidir.
◾ Bu fiilin içerdiği kalıplardan biri de sav bol yani güle güle hoşça kal ifadesidir.
➡ Saw bolınız jakşı babalar!
➡ Hoşça kalın güzel balalar!