Peyami Safa'nın Fatih Harbiye romanı hakkında 10 bilgi

📌Cumhuriyet dönemi edebiyatının en önemli temalarından biri Doğu-Batı meselesidir. Edebiyatımızda bu temayı en fazla işleyen yazarlar arasında ise Peyami Safa gelmektedir. "Dokuzuncu Hariciye Koğuşu", "Fatih Harbiye" ,"Bir Tereddetün Romanı", "Cingöz Recai" ve "Yalnızız" gibi onlarca unutulmaz esere imza atan romancı edebiyatımızdaki sarsılmaz konumunu yıllarca korumaktadır.

Söz konusu Fatih Harbiye Peyami Safa'nın bir aşk teması etrafında Türkiye'de Doğu-Batı çatışmalarını ele aldığı romanıdır. Peyami Safa bu romanını olgunluk döneminde yazmıştır.

Peyami Safa hakkında bilinmeyen 10 detay

📑Romanın kısa bir özeti

Fatih- Harbiye arasında...

📌Fatih – Harbiye romanı, Fatih'te doğup büyüyen Neriman adlı ana karakterin Batı kültürüne duyduğu hayranlığı ve kim olduğunu anlama çabası üzerine kurulur. Darülelhan'da (konservatuar) ud dersleri alan Neriman, yedi senedir babası Faiz Bey'in de çok sevdiği Şinasi ile birliktedir ve herkes ikisinin evlenmesini beklemektedir. Fakat son aylarda Neriman sık sık gece eve geç dönmeye, Macit adlı Avrupai, bakımlı bir adamla birlikte dışarı çıkmaya başlamıştır.

📌Macit'in Neriman'ı bir baloya davet etmesi, romanın ana konusunu oluşturur. Baloya gitmek için babasından para istemesi gereken Neriman, ailesinin çektiği zorlukları bildiği için Faiz Bey'i buna ikna etmeye, ona mümkün olduğunca iyi davranarak istediğini elde etmeye çalışır. Bu arada Şinasi de Neriman'ın yaşadığı değişiklikleri anlamaya, onun neden eskisi gibi olmadığını öğrenmeye çalışmakta, fakat kendi sakin doğası nedeniyle beklemekten başka bir şey yapmamaktadır.

Olayların geliştiği asıl bölüm

📌Şinasi, bir süre sonra Neriman'a bu konuyu açıp onun artık alafranga bir yaşam sürmek istediğini, bunun için de kendisi gibi birine değil, Macit gibi bir "kavalyeye" ihtiyaç duyduğunu söylediğinde Neriman bir sinir krizi geçirir. Kızının bu halini gören Faiz Bey, onu Şinasi ile hemen evlendirmeye karar verir, fakat Neriman kendisi yaşlarda genç kızların bu şekilde yaşamadığını, bu şekilde mutlu olamayacağını söyleyerek birkaç ay izin ister. Bu konuşma sırasında, babasına balo konusunu da açar ve baloya Şinasi ile birlikte gideceği yönünde bir yalan söyleyerek babasından izin almayı başarır. Faiz Bey kızının baloya gidebilmesi için gerekli masrafları karşılamaya çalışırken, Neriman istemeye istemeye olsa da Şinasi'yi de baloya davet eder.

Neriman'ın duyduğu bir hikayeden tüm bakış açısını değiştirmesi

📌Romandaki olayların seyrini deyiştiren, Neriman'ın dayısının alafranga kızlarından dinlediği bir hikaye olur. Kuzenlerinin tanıdığı bir Rus kızı, sevdiği erkeği zengin ve lüks bir hayat süren başka bir adam için terk etmiş, fakat daha sonra pişman olup mutsuzluktan intihar etmiştir.

Kahramanın değişim süreci

📌Neriman bu hikayeyi duyduktan sonra baloya gitmekten vazgeçer ve Macit'in aslında sahte bir insan olduğunu, gerçekten sevdiğinin Şinasi olduğunu anlar. Roman, Neriman'ın baloya gitmekten vazgeçtiğini ve Şinasi ile evlenmek için aylarca beklemeyeceğini babasına söylemesiyle sona erer.

Fatih-Harbiye romanını incelemek ve satın almak için tıklayınız

📚Romanın konusu nedir?

📌Ülkenin Tanzimat'tan beri içinde bulunduğu ve yakasını bir türlü kurtaramadığı Batılılaşma meselesi, uzun yıllar Türk romanında ana tema olarak karşımıza çıkmaktadır. Peyami Safa Fatih Harbiye romanı tekelinde bilhassa genç kuşak arasında "özenilen" Batılılaşma kavramını ve bu kavramdan doğan pişmanlıkları bir aşk teması çerçevesinde işlemiştir.

📙Fatih Harbiye romanı nasıl kurgulanmıştır?

📌Berna Moran Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış isimli eserinde Peyami Safa'nın romancılığı ile ilgili birtakım çıkarımlarda bulunur. Moran'a göre Peyami Safa'nın pek çok romanında belirli bir şema vardır. Fatih Harbiye de bu şemaya uygun olarak düzenlemiştir. Berna Moran'ın Peyami Safa romanları için ileri sürdüğü şemaya uygun olarak dört kişilik bir karakter grubu gösterir:

Batılılaşma özentisi içinde bir genç kız (Neriman), Doğu'nun olumlu değerlerine sahip genç adam (Şinasi), onunla rekabeti oluşturan alafranga, zengin ve havai erkek (Macit) ve yazarın fikirlerini temsil eden, kültürlü, konuşmalarıyla ikna edici bir şahsiyet (Ferit).

📌Bütün roman, Doğu'yu temsil eden Fatih ile alafrangalığın sembolü Harbiye semtleri arasındaki tezat üzerine kurulmuştur. Bu tezat romanda açıkça görülen ve yer yer kahramanları tarafından tartışma konusu da yapılan diğer zıtlıkları çağrıştırır. Tezatlıklar bilhassa mekanlar üzerinden verilmiştir. Konak-apartman, sokak-cadde, kahvehane-pastahane, Doğu ve Batı mûsikisi bunlara birer örnektir.

Peyami Safa'nın Yalnızız romanından insanın gerçekliğine dair 20 alıntı

Fatih- Harbiye romanında bakış açısı ve anlatıcı

📌Fatih-Harbiye romanı, "hâkim bakış açısı" ile kaleme alınmıştır. Okuyucu; başkarakter, yardımcı karakterler ve olaylar hakkında ancak anlatıcının sağladığı imkânlar ölçüsünde bilgi sahibi olmaktadır. Söz konusu anlatıcı her şeyi bilen, gören iç dünyasında geçenleri sezen bir konumdadır. Fakat birden fazla bakış açısının olduğunu söylemek de mümkündür. Hakim bakış açısının yanında kullanılan bir diğer bakış açısı da Neriman'a aittir. Genel itibariyle onun bakış açısı üzerinden romandaki Batılılaşmaya dahil olabiliyoruz.