Arama

İsmet Özel'e göre şiir nedir, nasıl okunur?

Şiir, edebiyatımızın en kadim türlerinden biridir. Onun nasıl yazılması gerektiği asırlar boyunca tartışılagelen konulardandır. İmgelerle kurulan bu sanatın, şairler adetince tanımı vardır. Edebiyatımızın kendine has şairi İsmet Özel de poetikasında kendi şiiri hakkında önemli açıklamalar yapar. Burada iyi bir şiir okuyucusunun nasıl olması gerektiğinin ipuçlarını verir. Peki, İsmet Özel'e göre şiir nedir, nasıl okunur?

📘 İsmet Özel, "Şiir Yazma Kılavuzu" adlı eserinde kendi sanatı ve şiiri hakkında önemli izahlar yapar. Ona göre şiir görüşleri, sağlam bir temel üzerine oturtulması gerekir. Nitekim şu benzetme ile tezini açıklar:

"Gençlik yıllarımda omuzları üzerinde kafa taşıyan bir adam olmaya çabaladım; yıllar ilerleyince birçok şey gibi bu alandaki çabalarımın yönü de değişti, şimdilerde "omuzlara" sahip olmaya belki daha bir özeniyorum. Şiir, gençlik yıllarımda, Üzerine titrediğim bir şeydi; bugünse şiirin üzerine titrenilecek bir şey olduğunu kavrayabilmek için ayrıca bazı titizlikler gerektiğini anlıyorum. Bu anlayış içinde Türkiye'deki şiir okuyucusunun, eski bir tanışım olan şiir okuyucusunun karşısına şiir üzerine bir metinle çıkabilme yürekliliğini buldum. Bu yazıların bir mazereti varsa, o da "baş" ın ancak "omuzlar" üzerinde durabileceğine olan inancımdır."

İsmet Özel kimdir?

📕 Bazı dönemlerde, edebiyatımızın en kadim türlerinden biri olan şiire ilgi azalıp adeta yüzüne bakılmaz hale geldi. Bu bağlamda Özel, edebiyat ortamında şiirin gerçek değerini hatırlatılması gerektiğini söyler. Bu görevi de kendisi üstlenir:

"Şiirin yüzünü hiç kimsenin hatırlamadığı bir dünyada birinin kalkıp, şiirin tanınmaya değer bir yüzü olduğunu, ortalıkta dolaşan renkli ve solgun yüzlerce hayaletin yalnızca maskeler olduğunu söylemesi lazım.''

📒 İyileştirici fonksiyonları bulunan sanat ile toplum arasında etkileşim vardır. Toplumun seviyesi sanatı, sanatın seviyesi toplumu besler. Şiir, yaşanılan kötü durumlar ve bütün olumsuzluklara rağmen insanda savunulmaya değerler olduğuna inanıldığında gelişir.

"Şiir hayatiyeti korumak için ortaya atılır. Yaşanılan bütün çirkinliklere, kötülüklere, haksızlıklara rağmen insanda savunulmaya değer, canlılığı korunmaya değer bir şeyler olduğuna içten içe ve kesinlikle inanıldığı zaman şiir serpilir ve çiçek açar."

İsmet Özel'in okunması gereken kitapları

📚 Usta kaleme göre şiir yazılmasının asıl sebebi, anlaşılmazları belirgin hale getirmek bunun yanı sıra bilinen bir durumu daha da anlamlı kılmaktı.

"Şair şiirle bizim hem günlük hayatta yaptığımızdan, hem de bilimsel ve felsefi metinlerde yapılandan daha farklı bir şey "yapar". Şiir sözün belli bir anlamda yeniden doğması, can kazanması, belki dirilmesidir."

📘 İsmet Özel'e göre şiir yaşamın olağan akışındaki "ekmek yeme, ayakkabı giyme" durumlar gibi gerekli fakat nedeni araştırıldığında ciddileşen faaliyetlerdir.

''Sokaktaki adam. 'Ekmek nasıl yenir?' biçimindeki bir soruyu saçma bulur. Biri kalkıp da ona, 'Ayağındaki pabucu nasıl giydin?' diye soracak olursa, delilerle uğraşmaya niyetim yok diye düşünüp belki cevap bile vermez. Ama bu sorular önemli, ciddi sorulardır ve cevapları, 'Şiir nasıl okunur?' sorusunun cevabı kadar çetindir.'

İsmet Özel'in hafızalara kazınan şiirleri

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN