Arama
İlk dedektif öykü yazarı Edgar Allan Poe'dan okunması gereken 13 kitap
Edgar Allan Poe'nun tarihteki en ünlü şiirlerden biri olan "Kuzgun"u Charles Dickens'ın evcil kuzgunundan esinlenerek yazdığını biliyor muydunuz? Ya da "Grip" adlı kuzgunun öldükten sonra doldurulduğunu ve günümüzde Philadelphia'daki Nadir Kitaplar Bölümü Halk Kütüphanesi'nde sergilendiğini? Poe'nun okuyucuda bıraktığı canlı etkinin en büyük nedeni, tarifi imkânsız bir hayal gücüne ve son derece keskin bir analiz yeteneğine sahip olmasıdır. Sizler için Gotik edebiyatın kurgu ustası Edgar Allan Poe'dan okunması gereken 13 kitabı derledik.
Hipnoz Altında Gerçekler kitap özeti:
Aklını kaçırmaktan kim korkmaz ki? Her şeyimizi kontrol, sevk ve idare eden yegâne parçamız aklımız, ya bizim hâkimiyetimiz altında olmasaydı neler olurdu? Hipnoz! Hâlâ gizemini koruyan bir muamma! Bu muammanın gücü altında kontrolden çıkmış bir akıl. Belki o kadar da kötü değildir. Kim bilir?
Günümüzde insanın sadece irade gücü ile bir başka insanı etkileyip onu ölümü anımsatan garip bir duruma düşürebilir. Bu durumdaki kişinin dış duyu organlarını çok az ve güçlükle kullanırken fiziksel organlarının algı sınırları ötesindeki şeyleri, henüz açıklayamadığımız bir şekilde, oldukça yoğun bir şekilde algılayabilir. Dahası zihinsel yetilerin şaşırtıcı bir şekilde güçlendiğini; onu etki altında tutan kişiye büyük bir yakınlık duyduğunu ve son olarak da bu etkiye ne kadar sık maruz kalırsa, etkinin aynı oranda güçlendiğini, daha uzun süreli ve yoğun olduğunu kanıtlamaya çalışmaktan daha büyük bir zaman kaybı olamaz.
Tuhaflık Meleği kitap özeti:
Her gün kulak misafiri olduğumuz, uzaktan izlediğimiz fakat önemsemediğimiz durumlar bir yerlerde cereyan edip durur ve biz hiç oralı olmayız. Tuhaflık Meleği Poe'nun epigrafında özenle söylediği gibi "bir tutkudur". Herkesin gözünden kaçan, kimselerin fark etmediği, ilgilenmediği meselelere önemle eğilen insanlardan birinin heyecan dolu hikâyesidir. Bir ölüm ne kadar tuhaf, ne kadar ilgi çekici olabilir ki demeyin. Merakla okuyacak, hayretle elinizden bırakamayacağınız bir öykü sizleri bekliyor.
Kuyu ve Sarkaç kitap özeti:
Edgar Allan Poe, edebiyat tarihine yazdıklarıyla olduğu kadar yaşam öyküsüyle de damgasını vurmuştur. Yoklukla, kayıplarla, hastalıklarla, sanrılarla ve cebelleşmesine rağmen, belki de tam bu yüzden hem dünya edebiyatı hem de Batı kültürü üzerinde derin bir etki bırakan olağanüstü öyküler ve şiirler ortaya koymuştur. Psikolojik gerilim unsurunu kusursuzlaştırmış, dedektiflik öyküsünü keşfetmiş ve okuru kendi doğaüstü âlemine götürmeyi her seferinde başarmıştır.
Kuyu ve Sarkaç, bu sıra dışı külliyatın en önemli örneklerini içeriyor. "Şehrazat'ın Bin İkinci Masalı", "Morgue Sokağı Cinayetleri", "Gammaz Yürek", "Usher Evi'nin Çöküşü", "Kara Kedi" ve diğerlerinden oluşan derlemede dehşet, delilik, şiddet ve doğaüstü güçler hüküm sürüyor.
Poe'nun kâh fantastik kâh gotik kâh gizemli ama her daim ustalıkla yazılmış öykülerinden oluşan Kuyu ve Sarkaç, yazarın eşsiz dilini ve insanın içinde pusuda bekleyen karanlığı ortaya koyma becerisini sergiliyor.
Gençler İçin Gizemli Öyküler kitap özeti:
Sherlock Holmes'in yaratıcısı Sir Arthur Conan Doyle, Poe'yi dedektiflik öykülerinin babası olarak gördüğünü ve kendi kalemi üzerindeki etkisine şöyle değinir:
"Dikkatsizce bol bol etrafa saçtığı tohumlardan bugünkü edebiyat formlarımızın çoğunun çıktığı Edgar Allan Poe dedektif öykülerinin babasıydı ve dedektif öykülerinin sınırlarını öylesine kapsamıştı ki takipçilerinin nasıl olup da kendilerine ait olduğunu iddia ettikleri yeni alanlar bulduğunu anlamakta zorluk çekiyorum. Dedektif öyküsünün kısalığına karşın yoğunluğu bir tek niteliğe, yazarın kahramanına verdiği zekâ keskinliğine bağlıdır. Bunun dışındaki her şey etkiyi azaltır. Sorun ve çözümü, izleği oluşturmalı, yaratılan karakterler buna bağlı olmalıdır. Bu dar yolda ilerlemesi gereken yazar her zaman önünde Poe'nun ayak izlerini bulur. Bu yolun dışına çıkabilir ve kendisine ait bir yan yol bulabilirse yazar kendini mutlu saymalıdır."
Poe, çağının en büyük yazarlarından birisidir. Dedektiflik ve korku yazını kadar bilimkurgu yazını için de Poe bir ilham kaynağıdır. Poe olağanüstü hayal gücüyle, sivri zekâsı ve kurgu gücüyle adını edebiyat tarihine çivilemiştir. Şiirsel ve akıcı üslubu okur için ayrıca büyük zevkler sunmaktadır. Herdem Kitap olarak Poe'den derlediğimiz "Gençler İçin Gizemli Öyküler" genç okurlarımıza ve elbette Poe hayranı yetişkinlere sunuyoruz.
Morgue Sokağı Cinayetleri kitap özeti:
Morgue Sokağı Cinayetleri, dedektif kelimesinin genel kullanıma girmesinden çok önce yazılmış üç dedektif hikâyesidir. Ölüm ve cinayet konularını defalarca işlemiş olan Poe, bu hikâyesinde sağlam bir kurgu etrafında, tıpkı bir satranç oyununda birbirini takip eden güçlü bir akıl yürütmeyle öykülerini kaleme alır ve bu niteliğiyle kendisinden sonra gelecek tüm dedektif öykü yazarlarına ilham verir.
"Morgue Sokağı Cinayetleri'nin kahramanı Dupin, Arthur Conan Doyle'un Sherlock Holmes'ü ve Agatha Christie'nin Hercule Poirot'su gibi birçok hayali dedektif için ilk örnek olmuştur. Bu öykü türü, genel gizem öykülerinden farklıdır çünkü sırrı çözmeye yönelik analiz sürecine odaklanır.
Öykü, Paris'teki hayalî bir sokak olan Rue Morgue'da yaşayan Madame L'Espanaye ve kızının kafa karıştırıcı biçimde öldürülmelerini anlatır. Gazete haberlerine göre annenin boynu neredeyse tamamen kesilmiş ve başı gövdesine ufak bir deri parçasıyla bağlı kalmıştır. Kız ise önce boğulmuş, ardından şöminenin baca boşluğuna sıkıştırılmıştır. Cinayet, dördüncü katta bulunan, dışarıdan girişin mümkün olmadığı ve içeriden kilitlenmiş bir odada gerçekleşmiştir. Cinayeti duyan komşuların ifadeleri birbiriyle çelişir çünkü her biri katilin farklı bir dilde konuştuğunu söylemektedir. Katilin konuşmaları belirsizdir ve tanıklar aslında hangi dil olduğunu net olarak anlamadıklarını itiraf ederler.