Arama
“Eserlerimi yakın”: Yazarların son dilekleri
Eserlerinin yok edilmesini istemiş tüm edebiyatçıların eserleri gerçekten yakılmış olsaydı, günümüzde klasik sayılan pek çok eserden mahrum kalacağımız gibi, usta kabul ettiğimiz kimi yazarların adlarını dahi bilemeyecektik. Sizler için ünlü yazarların son dileklerini derledik...
1883'te Prag'da doğan Kafka, hiç kuşkusuz, gelmiş geçmiş en önemli edebiyatçılardan biri. Ne var ki Kafka hiç de öyle olduğunu düşünmüyordu. Ona soracak olursanız kendisi çok başarısız, hatta yeteneksiz bir yazardı. Kafka'nın mektuplarına da yansıyan bu özgüven problemi, birkaç hikaye dışında hiçbir eserini bastırmamasına yol açtı.
Kafka 1924'te hastalandığında ve öleceğini anladığında, arkadaşı Max Brod'dan son bir dilekte bulundu; hiçbiri okunmaya değer olmayan eserlerinin, kendisi öldükten sonra yakılması. Kafka'nın "okunmaya değer olmayan" şeklinde tanımladığı bu eserler, şimdilerde herkesin "okuması gereken" kitaplar arasında saydığımız Dönüşüm, Şato, Amerika adlı eserleri! Şansımız varmış ki Max Brod, Kafka'nın bu isteğini yerine getirmedi. Metinleri yakmak yerine bir yayınevine ulaştırdı. Böylece bir anlamda, Kafka'nın da edebiyat tarihinde hak ettiği yere gelmesini sağlamış oldu.
Define Adası, Doktor Jekyll ve Bay Hyde gibi kitaplarıyla tanıdığımız Robert Louis Stevenson da eserlerinin yakılmasını istemiş yazarlardan... Ancak Stevenson tüm eserlerinin değil de yalnızca birinin, Doktor Jekyll ve Bay Hyde'ın yakılmasını istedi. Hatta istemekle kalmamış, bunu bizzat kendisi yaptı.
1850 doğumlu Stevenson'ın Doktor Jekyll ve Bay Hyde'ı 1886'da yayımlanmıştı. Ancak bu "ilk" baskı, metnin aslında yeniden yazılmış haliydi. Stevenson romanı yıllar önce ilk olarak eşi Fanny'ye göstermiş. Romanı beğenmeyen Fanny'nin ağır eleştirileri karşısında da tümünü şöminesinde yakmış. Sonrasında yaptığı içine sinmeyen Stevenson, yazı masasının başına geçip, yaklaşık 30 bin kelimelik romanı sil baştan yazmış. Doktor Jekyll ve Bay Hyde yayımlandığında hemen ilgi odağı olmuş ve Stevenson'ın döneminin en önemli yazarlarından biri olmasını sağlamıştı. Fanny'ye gelince… Ne ilginçtir ki o romanın değerini basıldıktan sonra bile görememiştir.
Eserlerini bizzat yakan bir diğer yazar da Gogol. Son derece dindar olan Gogol'ü, şaheseri kabul ettiğimiz Ölü Canlar'ı kaleme almaya iten şeylerden biri de böylesi inançlı biri oluşuydu. Gogol aslında Ölü Canlar'ı takiben iki kitap daha yazmak ve böylece bir üçleme oluşturmak niyetindeydi. Ancak ikinci kitabı yazmaya çalışırken takılıp kalınca, bunu Tanrının çalışmasını onaylamaması olarak yorumladı.
Şüpheye düşen Gogol, Peder Matvey Konstantinovsky'ye akıl danışmaya gittiğinde, Peder Konstantinovsky ona eserlerinin yeterince iyi olmadığını söyleyip onları yakmaya teşvik etti. Gogol de ne yazık ki bu tavsiyeye uydu. Eserlerini bu şekilde "öldüren" Gogol, ilginçtir, on gün sonra hayata veda etti.