Arama
Edebiyatın sürgün kalemi Refik Halit Karay’dan 5 kitap 5 alıntı
Edebiyatımızın usta kalemlerinden Refik Halit Karay, sade Türkçesi, tatlı anlatımıyla dikkatleri çekmiş yazarlardandı. "Türkçenin en iyi yazarı" olarak tanımlanan Karay'ın hayatının büyük çoğunluğu sürgünde geçti. İşte sizler için vefatının elli dördüncü yıl dönümünde Refik Halit Karay'dan 5 kitap 5 alıntıyı sizler için derledik.
Refik Halit Karay, Türk hikâyeciliğinde önemli yazarlarından Refik Halit Karay, Anadolu insanının psikolojisini, yaşayışını ve hayat karşısındaki duruşunu, tüm bunlarla birlikte Anadolu coğrafyasının imkân ve imkânsızlıklarını hikâyelerinde etkili bir gözlem gücü ile işler.
Anadolu'nun çeşitli yerlerinde geçen on sekiz öyküden oluşan Memleket Hikâyeleri'nde karşılaştığımız kahramanlar genel olarak memur, asker, esnaf, müezzin, çocuk, genç kız, kadın, köylü, kasabalı ve işçilerden oluşur.
Mektuplaşma ile alakayı kesmek bütün ümit ve dayanıklılığın kaybedilmesi demektir; bu gönül çöküntüsüne düşenler artık bir daha sürgünlük illetinden şifa bulamazlar...
Güzel tasvir etmek Refik Halid'in hakkıdır. Refi Cevat Ulunay, onu lisandaki kuvvet bakımından ancak Flaubert ile mukayese eder. Hatta Flaubert'in ölçerek biçerek yazdığı cümleler onun âleminden daha merasimsiz çıkabiliyor. Ulunay usta yazarı sürgün Türk dilinin Madam Bovary'si olarak tanımlar.
Halid Fahri Ozansoy ise kitap hakkında şunları söyler: "Bilhassa Hilmi Efendi tipi Duhamel'in ölmez Salavin'i gibi edebiyat tarihinde unutulmaz bir hatıra olarak kalacaktır. İşte büyük sanat ve yaratıcılığın mucizesi... Türk dilinin bu eşsiz sanatkârına muhakkak ki en güzel üslubu borçluyuz."
Eskiden tüylerimizin ürperdiği olurdu, şimdi diken diken oluyor; eskiden yüreğimiz bulanmaz değildi, şimdi deniz tutmuş gibiyiz, ciğerlerimiz söküldü...
"Gurbette, yabancı diyarlarda kalmış gibiyim; yerime, evime, membaıma dönmek arzusunun bir açlık gibi içimi bayılttığını duyuyorum. Aynı İstanbul'un içinde İstanbul'u arayarak ve artık bulamayacağımı pekiyi anlayarak hıçkıra hıçkıra ağlamak istiyorum. Ben İstanbul'un, eski İstanbul'un, o şahsiyetli ve güzel İstanbul'un içyüzünü afacancasına tanıyan bir evladıydım; onu ben ne iyi anlardım... Sanki o da bana ayrıca, herkese yaptığından fazla yüreğini açardı. İşte ben bu pekiyi tanıdığım ve pek çok sevdiğim vücudu kaybettim. Ona yanıyorum, onun hasretini çekiyorum!"
Refik Halid Karay, meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul'un ve İstanbullunun hallerini anlattığı İstanbul'un Bir Yüzü'nde, alaturkalıktan alafrangalığa tebdil eden, eski âdet ve yaşayış tarzlarını muhafaza eden ve "eski" ile "yeni" arasında sıkışıp kalan farklı kesimlere mensup insanların yaşam tarzlarını ve kişilik özelliklerini usta kalemiyle gözler önüne seriyor.