Türkmenistan'ın sembolü: Ahmed Sencer Türbesi
Ahal Teke'nin diyarı, Türkmenistan. Türkmen boylarının yurt tuttuğu güzide belde. Halısı, atı ve yemekleriyle meşhur bir yer. Burası, dünya üzerinde kurulmuş önemli devletlerden olan Selçuklu'ya ev sahipliği yapmış topraklar. Türkmenistan'ın kalbi Merv'de, Türk dünyasının önemli bir mirası bulunuyor, Ahmed Sencer Türbesi. İşte, bu kıymetli yapı ve detaylarını sizler için anlattık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔸 Türbe ve çevresinde 1937 ile 1996 tarihlerinde başlatılan kazı çalışmalarıyla beraber, 1996 yılında gerçekleştirilen kazılarda türbenin güney kısmında bir çarşı ve han ortaya çıkarılmış.
🔸 Burada gerçekleştirilen kazılar bir kısmı yarım kalmıştır. Kazıların geniş bir bölgede devam ettirilmesi durumunda türbenin külliye mimarisi daha iyi anlaşılabilecektir.
🔸 Türbenin tamamı tuğla ile inşa edilmiş. Yapının küp şeklindeki gövdesinin üst bölümünü dört cephede çevreleyen galeriye, güneybatı köşesindeki kemerli bir girişle duvar içinden minare tipinde bir eksen etrafında dönen basamaklarla ulaşılıyor.
🔸 Anıtsal bir görünüşe sahip olan tarihi eser, yataydaki kübik mimarisi ve düşeyde yüksek küremsi görünüşüyle görenleri kendine hayran bırakıyor.
🔸 Kare olarak tasarlanması, inşa edildiği dönemdeki diğer yapılarla arasındaki farkı ortaya koymaktadır. Çift cidarlı kubbe, çevresinde bulunan revak galerileri ve kubbenin dış yüzündeki kaplamalarıyla ortaya çıkar.
🔸 Tamamen tuğladan inşa edilen yapının duvarları oldukça kalındır. Fazlasıyla kalın olduğundan tuğlaların arası kerpiçle doldurulmuş. Bu da Sultan Sencer Türbesi'ne farklı bir hava katmış.
Cidar ne demek?
Cidar; çeper ve duvar manalarına gelir.
🔸 Yukarıda bahsettiğimiz olaya "dolgu duvar tekniği" adı veriliyor. Bu yapım tekniği, Türkistan'da 10. asırdan itibaren yaygın olarak kullanılmış. Bahsi geçen tekniğin geçmişi, çok eskilere uzanıyor.
🔸 Gelelim türbenin iç kısmına. Yapının içindeki duvar yüzeylerinde, kalem işlerinden oluşan bir süsleme olduğu görülüyor ancak büyük ölçüde tahrip olmuş. Duvar yüzeyinde yazı izleri de görülüyor fakat tahribat sebebiyle tam olarak anlaşılmıyor.
🔸 Sultan Sencer Türbesi'nin 20. yüzyılın başlarında kubbe ve duvar kısımlarında hasarlar bulunuyordu, 2002-2004 yılları arasında TİKA tarafından restore edilmiştir.
🔸 Büyük Selçuklu Sultanı Sencer'in türbesi, yerli halkın ve Türkmenistan'ı ziyaret eden turistlerin en çok uğradığı noktalardan biri olarak dikkat çekiyor.