Türk kırmızısının sırrı
Türkler ile bağdaştırılan pek çok nesne ve sembol bulunuyor. Bunlardan en farklısı ise şüphesiz Türk kırmızısı adı verilen bir boya... İngiltere ve Fransa'yı birbirine düşüren bu renk, adeta 15. ve 16. yüzyıllarda bir yarışa sahne oldu. Casusların peşine düştüğü bu boya neden bu kadar önemliydi? Sizler için Türk kırmızısının hikayesini araştırdık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔺 Edirne kırmızısı olarak da bilinen Türk kırmızısı diğer Avrupa ülkelerince defalarca denenmiş ama bir türlü Osmanlının kırmızı tonu tutturulamamış. İngiltere de bu yüzden Hindistan'dan Türk kırmızısını denemeleri için talimatlar vermiştir.
🔺 Türk kırmızısı rengine en çok yaklaşan ülke Hindistan olmuştur. İngiltere her ne kadar bu rengin reçetesine çok yaklaşmış olsa da denendiğinde yine sonu hüsranla sonuçlanmıştır.
➡ Bulunan renk, Edirne kırmızısı değildir. Türk kırmızısı kolay elde edilemeyecektir.
🔺 Evet, bu renk 38 aşamadan geçerek "Türk kırmızısı" halini alır. İşte bu yüzden bu renk oldukça kıymetlidir. Bundan ötürü kırmızının formülü, devlet sırrı olarak görülmüş; titizlikle korunmuş ve sandıklarda muhafaza edilmiştir. Fransız casuslar bu rengin nasıl elde edildiğinin peşine düşmüş, yıllarca bunu araştırmışlardır.
🔺 Türk kırmızısı, İngiltere ve Fransa arasında ciddi bir yarış malzemesi olmuş. İngiliz Ticaret Odası, Edirne kırmızısını bulup geliştirene ödül vereceğini söylemiştir. Bu da insanlar arasında bir yarışa dönüşmüş pek çok insan "Türk kırmızısı" ile alakası olmayan renkler üretmesine sebebiyet vermiştir.
🔺 Böylesine sevilen bu renk, Osmanlı Devleti tarafından yıllarca Avrupa'ya ihraç edilmiştir. Avrupalıların "özel" olduğunu düşündüğü bu rengi özellikle İngiliz ve Fransızlar kullanmıştır. Bu iki devlet, askerlerinin pantolonlarını kök boya ile boyatmıştır.
🔺 "Türk kırmızısı" Anadolu'dan Avrupa'ya ihraç edildiğinden bu adı almış. Edirne kırmızısı denmesindeki neden ise Edirne'de üretilmeye başlanmasından kaynaklıdır.
🔺 Edirne kırmızısının üretildiği yerler o kadar ıssız, o kadar sakindir ki bir sır gibi herkesten saklanarak üretilmiştir. Bu da aslında Avrupalıların ilgisini çeken bir etmen olmuştur.
🔺 Fransızlar bu rengi ihraç etmek yerine kendileri yapmak ister. Bundan ötürü Fransızlar iki Türk boya ustasını Fransa'ya getirmişler ve Türk kırmızısının yapımını ustalardan öğrenmişlerdir.
🔺 Edirne kırmızısıyla boyanan kumaşları o kadar önemsemişlerdir ki kumaşları önce mühürleyip ardından da anahtarlı kutuların içinde muhafaza etmişlerdir.