Arama
Suriye'nin kalbinde bir Mossad ajanı: Eli Cohen’in casusluk hikayesi
Tarihte eşine az rastlanan casusluk hikayelerinden biri, Eli Cohen ya da nam-ı diğer Kemal Emin Sabit, İsrail gizli servisi Mossad için çalışan bir casustu. Yeni bir kimliğe bürünerek Suriye rejimine sızan Cohen, stratejik bilgileri ele geçirerek İsrail'e ulaştırdı. 1960'ların başlarında Suriye'de üst düzey görevlerde bulunmuş ve Savunma bakan yardımcılığına kadar yükselmişti. Eli Cohen, neredeyse Suriye'de bakanlığa kadar yükselecekken deşifre oldu. Bu tehlikeli ajanlık oyunu, Cohen'in deşifre olup yakalanması ve idam edilmesiyle son buldu. Orta Doğu'da dengelerin değişmesinde önemli bir rol oynayan Mossad ajanı Eli Cohen'in Suriye'de ve Orta Doğu'daki hikayesini sizler için hazırladık.
➜ Mısır'da, Kral Faruk'un darbeyle devrilmesi sonucu yönetim milliyetçi bir iktidarla değişmişti. Yeni gelen iktidar, Siyonist gayeleri olan Mısır'daki 80 bin Yahudi topluluğunu gelecek konusunda endişelendirmişti.
Kral Faruk kimdir?
1936-1952 yılları arasında Mısır devlet başkanlığı
yapan ve bir darbeyle tahttan indirilen devrik lider.
➜ Bunun üzerine İsrail Savunma Bakanlığı, "Susannah Operasyonu" adı altında gizli bir operasyon düzenledi. Operasyon, Mısır'daki yeni yönetimi zayıflatmayı hedefliyordu ve İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından desteklenen bir grup Yahudi tarafından yürütülüyordu.
➜ Susannah Operasyonu'nun temel amacı; stratejik noktalara saldırarak Mısır'ı uluslararası arenada zor duruma düşürmekti. Bu kapsamda, ABD ve İngiliz yerleşkelerine bombalı saldırılar düzenlendi. Hedef, dünyanın önde gelen güçlerinin Mısır'a yönelik tepkisini çekmekti.
➜ Ancak operasyonlarda görev alanlar bir süre sonra ifşa oldu ve yakalanan kişiler idam edildiler. Operasyonda yer alan kişilerden biri de Eli Cohen'di, ancak deşifre olmadı ve Süveyş Kanalı krizi sırasında, 1956'da İsrail tarafından hızlı bir şekilde ülkeden çıkartıldı.
➜ Eli Cohen, Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca'yı akıcı bir şekilde konuşabiliyordu. 1960 yılında Cohen, Mossad Genel Müdürü Meir Amit'in özel ilgisiyle Mossad'a alındı. Mossad'ın altı aylık yoğun bir eğitim sürecinden geçti.
➜ Eğitim; silah kullanma becerileri, topografi, sabotaj, sorgu teknikleri, radyo iletimi ve kriptoloji gibi bir dizi alanda uzmanlık kazanmasını içeriyordu.
➜ Eli Cohen, Mossad'ın 6 aylık eğitim sürecini hızlı bir şekilde tamamladıktan sonra artık yeni bir kimlik ve yeni bir geçmiş hazırlanmasını bekliyordu.
➜ Eli Cohen artık Kemal Emin Sabit'ti. Kemal Emin Sabit, Beyrut'ta doğmuş, Müslüman bir ailenin çocuğuydu ve aslen Suriyeliydi. Ailesiyle birlikte yürüttüğü tekstil işi büyümüş ve bu işi geliştirerek Arjantin'e kadar uzanmıştı.
➜ Kemal Emin Sabit ve ailesi Orta Doğu'da tırmanan gerilim nedeniyle 19. yüzyılın sonlarına doğru Güney Amerika'ya göç eden Suriyeli ailelerden biriydi.
➜ İşte Eli Cohen, yeni bir kimlik edinip Kemal Emin Sabit olmuş ve Arjantin'e gitmişti. Mossad'ın Suriye'ye göndermek için yetiştirdiği ajan için her şey tamamdı ancak Arjantin'den onu Suriye'ye götürecek, hiçbir şüphe uyandırmayacak bir sebep gerekiyordu.
➜ Msır'da geçirdiği sallantılı dönemin ardından Arjantin'e giden Cohen, burada tekstilin yanında çeşitli işlerde de çalışmaya başladı. Arjantin'de önemli sayıda Suriyeli vardı bunlar arasında üst düzey bürokratlar ve Suriye zenginlerinin de arasında bulunduğu hatırı sayılır bir "Suriye diasporası" vardı.
➜ Arjantin'de geçirdiği 3 aylık süre içerisinde İspanyolca öğrenmiş ve çok iyi seviyede bildiği Arapçasını Suriye aksanını da ekleyerek geliştirmişti.
➜ Arjantin'de bulunan Suriyeli Araplarla yakın olmak maksadıyla çeşitli restoranlara, kültür-sanat etkinliklerine ve politik kulüplere ziyaret gerçekleştiriyor ve çevre ediniyordu. Daha sonra, Arap cemiyetlerindeki kurumlara hatırı sayılır miktarda bağışlar yaparak adını hızlı bir şekilde Suriyeli Araplar arasında yayılmasını sağladı.
Diaspora ne demek?
Uzun bir zamandan beri bir kavmin, ulus veya inanç mensuplarının ana yurtlarından koparak başka yerlerde azınlık olarak yaşamaları ve orada oluşturdukları komüniteye verilen isimdir.