Sultan Abdülhamid’e verilen ilginç hediye: Samuray zırhı
Devletler arasında hediyeleşme, iki kültürün yakınlaşmasını sağlar. Uzak Doğu'daki yakın dostumuz Japonya ile ilişkiler tam da böyle başladı. Yüzyıllar süren dostluk, tarihimizde yaşanan en büyük deniz felaketinden sonra daha da pekişti. Bu faciadan yaklaşık bir buçuk sene sonra kazazedeler için toplanan yardım paralarının yanında Sultan Abdülhamid'e ilginç bir hediye sunuldu; Samuray zırhı... Peki, Osmanlı ile Japonya arasındaki ilişkiler nasıl gelişti? Samuray zırhının özelliği neydi? Gelin bu hediyenin tarihine yakından bakalım.
📌 Devletler arasında hediyeleşme, iki kültürün yakınlaşmasını sağlar. Altı yüz sene boyunca yedi iklimde varlığını sürdüren Osmanlı, tarihin en çok hediye alan ülkelerinden biriydi. Yakın komşuları olduğu kadar uzak devletler tarafından da oldukça ilgiyle takip edildi.
➡ Devletler, Osmanlı ile ilişkilerini sıcak tutmak amacıyla elçi ve hediyelerle dostluklarını, sadakatlerini bildirirlerdi. Padişah da bu hediyeleri karşılıksız bırakmaz, oldukça cömert şekilde karşılık verirdi.
➡ Hediyeleşme ile başlayıp yüzyıllar süren dostluğa en güzel örnek, Osmanlı ve Japonya örnek gösterilebilir. 1873 yılında Japonya'dan Sultan Abdülaziz'e gelen fildişi oymalı petrol lambası, bitmeyen bir dostluğu başlattı.
Osmanlı kaynaklarında Japonya'ya, Katib Çelebi'nin Cihannüma adlı eserinde "cezîre-i Yaponya" adıyla rastlanır.
📌 Japonya tarihinin 1603-1868 yıllarını kapsayan ve Tokugawa Şogunluğu adı verilen döneminde ülke, yaklaşık 230 sene boyunca, Çin ve Hollanda hariç, yabancı devletler ile olan ilişkilerini kesti. Limanlarını diğer ülkelere kapattı. 1850'li yıllara gelindiğinde bazı Avrupa ülkeleriyle ticaret antlaşmaları imzalanmasıyla kapılarını açmak zorunda kaldı. Fakat Japonlara göre bu antlaşmalar eşit haklar doğurmuyordu. Bundan dolayı da 1868 yılından sonra kurulan yeni hükumetin en önemli meselesi gümrükler oldu.
📌 Prof. Dr. Erhan Afyoncu, Japonların 19. yüzyılın ortalarından itibaren ABD ve Avrupa'nın baskısıyla karşılaşınca bu durumdan çıkış yolları aramaya başladığını belirtir. Bundan dolayı 1871'de Fukuçi Geniçiro'yu Japonya'dan, Osmanlı'nın durumunu tespit ettirmek üzere gönderdiler.
➡ 1875'te Dışişleri Bakanı Munenori Başbakan Sanetomi'ye; "Türkler gayri Hristiyan Batı milleti olarak Avrupalılar ile diplomatik ilişkilerde bulunuyorlar. Bu bakımdan Japonlara benziyorlar. Biz de onlardan çok şeyler öğrenebiliriz. Dolayısıyla onlar ile diplomatik ilişkileri açarsak bizim için faydalı olacak." dedi.
➡ Japon hükumeti yaptığı değerlendirmeler sonucu, Osmanlı ile ilişki kurulmasını faydalı buldu. Bunun neticesinde 1881 yılının Ocak ayında İstanbul'a bir heyet gönderildi. Dışişleri müşaviri görevinde bulunan Yoshida Masaharu İstanbul'u ziyaret ederek, Sultan II. Abdülhamid ile görüştü. Padişah iki devlet arasında bir dostluk antlaşmasının imzalanmasının gerekli olduğunu belirtse de netice alınamadı.
Sultan Abdülhamid'in ilk kez sergilenen şahsi eşyaları
*Erhan Afyoncu kimdir?
Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bölümü Tarih Öğretmenliği Anabilim Dalı'ndan mezun olan Erhan Afyoncu, ülkemizin önemli profesörlerinden biridir. Halen Millî Savunma Üniversitesi Rektörlüğü'nde rektörlük yapmaktadır.
📌 1887'de Avrupa seyahatine çıkan Japon Prensi Komatsu Akihito ve eşi, İstanbul'u ziyaret etti. Bu gezi sırasında Sultan Abdülhamid ile görüştü.
➡ Sultan Abdülhamid, Japon heyetinin İstanbul ziyareti boyunca Göksu Kasrı'nı onlara tahsis etti. Ayrıca prens ve eşine İmtiyaz Nişanı vermeyi uygun gördü.
➡ Sultan ile görüşme ve Japon prensinin hediyeleri iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesini sağladı. Sultan Abdülhamid'in misafirperverliğine teşekkür için Japon İmparatoru padişaha, Krizantem Nişanı hediye etti. Bu Japonya'nın en önemli nişanıydı.
* Krizantem Nişanı nedir?
Japonya'nın en yüksek nişanıdır. Krizantem, yalnızca Japon kraliyet ailesi üyeleri, hükümdarlar ya da devlet başkanlarına verilir. Arka yüzünde Japonca "Bayrak orduya zafer getirir." ve "Bayrak ordunun şanını artırır." yazar.
📌Japon İmparatoru Meiji'nin gönderdiği hediyeler arasında Sultan Abdülhamid'in özel ilgi alanı olan marangozlukta kullanılacak takımlar da bulunuyordu. Bu takımların sap kısmında imparatorluk arması olan krizantem çiçekleri, metal kısmında ise Uzakdoğu motifleri olan salyangoz, kuş, böcek gibi figürler işlenmişti.
