Osmanlı'nın Alman komutanı: Liman von Sanders
Osmanlı, Almanya ile ordunun ıslahı ve subayların yetiştirilmesi üzerine iş birliği yapar. Bunun üzerine yurtdışından bir askeri kurul gelir. 1913 yılında İstanbul'a gelen kurulu zorlu bir süreç bekler. Başlarında bulunan Liman von Sanders'in yaşadıkları yakın tarihimizin dönüm noktalarını oluşturur. Gelin, ordumuza başkanlık eden bu ismin hayatına ve yaşadıklarına birlikte bakalım.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔷 1 Ağustos 1914 tarihinde Osmanlı ile Almanya arasında gizli bir ittifak anlaşması imzalanır. Anlaşmaya göre, Almanlar askeri kararlar ve operasyonlar üzerinde söz sahibi olur.
🔷 Liman von Sanders şu durumu özellikle belirtir: "Türkler, rütbeleri ne olursa olsun, Almanlara ne asaleten ne vekâleten Türk hukümet işleyişinin iç işlerine etki edebilecek hak ve fırsatı hiçbir zaman vermediler"
🔷 Enver Paşa ile Cemal Paşa'nın savaş sırasındaki başarısızlıkları nedeniyle Almanların ordu üzerindeki yetki ve kontrolü artar. Örneğin Enver Paşa, Sarıkamış Muharebesi'ne şiddetle karşı çıkan Liman von Sanders'i dinlemeyerek harekatı kişisel isteğiyle başlatır ve çok kötü bir mağlubiyet yaşar.
🔷 Enver Paşa 18 Mart 1915 tarihinde, son teknolojik teçhizatlarla donatılmış, devasa büyüklükteki İngiliz ve Fransız donanmaları Boğaz'a girerek Çanakkale, Dardanel tabyalarını bombalamaya başladığı sırada 5.Ordunun komutasını Otto Liman von Sanders'e devreder.
ÇANAKKALE'DE SANDERS
🔷 Çanakkale Savaşı'nın genel komutanı Von Sanders idi. Savaş boyunca Sanders, savunma üzerine kurulu muharebe planı doğrultusunda, irili ufaklı birçok saldırıyı geri püskürtür. Savaşta yaklaşık beş yüz Alman subay ve erinin yer alır.
Otto Liman, Çanakkale'deki bir anı hatıralarında şöyle anlatır: "18 Mart, Çanakkale Müstahkem Mevki ve Boğaz Komutanlığı için bir onur günüdür ve öyle kalacaktır. Düşman, filo zorlamasıyla bu boğazı geçmeye bir daha girişmedi."
🔷 Von Sanders, savaşın son yılı olan 1918'de, İngiliz General Allenby tarafından bozguna uğratılmış olan Alman General Erich von Falkenhayn'dan görevini devralarak, Filistin'deki Osmanlı Yıldırım Orduları'nın başına getirilir.
🔷 Bu cephede İngilizlere yenilen Sanders, savaş sona erdikten sonra savaş suçu işlediği iddiasıyla Şubat 1919'da Malta'da tutuklanır. Altı ay sonra serbest bırakılır ve o yıl Alman Ordusu'ndan emekli olur.
13 maddede Çanakkale Zaferi
🔷 1927 yılında, I.Dünya Savaşı boyunca yaşadıklarını, deneyimlerini ve Malta'da geçirdiği esaret günlerini anlattığı "Türkiye'de Beş Sene" adlı kitabı yayımlar. Bu kitap dönemi anlamak için önemli kaynak olur.
🔷 Uzun, zorlu ve sayısız olayla dolu geçen hayata 22 Ağustos 1929 tarihinde, 74 yaşında Münih'te veda eder.
