Osmanlı mimarisine ait terimler

Alem: Minare, kubbe, sancak direği gibi şeylerin tepesinde bulunan, ay yıldız ya da lale biçiminde metal tepelik. Yapıların kubbe ve külah gibi yerlerinin tepesinde, sancaklarda çoğunlukla yarım aya benzer formda bezeme elemanı, bir çeşit tepelik. Maden ya da taştan yapılmış olabilir.

Bir yerin süslemesi yahut güzelleştirilmesi için uygulanan süslemelerdir. Selçuklu mimarisinde yapıların cepheleri bezemeyle doldurulur. Osmanlı'da ise inşa edilen eserlerin bir hacim ve kütle sanatı olduğunu düşünülerek güzelliği sadelikte aramış, bundan dolayı da tezyinatta aşırıya gidilmemiştir.

İslam uygarlığında mimari eserlerin ağırlığını taşıyan kemerler

Pilpâye: Binanın üst yapısının dengeli biçimde taşıyıcılığını üstlenen büyük ayaklardır. Filayağı da denilen pilpaye, sütunlardan farklı olarak büyük çaplı ve bir hayli yüksek bir ayaktır.

Genişleyen mimari yapıların iç hacimleri de arttığından duvarlar taşıyıcılık görevini iç desteklere bırakır. Bu sorundan dolayı yapıların içinde pilpaye denilen destek yapılır. Tuğla yahut kesme taş örgü şeklinde yükseltilen bu taşıyıcı unsur bir sütun gövdesi gibi silindir biçiminde inşa edilebileceği gibi kare, dikdörtgen, çokgen, yonca planlı olarak da inşa edilebilir.

Merhametin kuş evleriyle vücut bulduğu 8 mimari yapı

Arasta: Arasta, çarşılarda aynı ürünü satan dükkânların bulunduğu bölüme verilen ad.

Osmanlı mimarisinin en önemli yapı çeşitlerinden biri olan külliyelerde sıklıkla yer alan arastalar, geçmişte geliri külliyenin içindeki camiye vakfedilen tek tip dükkânlardan oluşurken, günümüzde çoğu turistik olmak üzere çeşitli ürünler satan ve kira geliri hariç camilere gelir bırakmayan çeşitli dükkânlardan oluşur. Dükkânların her birinin ayrı kapısı yoktur. Sabah ve akşam birlikte açılır ve kapanırlar.

Edirne Selimiye Külliyesi'ndeki turistik eşya satan arasta ve Kırklareli'deki Hızırbey Külliyesi'ndeki tuhafiyecilerin bulunduğu arastalar halen faaliyetini sürdüren arastalara örnek verilebilir.

Azameti mühendisleri şaşırtan şaheser: Selimiye

Altı dayanaklı cami: Merkezi planlı, üzerini örten büyük kubbesi altı sütun ya da paye tarafından taşınan cami tipidir.

Mimari, tarihi ve estetik açıdan en ihtişamlı camiler